Dünya Müslümanlarında bayram heyecanı

Kırgızistan'da yalnızca bir günlük tatil ile kutlanan Kurban Bayramı için hazırlıklar, bu yıl da büyük ölçüde kurbanlık alımı biçiminde gerçekleÅŸti. Bayram tatilinin kısa olması nedeniyle özel bir canlılık olmasa da pazarlar, bayrama özel alışveriÅŸlerle bir nebze canlanıyor.

Bayramlarda tatil süresinin bir gün olsa da ülkede bu yıl durum farklı. Kurban Bayramı'nın hafta sonuna denk gelmesi nedeniyle bayram tatilinin 3 güne çıkarılması öngörülüyor. Kırgızistan'da bayram hareketliliÄŸi kurbanlıkların satıldığı pazarlarda kendini gösteriyor. Genellikle kentin dışında kurulan pazarlarda satılan kurbanlıklar, sıkı pazarlıklar sonucu el deÄŸiÅŸtiriyor.

BÄ°ÅžKEK'TE KURBAN PAZARLARI SAKÄ°N

BaÅŸkent BiÅŸkek'teyse, kurbanlık pazarında geçen yıllardaki hareketlilik yerini daha sakin bir atmosfere bıraktı. Bunun nedeni pazarların farklı yerlere dağılması ve kurban bayramının Cumartesi gününe denk gelmesi.

Kırgızistan'da bayram telaşının yaÅŸandığı bir diÄŸer yerse semt pazarları. O pazarlardan birinde satış yapan Zayırbek Töröbekov: “Pazarda, son günlerde alış-veriÅŸ biraz canlandı. Artık özel sipariÅŸler de var. Çünkü, önümüzde kurban bayramı olduÄŸu için herkes hazırlıklara baÅŸladı , talep çoÄŸaldı.” diye konuÅŸtu.

HALK BAYRAM SOFRALARI Ä°ÇÄ°N PAZARLARDA

Halkın çoÄŸunluÄŸu Müslüman olan kırgızistan'da, zengin bayram sofraları için alışveriÅŸ günler öncesinden yapılıyor. BiÅŸkekli Kılıçbek Caparov, Kırgızistan'da yaÅŸanan bayramları ÅŸu sözlerle anlattı: 

“Kurban Bayramı'nda artık hayata gözlerini kapatmış büyüklerimize ve diÄŸer yakınlarımıza Kur'an okumak için hazırlanıyoruz. Bayrama günler kala pazarlarda aşırı kalabalık oluyor. Üstelik talep artınca fiyatlar da artıyor. Bu nedenle, hazırlıklara baÅŸlayalım diye bugün pazara geldim.”

TUNUS'TA BAYRAM TELAÅžI HAKÄ°M

Tunuslular'ın hayatlarındaki her yeni ve güzel deÄŸiÅŸimi kurban keserek, adak adayarak kutluyorlar. Tunuslu Müslümanlar için Kurban Bayramına çok önemli bir gün. Tunus'ta kurban bayramına sayılı günler kala bayram telaşı hakim.

Müslümanların iki kutsal bayramından biri olan Kurban Bayramında Tunuslular daha çok evlerinde vakit geçiriyor. Bayram heyecanının en yoÄŸun olduÄŸu yerlerden biri kurban pazarları. Tunus mali krizin eÅŸiÄŸinde olmasına raÄŸmen Rahba kurban pazarında fiyatları yüksek kurbanlıklar da alıcı buldu. Bayram yaklaÅŸtıkça Tunuslu Müslümanlar kurban pazarına akın ediyorlar. 

HEMEN HER AÄ°LE KURBAN KESÄ°YOR

Tunus'ta ortalama her ailede bir küçük baÅŸ hayvan kurban ediliyor. Maddi olanaklara göre büyük baÅŸ hayvanlar da tercih ediliyor. Ülkedeki ekonomik durum kurban fiyatlarını da etkiliyor. Tunus'ta kurbanlık fiyatları geçen yıla nazaran daha uygun. Fakat vatandaÅŸların alım gücünün yine üzerinde. Tunuslular buna raÄŸmen bütün imkanlarını seferber ederek kurban kesiyorlar. 

Bayrama sayılı günler kala Tunus'ta kurulan kurban pazarlarında kıyasıya pazarlıklar yaÅŸanıyor. Tunuslular ülkede yaÅŸanan devrimden sonra ülkenin gidiÅŸatının bekledikleri gibi olmadığını söylüyorlar.

