Ankara baÅŸkent oldu

GÜNÜN OLAYI

Yeni Türk Devletinin BaÅŸkenti Ankara Oldu (1923)

Ä°smet PaÅŸa ve 13 arkadaşı "Türkiye Devleti'nin baÅŸkenti Ankara'dır." ÅŸeklindeki bir maddelik kanun teklifi vermesiyle Ankara’nın resmi olarak baÅŸkent olması yolu açıldı. Bu önergede gerekçe olarak: ‘’Lozan tahliye protokolünden sonra iÅŸgal altında toprak kalmadığını, ülkenin bütünlüÄŸü saÄŸlandığını, Türkiye'nin idare merkezinin seçimi sırası geldiÄŸini, Lozan'da kabul edilen hükümler (boÄŸazlarla ilgili) nedeniyle ülkenin kuvvet kaynağını ve geliÅŸmesini Anadolu'nun merkezinde , coÄŸrafya ve stratejinin, iç ve dış güvenliÄŸin gereklerini aramak zorunda olduklarını, ülkenin idare merkezi konusunda iç ve dış tereddütlere son vermek gerektiÄŸini, bu merkezin Anadolu'da ve Ankara'da olması gerekli olduÄŸu’’ üzerinde durulmuÅŸtu.TBMM tarafından 13 Ekim 1923 kabul edilen kanun ile Ankara yeni Türk devletinin baÅŸkenti oldu.

GÜNÜN KİŞİSÄ°

Ömer Nasuhi Bilmen (1882-1971)

Erzurum doÄŸumlu olan Ömer Nasuhi Bilmen iyi bir medrese eÄŸitimi almıştır. Ä°slam Hukuku üzerine yüksek okul eÄŸitimi aldıktan sonra Fatih Medreselerinde ders vermeye baÅŸlamıştır. Daha sonra Dar-uÅŸ-Åžafaka'da, Ä°stanbul Ä°mam-Hatip Okulu'nda, Yüksek Ä°slâm Enstitüsü'nde dersler verdi. 1941 yılında Ä°stanbul MüftülüÄŸü'ne tayin oldu.1960-1961 arası Diyanet Ä°ÅŸleri BaÅŸkanlığı yaptıktan sonra emekli olmuÅŸ ve 13 Ekim 1971 tarihinde vefat etmiÅŸtir. Ä°slami konularda bir çok yazılı eseri bulunmaktadır.

GÜNÜN ÖNEMLÄ° OLAYLARI

Deli Petro Türkler Karşısında Ä°lk Yenilgisini Aldı (1695)

Çar I.Petro çok kalabalık bir orduyla Azak kalesini kuÅŸattı. KuÅŸatmada baÅŸarısız olan Rus Çarı I.Petro ağır kayıplar üzerine 13 Ekim 1695’te geri çekildi. Ancak bir yıl sonra tekrar geldi ve kaleyi teslim aldı. O tarihe kadar Karadeniz Osmanlı devletinin bir iç denizi idi. On beÅŸ yıl sonra Azak geri alındı ama Ruslar Karadeniz’e ulaÅŸma hedefinden asla vazgeçmediler.

Doğu Sınırı Kesinleşti (1921)

Sakarya zaferinden bir süre sonra SSCB’ye baÄŸlı Kafkas Cumhuriyetleri (Azerbaycan, Gürcistan ve Ermenistan  ile TBMM(Kazım Karabekir baÅŸkanlığında bir heyet) arasında 13 Ekim 1913’te Kars AntlaÅŸması imzalandı. Böylece doÄŸu sınırı kesinleÅŸmiÅŸ oldu. Artık buradaki kuvvetler batı cephesine kaydırılabilirdi.

Balkan Devletleri Ültimatom Verdiler (1912)

Balkan Devletleri 13 Ekim 1912’de Osmanlı Devletine Ültimatom vererek  1878 berlin AntlaÅŸması doÄŸrultusunda hazırlanan 1880 Balkan reformlarının uygulanmasını ve seferberlik kararını kaldırmasını istediler. 

