Sünni Türkmen: Gençlerimizi IŞİD'in yanına yolladık

KonuÅŸmamızın başında “Ben IŞİD’den korktuÄŸum için kaçmadım buraya. Ä°ÅŸ için geldim. Para yok, alışveriÅŸ yok, ticaret durmuÅŸ” diyor. Ancak Musul’daki bu zor ekonomik durumdan IŞİD’i deÄŸil ABD’yi sorumlu tutuyor. ABD’nin elektrik ve su hatlarını bombaladığını söylüyor. Ailesi hâlâ orada.

Ä°sminin yazılmasını istemiyor. MesleÄŸini yazıp yazamayacağımı sorduÄŸumda, “Yaz, okumuÅŸ tahsilli birinin bunu söylediÄŸi bilinsin” diyor.

Ä°nÅŸaat mühendisi. Bugüne kadar pek çok projeyi yönetmiÅŸ. 55 yaşında. Aynı zamanda bir aÅŸireti yönetiyor. AÅŸiretteki yerini, “En tepede birisi var, sonra onun altında benim gibi beÅŸ kiÅŸi” diyerek anlatıyor.

ABD’ye, Irak’ın AÄŸustos ayında istifa eden baÅŸbakanı Nuri el Maliki’ye öfkeli. IŞİD’i desteklemediÄŸini söylese de, “Ben sana olanları olduÄŸu gibi anlatıyorum.” dese de örgütün yönetiminden ÅŸikayetçi deÄŸil.

Fakat yine de hemen arkasından ekliyor, “Bize IŞİD’in yerine Åžaron geleydi, Yahudi geleydi, diyeydi ben Maliki’nin askerini buradan çıkaracağım, biz ona da teÅŸekkür ederdik.”

“Asıl büyük terörist Amerika”

Onun söylediklerini Irak Türkleri Kültür ve YardımlaÅŸma DerneÄŸi BaÅŸkanı Mehmet Tütüncü’ye soruyorum. Musullu Türkmenlerin genelini yansıtıyor mu bu görüÅŸler? Tütüncü, “Maalesef yansıtıyor. Tabii biz kesinlikle katılmıyoruz buna.” diyor.

Tütüncü Musul’un merkezinin neredeyse tamamının Sünni Türkmenlerden oluÅŸtuÄŸunu belirtiyor. Önceden Türkmenler arasında Sünni ve Åžii ayrımı olmasa da Maliki yönetiminin ayrılıkları körüklediÄŸini belirtiyor.

Tütüncü ayrıca, “Özellikle Åžii güvenlik güçleri Sünni bölgelerinde maalesef çok zulmetti. Bu da insanları patlama noktasına getirdi. Bir yerde IŞİD’e sempatiyle bakabiliyorlar. Ama bunun devam etmesi zor. IŞİD’in Musul’u Åžiilerden daha beter bir yere getireceÄŸi kesindir.” diye ekliyor.

Dernek baÅŸkanının bahsettiÄŸi patlama noktasının sonuçlarını ise Musullu Türkmen anlatmaya devam ediyor. Kendi aÅŸiretinden IŞİD’e “gençleri yolladıklarını” söylüyor. “IŞİD 1000-2000 kiÅŸi geldi. Millet onlarla birlikte kalktı, onlara katıldı. Benim aÅŸiretimde 200 kiÅŸi var. Biz kendimiz yolladık gençlerimizi IŞİD’e hizmet etmeye.”

Kendilerine de çok defa “terörist” dendiÄŸini söyleyerek bu ifade üzerinden görüÅŸlerini söylüyor. “Bir Müslüman Fransa’dan gelip bana destek veriyor. Niye terörist oluyor? Asıl büyük terörist Amerika. Amerika geliyor beni uçakla vuruyor.”

Hikayesini de Amerika’nın Irak’ı iÅŸgal ettiÄŸi 2003 yılından itibaren anlatmaya baÅŸlıyor. “Ben evde deÄŸildim. Bir geldim ki oÄŸlumun yüzü ÅŸiÅŸ. Gözleri kaybolmuÅŸ. 2006’daydı. Saddam idam edilmemiÅŸti daha. OÄŸlumu damdan indirmiÅŸler. Bir odaya koymuÅŸlar. Vurmaktan helak etmiÅŸler. Korkusundan altına yapıyor. Amerika buydu iÅŸte.”

“IŞİD Kürt’ü daÄŸdan da çıkarır”

Sonra Maliki’nin askerlerini, geçen yıl Sünnilerin Irak’ta yaptığı eylemleri, taleplerini ve Havici’de eylemler sırasında öldürülenleri anlatıyor.

Sohbetimize Irak’taki kendi 11 yıllık tarihini anlatırken IŞİD’e getiriyor sözü: “Bunu niye söylüyorum. IŞİD’in gelmesinin sebebi var. Biz IŞİD’e çok güvenmezdik. Biz istemezdik memleketimiz harap olsun, iÅŸ olmasın, evlerimizi uçak vursun. Ama öncesi buydu iÅŸte.”

ABD’nin ÅŸimdiki hava saldırılarının ise “sadece Kürtleri kurtarmak için” olduÄŸunu düÅŸünüyor: “IŞİD ulaÅŸtı Mahmur’a. Erbil’e 30 kilometre kalmıştı. Obama uçak çıkardı IŞİD’i vurdu. Niye? Erbil gitmesin diye. Amerika’nın çocuÄŸu kimdi? Ä°srail. Åžimdi ise Kürtler.”

Hava saldırıları olmasa “IŞİD Kürt’ü daÄŸdan da çıkarır” de ekliyor.