Ä°BADETE KONULAN YASAKLARI TANIMADILAR

Güney Afrika'nın Batı Cape Eyaleti'nde üç yüz yıl önce buraya köle olarak getirilmiÅŸ Müslüman Cape Malaylar yaÅŸamakta. Kölelik dönemlerinde Cape Malaylar'ın bayram yapmalarına izin verilmemesine raÄŸmen gizli gizli kurban ibadetini yapmaya çalışmışlar ve bu ibadeti nesiller kanalıyla bugüne aktarmayı baÅŸarmışlar.

Ensar Cami Ä°mamı Nazmie Davids, çocukluk yıllarında kurban ibadetininin daha güzel yapıldığını unutulmayan geleneklerin ÅŸimdi yavaÅŸ yavaÅŸ unutulmaya baÅŸladığını söylüyor. Genellikle Müslümanların kurbanlarını yardım kuruluÅŸuna vermeyi tercih ettiklerini yine de bazı ailelerin kurban kesme iibadetini yaÅŸatmaya çalıştıklarını bellirtmekte.

TEKBÄ°RLERLE CAMÄ°LERE DOLUYOR MÜSLÜMANLAR

Ensar Camii Ä°mamı Nazmie Davids ÅŸu ÅŸekilde konuÅŸtu: "Kurban Bayramı hazırlığı bir gün önce baÅŸlıyor. Genellikle geleneksel kurban yemeÄŸi olan dana dili, bunun yanında Ramazan Bayramında olduÄŸu gibi deniz ürünlerinden yapılan yemekler de hazırlanıyor. Bu yemekler bir gün önce evin hanımları tarafından hazırlanmakta. Kurban Bayramı sabahı Cape Townlu'lar bayram için aldıkları elbiselerini giyiyor, güzel kokular sürerek camiye geliyorlar.

Camiye gelirken tekbir getiriyorlar. Camide imam Ä°ngilizce olarak bir hutbe okuyor, hutbede Kurban Bayramı anlatılıyor. Namaz kılındıktan sonra insanlar birbirleri ile bayramlaÅŸtıktan sonra kurbanlarını kesmek için evlerine gidiyorlar. Bazı kurbanlar camide kesiliyor."

GAYR-I MÜSLÄ°MLERE DE KURBAN ETÄ°

Ensar Camii'nde de bayram hazırlıklar yapılıyor. Caminin avlusunda bu yıl 20'den fazla kurban kesilecek. Bu kurbanlar kesildikten sonra cami bölgesinde yaÅŸayan Müslüman yahut gayr-i müslim ayırt edilmeksizin ikram ediliyor. Cape Town'da faaliyet gösteren Ä°slamic Relief, kesilen kurbanları  fakir halkın yaÅŸadığı halka dağıtıyor.

KURBAN, EN SEVDİĞİNİ FEDA ETMEK

Güney Afrika, kurban bayramı heyecanına bürünen yerlerden. Günler öncesinde baÅŸlayan hazırlıklar, Müslüman nüfusun yoÄŸunlaÅŸtığı bölgelelerde arefe günü hız kazanıyor. Kurban ibadeti, ülkede Apartheid dönemde uygulanan yasaÄŸa raÄŸmen kesintisiz devam ediyor,

Ensar Camii Ä°mamı Nazmie Davids ülkede yaÅŸanan eski bayramları ÅŸu sözlerle anlattı: "Kurban Bayramı kutlamalarının yapıldığını çocukluÄŸumdan hatırlıyorum. Bir iki hafta önce koyun alınır, koyunun üzerine kumaÅŸtan yapılma bir eyer konurdu. Bayram gününe kadar koyuna bakılırdı. Bunun nedeni koyunla aile bireylerinin iletiÅŸim kurmasıydı. Kurban en sevdiÄŸiniz ÅŸeyi Allah yolunda feda etmenin bir göstergesidir. Cape Town'da da Müslümanlar bu geleneÄŸi nadir de olsa devam ettiriyor."

KURBANLAR CAMÄ° AVLUSUNDA KESÄ°LECEK

Siyah Müslümanların çoÄŸunlukta yaÅŸadığı Cape Town'daki Belygravya bölgesindeyiz. Bu bölgede Ensar Camii bulunuyor. Müslümanlar bayram günü Ensar camiinin avlusunda kurbanlarını kesecek. Bayram namazını Cape Town'daki camiilerde kılacak Müslümanlar ardından bayram ziyaretlerine çıkacak. Ancak bayramın burada da olmazsa olmazı aileleri buluÅŸturan bayram sofraları. Dana dilinden hazırlanan bir çeÅŸit yahni olan geleneksel lezzet bayramın vazgeçilmezi. Okyanus ürünlerinden yapılan yemekler de bayram lezzetleri arasında bulunuyor.