Taraf DeÄŸiÅŸtiren Ä°talya Almanya’ya SavaÅŸ Ä°lan Etti (1943)

Müttefiklerin Ä°talya’yı ele geçirmesi üzerine Mussolini iktidardan düÅŸürüldü ve FaÅŸiÅŸt Parti kapatıldı. Yeni yönetim müttefikler ile bir mütareke yaparak 13 Ekim 1943’te Almanya’ya savaÅŸ ilan etti.

Mısır Hükümetine Nota Verildi (1951)

Ä°ngiltere Mısır’dan tamamen çekilmek istemiyor hatta özellikle SüveyÅŸ kanalında kalmak istiyordu. 13 Ekim 1913’te ABD, Ä°ngiltere, Fransa ve Türkiye Mısır’a ortak bir nota vererek oluÅŸturulacak OrtadoÄŸu komutanlığı denen bir askeri ittifak ile SüveyÅŸ kanalı bölgesinin korunmasını istediler. Türkiye’nin  bu konuda iÅŸbirliÄŸi nedeni NATO’ya girme çabasından kaynaklanıyordu.

Ömer Nasuhi Bilmen vefat Etti (1971)

Türkiye Cumhuriyeti’nin eski Diyanet Ä°ÅŸleri BaÅŸkanlarından Ömer Nasuhi Bilmen vefat etti.

Arkadaşlarını Yiyerek Hayatta Kaldılar (1972)

Uruguay Hava Kuvvetlerine ait bir uçak 13 Ekim 1972 günü And daÄŸlarında düÅŸtü. Kazadan sonra on altı kiÅŸi olaÄŸanüstü bir çaba ile iki ay saÄŸ kalmayı baÅŸardılar ve kurtuldular. Kazazedelerin yaÅŸadıkları en kötü anılardan birisi hayatta kalmak için arkadaÅŸlarını yemek zorunda kalmış olmalarıydı. Bu olay üzerine bir çok kitap yazılmış ve filmler çekilmiÅŸtir.

GÜNÜN DÄ°ÄžER ÖNEMLÄ° OLAYLARI

1914- Garrett Morgan gaz maskesini icat etti ve patentini aldı.

1968- Avustralya’ya ilk Türk iÅŸçi kafilesi hareket etti.

1973- Halikarnas Balıkçısı Cevat Åžakir KabaaÄŸaçlı 87 yaşında öldü.

1983- 12 Eylül 1980’den sonra oluÅŸturulan Danışma Meclisi’nin görevi sona erdi.

1994- Halil Bezmen’e ait trilyonlar deÄŸerindeki antika, tarihi eser ve tablo, ABD’ye kaçırılmak üzereyken Mali Polis tarafından ele geçirildi.

1995- Prag’daki Dünya Grekoromen GüreÅŸ Åžampiyonası’nda, 82 kiloda Hamza Yerlikaya Dünya Åžampiyonu oldu.

1995- Ä°ngiliz fizikçi Joseph Rotblat ve içinde bulunduÄŸu antinükleer grup, Nobel Barış Ödülü’nü aldı.

2002 - Sırbistan'da, Slobodan MiloÅŸeviç'in devrilmesinden sonra düzenlenen ilk devlet baÅŸkanlığı seçimi katılımın düÅŸük olması nedeniyle geçersiz sayıldı.

2006 - BirleÅŸmiÅŸ Milletler genel kurulu, Güney Kore dışiÅŸleri bakanı Ban Ki-Moon'u yeni BM Genel Sekreteri olarak resmen atadı. Moon görevi Kofi Annan'dan 1 Ocak 2007'de devraldı.

2006 - Nobel Barış Ödülü, BangladeÅŸ'li Muhammed Yunus ve Grameen Bank arasında paylaÅŸtırıldı.

DÜNYA BÜLTENÄ°