Tezkerenin detayları

Tezkere için açık oylama yapıldı. Milletvekillerine elektronik ortamda oylarını verebilmeleri için 3 dakika süre tanındı. 396 milletvekilinin 98'i ret oyu kullandı. Oylamanın ardından Meclis kulisinde gazetecilere konuÅŸan Milli Savunma Bakanı Ä°smet Yılmaz, tezkerenin çözüm sürecini olumsuz etkilemeyeceÄŸini söyledi.

Tezkere görüÅŸmelerine BaÅŸbakan Ahmet DavutoÄŸlu katılmadı. CHP ve MHP liderleri de görüÅŸmelerin bir bölümünü izledi ve oylamaya katıldılar.

Oylamaya geçilmeden önce CHP açık oylama yapılması için önerge verdi. Genel Kurul'da olmayan hükümet üyeleri adına da bazı bakan ve baÅŸbakan yardımcıları vekaleten oy kullandı. Meclis BaÅŸkanvekili AyÅŸenur Bahçekapılı, BaÅŸbakan DavutoÄŸlu adına BaÅŸbakan Yardımcısı Yalçın AkdoÄŸan'ın vekaleten oy kullanacağını söyledi.

Çankaya'da CumhurbaÅŸkanı Tayyip ErdoÄŸan baÅŸkanlığında güvenlik zirvesi toplandı. Toplantıya BaÅŸbakan Ahmet DavutoÄŸlu, Genelkurmay BaÅŸkanı Orgeneral Necdet Özel, Genelkurmay Ä°kinci BaÅŸkanı YaÅŸar Güler, DışiÅŸleri Bakanı Mevlüt ÇavuÅŸoÄŸlu, Ä°çiÅŸleri Bakanı Efkan Âlâ, Milli Savunma Bakanı Ä°smet Yılmaz, MÄ°T MüsteÅŸarı Hakan Fidan, DışiÅŸleri Bakanlığı MüsteÅŸarı Feridun SinirlioÄŸlu, CumhurbaÅŸkanlığı Genel Sekreteri Fahri Kasırga ve BaÅŸbakanlık MüsteÅŸar Vekili Ergin Ergül katıldı.

KöÅŸk'te CumhurbaÅŸkanı ErdoÄŸan baÅŸkanlığında güvenlik zirvesi toplandı. [FotoÄŸraf: AA]

Meclis Genel Kurulu'ndaki tezkere görüÅŸmelerinde ilk konuÅŸmayı hükümet adına Milli Savunma Bakanı Ä°smet Yılmaz yaptı. Yılmaz'ın konuÅŸmasından satır baÅŸları ÅŸöyle:

"Terör tüm milletimizin ortak sorunudur. Hedefimiz, tezkereye ihtiyaç duyulmayacak bir huzur ortamı. Irak’ta yaÅŸanan olaylar, Suriye’de olduÄŸu gibi sığınmacı hareketlerine neden oldu. Uluslararası toplum kararlı adım atmadığı süreci bölge çatışmanın içine sürüklenecektir. Türkiye, IŞİD’in maÄŸdur ettiÄŸi herkese ayrım gözetmeksizin yardım etmektedir."

"Süleyman Åžah'ı korumak asli vazife"

"BM üyesi ülkeler teröristlerin bir ülkeden diÄŸerine geçiÅŸlerini önlemekle yükümlüdürler, komÅŸumuz Irak yıllardır PKK’lı teröristlerin sığınağı olmuÅŸtur. Irak ne engellemekte ne de yargı önüne çıkarmaktadır, uluslararası hukuku ihlâl etmektedir. Tezkere bu tedbirlerin bir parçasıdır. Terörü ihmal ettiÄŸi sorunları bir bütün içinde ele alarak bitirmek istiyoruz. Terörle mücadele sürerken demokrasinin çıtasını yükselttik. Milli birlik ve kardeÅŸlik projesini uygulamaya koyduk , tezkerenin tek hedefi teröristlerdir."

"Suriye muhalefetine destek olunması aşırı grupların desteklenmesini önleyecektir. IŞİD baÅŸta olmak üzere aşırı yanlı gruplar ulusal güvenliÄŸimize tehdit oluÅŸturmaktadır. Üç sınır kapısının Suriye tarafını kontrol altında bulundurmaktadır. Süleyman Åžah Saygı Karakolu’nu korumak devletimizin asli vazifesidir.”

Irak ve Suriye tezkere görüÅŸmelerine geçilmeden önce AK Parti grup önerisi görüÅŸüldü. GörüÅŸmeler sırasında muhalefet hükümeti eleÅŸtirdi ve “Türkiye'deki IŞİD ile mücadele edin" dedi. CHP ve AK Parti Grup baÅŸkanvekilleri arasında da Suriye polemiÄŸi yaÅŸandı.

Muhalefet tepki gösterdi

AK Parti'nin grup önerisi üzerinde söz alan Halkların Demokratik Partisi (HDP) Hakkari Milletvekili Adil Zozani, “Ne yaptığınızın farkında mısınız? Suriye’de örgütlenen vahÅŸet çetelerinin Türkiye'yi de hedef alacağını söyledik, kendi doÄŸrularının mutlak olduÄŸuna inanarak yok saydı. IŞİD içimizde, dirsek temasını kesme kararı veriyorsanız, bu da hayırlı olur” dedi.