Cape Town'da bayram süresince kesilecek kurbanlıkların bir kısmı Güney Afrika'daki yardım kuruluÅŸları aracılığıyla yetimhanelere ulaÅŸtırılacak.

KUDÜS'TE Ä°KÄ° BAYRAM ÇATIÅžTI

Kudüs'te Kurban Bayramı ile Yahudilerin yom kippur bayramının aynı güne denk gelmesi nedeniyle, Filistinli Müslümanlar bayram sürecinde konabilecek ek engellerden de endiÅŸe duyuyor. Müslümanların ilk kıblesi olan Mescid-i Aksa’nın bulunduÄŸu Kudüs’te hararetli bir bayram hazırlığı var.

Uzun yıllardır iÅŸgal altında olan Filistin'de senelerdir Müslümanlar bayram yaÅŸayamıyorlar. Kurban Bayramı için Filistinliler bayramlık kıyafetler için çarşıların yolunu tutsalar da bir çok Filistinli yakın zamanda kaybettiÄŸi yakınlarının acısını yüreÄŸinde taşıyor.

PAZARLARDA KÜÇÜK HAREKETLÄ°LÄ°K

Buna raÄŸmen pazarlardaki tezgahlarda bayramda çocukları sevindirmek isteyenler için çeÅŸit çeÅŸit oyuncakla dolu. Bayramda ağırlanacak misafirler için ÅŸeker, çikolata ve çerezler yine revaçta olan ürünlerden.

Gazze savaşı nedeniyle Ramazan Bayramını buruk geçiren Filistinliler en azından savaşın ÅŸimdilik durmuÅŸ olmasına ÅŸükrediyor. Çarşı esnafından Hamdullah, “Biraz hareketlilik var bu kez çarşılarda. Geçen bayramı kutlamadık bile. SavaÅŸtan ötürü kimse kutlama bile yapmadı. Åžimdi en azından biraz hareketlilik var.” diye konuÅŸtu.

FÄ°LÄ°STÄ°NLÄ°LER KUDÜS'E GEÇEMÄ°YOR

Ancak bu hareketlilik esnaf için yeterli deÄŸil. Bir zamanlar Batı Åžeria’nın her köÅŸesinden bayram için Kudüs’e akın eden Filistin halkının büyük bölümü 10 yılı aÅŸkın süredir Kudüs’e geçemiyor. Üstelik bu yıl, Yahudilerin en kutsal saydığı gün olan Yum Kippur bayramının, Kurban Bayramıyla aynı güne denk gelmesi, daha da büyük bir engel oluÅŸturuyor.

Kudüslü bir esnaf, ÅŸehirde yaÅŸanan bayramı ÅŸu sözlerle anlattı: “Kudüs’te bayram hep zor geçiyor, çünkü insanların durumları hiç iyi deÄŸil. Pek çoÄŸu iÅŸsiz ve iÅŸgalin yarattığı bir de korku var. Cuma günü bayram arefesi normalde ve dükkanların en çok açık olduÄŸu gün olması lazımken, yum kippur nedeniyle, tüm dükkanları ve iÅŸyerlerini kapattırıyorlar. Yani bu bayramda da iÅŸler sönük olacak.”

MÜSLÜMANLARIN YAÅžAM ALANLARI DARALTIYOR

Kudüs’te sınırlı da olsa bir hareketlilik var ama esnaf için yeterli deÄŸil, Batı Åžeria’dan soyutlanmış olan DoÄŸu Kudüs, ÅŸimdi bir de yum kippur nedeniyle dükkanları kapatacak.

Kudüs Müftüsü Åžeyh Muhammed Ahmed Hüseyin bayram ile ilgili ÅŸu ÅŸekilde konuÅŸtu: “Yum kippur olduÄŸu için güvenlik önlemleri daha da artacak ve zaten yolların büyük bir bölümünü kapatacaklar. Muhtemelen yine yaÅŸ sınırlaması konabilir ama tüm bu engellere raÄŸmen Kurban Bayramını Mescid-i Aksa’da kutlamaya devam edeceÄŸiz.”

Kaynak: Kuzey Haber Ajansı