'IŞİD'in eline geçmesin diye kızlarını öldürdü'

Suriye ve Irak’taki Türkmenler, IŞİD’e karşı kara harekâtı da yapılmasını savunuyor. Hava operasyonunun yetersiz olduÄŸunu söyleyen Irak Türkmen Cephesi (ITC) BaÅŸkanı ErÅŸad Salihi ve Suriye Türkmen Meclisi BaÅŸkanı Abdurrahman Mustafa, iki ülke için de ‘sadece IŞİD’i bitirmek yeterli deÄŸil, sonrasındaki projelerde Türkmenlerin de söz hakkı olmalı’ diye konuÅŸtu.

Al Jazeera’nin sorularını yanıtlayan ITC BaÅŸkanı ve Irak parlamentosu milletvekili ErÅŸad Salihi, Amerikan hava kuvvetleri gelmeseydi IŞİD’in çok daha fazla ilerleyebileceÄŸini, ancak IŞİD’i bitirmek için bunun yetersiz olduÄŸunu söyledi:

“Hava kuvvetleri her yeri vuramaz. Sadece çöllerdeki kampları vururlar. Kara kuvvetleri de hazır bulunursa ikisi birbirini tamamlayıp bu iÅŸ için bir sonuç getirir. Bunun için de kesinlikle bir ordu olması lazım ya da o bölgeden halktan, aÅŸiret yapısından güçlerle karayı tutmak lazım.”

‘IŞİD onlarca Türkmen kadını zorla aldı’

IŞİD Telafer ve Musul’da kontrolü ele aldıktan sonra Åžii Türkmenlerin kaçtığını ancak bunun mezhepsel bir farkla ilgisi olmadığını söyleyen Salihi, ÅŸu an Sünni Türkmenlerin de zulüm gördüÄŸünü ancak IŞİD’in elinden kaçamadıklarını anlattı:

“IŞİD Türkmen coÄŸrafyasını hedef aldı, orada kim olursa olsun mezhebi ne olursa olsun hedef Türkmen coÄŸrafyasıydı. Telafer’de kötü bir durum yaÅŸanıyor ÅŸu an. IŞİD kimsenin dinine, mezhebine bakmıyor. Åžu an Sünni Türkmenler de IŞİD’in elinden kaçmak istiyor ama IŞİD bırakmıyor. Bana telefon açtı bir Sünni Türkmen aÅŸiret büyüÄŸü. Ä°ki kızını kendi eliyle zehirleyip öldürmüÅŸ. ‘Gelip kızlarımı almak istediler, o yüzden öldürdüm’ dedi. Adam Sünni ama kızlarını öldürmüÅŸ, IŞİD Sünni’ye de Åžii’ye de bakmadan onlarca Türkmen kadını, Ezidi kadınlar gibi zorla aldı. Ama Türkmenler aÅŸiret yapısındalar, bunu çok fazla duyurmak istemiyorlar.

Salihi, IŞİD’in en fazla Türkmenler için sorun olduÄŸunu, çünkü Türkmen coÄŸrafyasının emrivakilerle böldüÄŸünü söylüyor:

“IŞİD, Türkmen coÄŸrafyasını Sünni bölgesine katmış oldu. O coÄŸrafya ihtilaflı bölgelerdi, ÅŸimdi onun bir kısmı Sünni bölgeye, bir kısmı da Kürt bölgesine siyasi emrivaki uygulayarak katıldı. IŞİD’in herkesten fazla Türkmenlere zararı oldu.”

‘Sadece Kürtlere silah verirseniz Türkmen direniÅŸi ortaya çıkar’

ABD ve IŞİD’le mücadelede koalisyona katılan ülkeler, hava operasyonlarının yanında Irak ordusu ve peÅŸmergeyi de silahlandırıyor. Türkmenler ise bu durumdan rahatsız. Salihi’ye göre, Kürtlerin güçlenmesi ve Türkmenlerin kendilerini koruyacak silahlarının olmaması, gelecekle ilgili kaygılarını arttırıyor:

“Bir tarafı silahlandırmak yanlış bir adımdır. Bugün bizim Kürtlerle siyasi ihtilaflarımız var, getirip silahları oraya vermek bizlere emrivaki siyasetini kabul ettirmektir. Yarın ortaya Türkmen direniÅŸi çıkar. Bundan hem Kürtler rahatsız olur, hem Amerikalılar için yeni bir sorun olur. Biz bu yüzden Amerikalılarla her görüÅŸtüÄŸümüzde söylüyoruz, Kürtleri silahlandırdığınız gibi Türkmenleri de silahlandırın. Biz ITC olarak hazırız, ekiplerimiz var.”

Salihi, ÅŸimdilik Irak merkezi hükümeti ve ABD’den silah istediklerini, olumlu yanıt beklediklerini ve umutlu olduklarını söylüyor.