Milliyetçi Hareket Partisi (MHP) Grup BaÅŸkanvekili Yusuf HalaçoÄŸlu ise, Türkiye’de önce ulusal güvenliÄŸin saÄŸlanması gerektiÄŸini söyledi. MHP’li HalaçoÄŸlu, “PKK terör örgütü diye tezkereye yazarken, bir yandan da PKK ile masaya oturuyorsunuz. IŞİD'in terör örgütü olduÄŸunu CumhurbaÅŸkanı ABD'ye gittikten sonra söylemeye baÅŸladınız. Kobani’ye gösterdiÄŸiniz tepkiyi neden Türkmenlere göstermediniz?” ifadelerini kullandı.

"Tezkerenin hedefi IŞİD değil Esad"

Ana muhalefet partisi CHP Grup BaÅŸkanvekili Âkif Hamzaçebi ise, “Åžam yönetiminin uzaklaÅŸtırılması bizim öncelikli hedefimizdir doÄŸrultusunda hazırlanmış bu tezkere IŞİD ile mücadeleyi deÄŸil Türkiye'nin emperyal iÅŸgalci politikası olacağını bize anlatmaktadır. Türkiye'nin vermiÅŸ olduÄŸu silahlar IŞİD'in eline geçmiÅŸtir, hükümet ÅŸimdi IŞİD'den ÅŸikayet ediyor görünüyor” diye konuÅŸtu.

Hamzaçebi’nin sözleri üzerine AK Parti Grup BaÅŸkanvekili Mustafa ElitaÅŸ konuÅŸtu ve Hamzaçebi’ye, “Hamzaçebi bu konuÅŸmayı Suriye parlamentosunda yapsaydı daha çok alkış alırdı. Esad rejimini savunan bir parlamenter durumuna düÅŸtünüz. Rejimle ilgili eleÅŸtirileri dile getirmeniz gerekirken Esad'ın yaptığı cinayetleri göz ardı ederek Esad’ı koruma noktasına geldiniz” dedi.

KonuÅŸmaların ardından tezkere okundu ama görüÅŸmeye geçilmeden önce usûl tartışması açıldı.

Tezkere görüÅŸmeleri sırasında HDP grubu adına kürsüye çıkan HDP Mersin Milletvekili ErtuÄŸrul Kürkçü, konuÅŸmasının sonunda PKK'nın cezaevindeki lideri Abdullah Öcalan'ın Kobani ile ilgili mesajını okudu.

Tek tezkereye dönüÅŸtü

Hükümet, Irak ve Suriye'ye yönelik süresi bitecek olan tezkereleri tek tezkerede birleÅŸtirerek Meclis'e gönderdi. Hükümet bu kez daha kapsamlı bir tezkere hazırladı. Tezkere hem gerekli hallerde Suriye ve Irak'a asker göndermeyi kapsıyor, hem de yabancı ülke askerlerinin Türkiye'de bulunmasını. Tezkeredeki gerekçelerden biri "Irak ve Suriye'deki tüm terörist örgütlerden ülkemize yönelebilecek saldırıları bertaraf etmek" olarak gösterildi. Ayrıca bu ülkelerden gelecek kitlesel göç riskine de vurgu yapıldı.

BaÅŸbakanlık kaynaklarından edinilen bilgiye, daha önceki tezkerelerde tehditler birbirinden bağımsız olduÄŸu için ayrı ayrı tezkereler hazırlanmıştı. Ancak artık Irak ve Suriye'den gelen tehdit konusunda ayrım yapmanın zorlaÅŸtığı bir döneme girildi. Bundan sonra yapılması muhtemel operasyonların bir bütünlük arz etmesi gerektiÄŸi düÅŸünülüyor. Bu nedenle baÅŸlangıçta iki ayrı tezkereden bahseden hükümet tek tezkere hazırladı.

Gerekçeden...

Tezkerenin gerekçesinde Türkiye'nin güney kara sınırları boyunca ulusal güvenliÄŸine dönük risk ve tehditler son dönemde yaÅŸanan geliÅŸmelerle ciddi biçimde arttığı belirtildi. "Irak'ın kuzey bölgesinde silahlı PKK terör unsurları varlıklarını sürdürmektedir. Öte yandan Suriye ve Irak'ta diÄŸer terör unsurlarının sayısı ve ortaya koydukları tehditlerde önemli artışlar gözlenmektedir" ifadesi kullanıldı. 

Gerekçede, "Nitekim bu nedenle BM Güvenlik Konseyi 2170 ve 2178 sayılı kararlarıyla Irak ve Suriye'nin toprak bütünlüÄŸü ve bağımsızlığını teyit etmiÅŸ, bu ülkelerdeki terörist faaliyetleri kınamış, IŞİD ve benzeri terör örgütlerinin faaliyetlerine karşı BM üyesi tüm ülkelere 1373 sayılı BMGK kararı ve uluslararası hukuk çerçevesinde sorumluluklara uygun ÅŸekilde gerekli tedbirleri alması çaÄŸrısında bulunmuÅŸtur" denildi.

Tezkere, Resmi Gazete'nin bugünkü sayısında yayımlandı. 

TEZKERENÄ°N TAM METNÄ°

4 Ekim 2014'ten itibaren hükümetin bir yıl süreyle yetki istediÄŸi tezkerenin tam metni ÅŸöyle:

Kaynak: Al Jazeera