Musul’da IŞİD’in kurduÄŸu düzenle bir sorunu olmadığını söylüyor sohbetimiz sırasında. Bunun üzerine IŞİD’in uygulamalarını soruyorum. Ne kurallar getirdiler? Kontrolü altındaki yerlerde kadınların zina yaptıkları için recmedilmesi ile ilgili ne düÅŸünüyor, ya da Ezidi kadınlarla ilgili?

“Zina yapan kadın recmedilir”

Ezidilerle ilgili sorumu Ä°slam tarihinden uzun bir örnek anlatarak yanıtlıyor ve sonunda “Åžeriatta, cihatta var bu. Müslüman olmazsa ceza verirsin. EÄŸer savaÅŸ varsa bu uygulanır. Müslüman olmayanları getirirler, evlendirirler.” Peki Ezidi kadınların satıldıklarıyla ilgili haberlerle ilgili ne düÅŸünüyor: “Ä°slam’da satmak yoktur” diye yanıtlıyor.

Recm ile ilgili yanıtı ise daha da detaylı. Saddam döneminde de, ÅŸimdi de zina yapanların cezalandırıldıklarını anlatıyor. Anlattığına göre evli olmayan kadınlar için zinanın cezası 80 kırbaç ve dahası...

“Saddam vaktinde bizde bir kız, bir avrat zina yapsa onu vurur öldürürdük. Ya babası, ya kardeÅŸi. EÄŸer kimse öldürmezse kızın nenesi geçirirdi onu hamama, orada elektrik verirdi. Derdi kızım öldü benim.”

Recmin ise evli olan kadınlar için geçerli olduÄŸunu söylüyor: “Evliyse eÄŸer kocası kendi ÅŸahitlik ederse o zaman recm olur. Adam ÅŸahit deÄŸilse, o zaman beÅŸ baÅŸka ÅŸahit lazım. Rakka’da recm videosu çıktı. E babası duruyordu onları recmederken” diyor.

Sizin ailenizden birisinin başına gelse ne yaparsınız diye soruyorum. “Biz öldürürüz. IŞİD ÅŸeriatı tatbik eder. Ben er kiÅŸiyim. Ben desem avradım böyle yaptı, recmedilir.” diyor.

IŞİD’in Ä°slam ÅŸeriatını dikkatle uyguladığını söylüyor. Örgütün kafa kesmesini ise Suudi Arabistan’daki ÅŸeriatla kıyaslayarak savunuyor ve yine bir soruyla bitiriyor yanıtını: “Suudi Arabistan’da ÅŸeriatla hükmederler. Orada da adamın kellesi kesilir. Orada da gelirler adamın kellesini koyarlar tahtaya kılıç ile keserler. EÄŸer IŞİD terörist ise, mahkeme edip, kellesini kesiyorsa Suudi Arabistan da mı terörist?”

IŞİD’e mi güveneyim yoksa Türkiye’ye mi güveneyim?

Bütün bunlara raÄŸmen Haziran’da geldiÄŸi Ä°stanbul’da iÅŸ bulmak, mümkünse ailesini de getirmek istiyor.

Ancak hem iÅŸ bulmak için Türkiye’nin onlara yardım etmediÄŸini hem de ailesi için buraya gelmenin zor olduÄŸunu söylüyor. PeÅŸmergenin kontrol noktalarından geçmek isteyen Türkmenleri ve Arapları geri çevirdiÄŸini, ailesinin buraya gelmek için Erbil’den binecekleri uçaÄŸa yetiÅŸmek amacıyla beÅŸ gün öncesinden yola çıktığını anlatıyor. “Benim 10 yaşındaki oÄŸlum, karım köpeÄŸin kurdun içinde çölde yattı, Koymadılar öbür tarafa.” diyor.

Musul’da gıda sıkıntısı yaÅŸandığını, çocuklar için süt olmadığını söylüyor.

Ekonomik durumun kötüleÅŸmesinden IŞİD’i sorumlu tutmadığı gibi bu sıkıntıları IŞİD’e baÄŸlamıyor. ‘Türkiye nasıl Kürtleri, Ezidileri aldı, yemek gönderdi. Musul’a niye göndermiyor? Åžimdi Türkiye Sincar Ezidlerini gördükleri gibi Türkmenleri de görsün. Ben Türkmenim geleyim, Türkiye’de olayım istiyorum. IŞİD’e mi güveneyim yoksa Türkiye’ye mi güveneyim? Benim çocuklarım çölde yatmış. Kime güveneyim?”

Tütüncü ise bu tablonun yavaÅŸ yavaÅŸ deÄŸiÅŸeceÄŸi görüÅŸünde. Bunda konuÅŸtuÄŸum Musullu Türkmen’in söylediÄŸi ekonomik koÅŸulların etkisi olacağını düÅŸünüyor.

“Ama ÅŸimdi feryat etmeye baÅŸlayanlar var. Ä°lk baÅŸta IŞİD bizi Åžii baskısından kurtardı diye bakılıyordu ama artık IŞİD kendi hakimiyetini kurdukça ve asıl yüzünü göstermeye baÅŸladıkça millet IŞİD’e karşı sempatisini kaybetmeye baÅŸlıyor.” diyor.

IŞİD Musul’u Haziran ayının başında almış, Irak ordusunun paralı askerlerinin ve güvenlik güçlerinin kenti savunmadan kaçması tartışılmıştı. Irak’ın en büyük ÅŸehirlerinden birinin IŞİD’in eline geçmesi, örgütü dünya gündeminin üst sıralarına taşımıştı.