‘Kaçarsak insanlarımız eriyip gidecek’

Savaşın başından beri bölge halklarının güvenliÄŸi için tampon bölge ve uçuÅŸa yasak bölge isteyen Türkiye’ye, Irak Türkmenleri bu konuda destek veriyor. Salihi, bu konuda Ä°ran ve ABD’den de destek bekliyor, Türkmenlerin Irak’ı terk etmesi halinde asimilasyona uÄŸramasından korkuyor:

“UçuÅŸa yasak ve güvenli bölgede olması gereken askerler konusunda Ä°ran, Türkiye ve ABD’den ciddi bir adım bekliyoruz. Bu bölgede onlar hakim. Güvenli bölgeyi oluÅŸturmak için hepsinin desteÄŸi gerekir. EÄŸer farklı ülkelere kaçıp bu coÄŸrafyayı terk etmek zorunda kalırsak insanlarımız eriyip gidecekler. ÖrneÄŸin Irak’ın güneyine bile kaçan yüz binlerce Türkmen asimile ediliyor, bu bizim için büyük kayıptır.”

‘Åžam rejimi kalırsa, yarın baÅŸka bir örgüt ortaya çıkar’

Al Jazeera’nin sorularını yanıtlayan Suriye Türkmen Meclisi BaÅŸkanı Abdurrahman Mustafa da, Suriye’de hava operasyonlarının yetersiz olacağı görüÅŸünde. Ancak Suriye’de durum biraz daha farklı, IŞİD’in kuÅŸattığı Türkmen köylerini kurtarmanın ardından, Esed rejiminin de ortadan kalkması gerektiÄŸini söylüyor:

“IŞİD’i bitirmek için bu yeterli deÄŸil, kara harekâtı da gerekiyor. Birçok Türkmen kasabası, köyü IŞİD’in elinde. Tabii bu operasyonlara paralel olarak rejimin de ortadan kaldırılması gerekir, asıl terör örgütü orada, Åžam’dan kaynaklanıyor. Biz devrimin başından beri silahlandık, ancak rejim dışında kimseyle çatışmadık. Buna raÄŸmen bizim bölgelerimizi IŞİD ele geçirdi. EÄŸer Åžam rejimi ortadan kaldırılmazsa bugün IŞİD gider Horasan Grubu gelir, yarın o gider Semerkant Grubu çıkar. Toplumların kendi geleceklerine karar vermesi için bunu başını ortadan kaldırmak gerekir.”

Abdurrahman Mustafa'ya göre Suriye Türkmenleri de güvenli bölge istiyor, IŞİD’le mücadelede atılmasını istedikleri ilk adım bu:

“Ä°lk etapta bize güvenli bölge lazım, kendi topraklarımızda güvenle yaÅŸamak istiyoruz, sığınmacı olmak istemiyoruz. Bunun ÅŸartlarının konuÅŸulması lazım, destek bekliyoruz. EÄŸer uçuÅŸa yasak bölge en başından olsaydı bugün bu noktaya gelinmezdi. Bu durumu bütün batılı ülkeler desteklemiÅŸ oldu.”

‘Hava saldırıları rejime ve PYD'ye meÅŸruiyet kazandırır'

Suriye Türkmenleri, hava operasyonları konusunda da ÅŸüpheli. Mustafa, koalisyon ülkelerinin operasyonlarında Esed rejimi ile birlikte hareket ettiÄŸi görüÅŸünde:

“Hava operasyonlarının tek amacı gerçekten IŞİD’i ortadan kaldırmaksa elbette ki destekleriz, ama arkasında baÅŸka bir proje varsa ve bu proje Türkmenleri kapsamıyorsa, bize bir faydası olmayacaksa anlamı yok. EÄŸer ılımlı muhalefet, Hür Suriye Ordusu en başından desteklenseydi bugün her ÅŸey farklı olurdu. Bu koalisyon ülkelerinin bombalı saldırıları PYD ve rejime meÅŸruiyet kazandırır. Zaten ortaklaÅŸa hareket ediyorlar.”

Mustafa, PYD’yi de bir terör örgütü olarak gördüklerini ve PYD’nin koalisyon ülkeleri ve rejim ile ortak hareket ederek Türkmenleri devre dışı bırakmasından korktuklarını söylüyor:

“Biz Türkmenler olarak kendi bölgemizde söz hakkı elde etmek için mücadele ediyoruz. Ortada katil bir rejim var, muhalifler var, PYD var. Zaman zaman muhalif görülen PYD gibi aslında hepsinin rejimle baÄŸlantısı var. Ancak PYD de bizim için IŞİD gibi bir terör örgütüdür, IŞİD’den farkı yoktur.”