Torba tasarıda 'vergi ve SGK' düzenlemesi

Torba kanun tasarısı görüÅŸmeleri Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde kabul edilerek yasalaÅŸtı. Yeni yasada milyonlarca kiÅŸinin merakla beklediÄŸi gecikmiÅŸ ya da ödenmemiÅŸ vergi ve SGK borçlarının yeniden düzenlenmesi ile ilgili maddeler yer aldı.

VERGÄ° CEZALARI SÄ°LÄ°NMEYECEK

Vergi asıllarının tamamı, cezaların tamamı yeniden yapılandırma kapsamında tahsil edilecek.
Ä°l özel idareleri, belediyeler ve bunlara baÄŸlı müstakil bütçeli ve kamu tüzel kiÅŸiliÄŸine haiz kuruluÅŸlarının borçları, ikiÅŸer aylık dönemler halinde en fazla 36 eÅŸit taksitte ödenebilecek.

Kanuna göre, tahsilinden vazgeçilecek alacaklar ÅŸöyle:

- 30 Nisan 2014 tarihinden önceki dönemlere, beyana dayanan vergilerde bu tarihe kadar verilmesi gereken beyannamelere iliÅŸkin vergi ve bunlara baÄŸlı vergi cezaları, gecikme faizleri, gecikme zamları.

- 2014 yılına iliÅŸkin olarak 30 Nisan 2014 tarihinden önce tahakkuk eden vergi ve bunlara baÄŸlı vergi cezaları, gecikme faizleri, gecikme zamlarından; 30 Nisan 2014 tarihinden önce yapılan tespitlere iliÅŸkin olarak vergi aslına baÄŸlı olmayan vergi cezalarından, 30 Nisan 2014 tarihinden önce, Askerlik Kanunu, mülga Karayolları Genel MüdürlüÄŸü KuruluÅŸ ve Görevleri Hakkında Kanun, Milletvekili Seçimi Kanunu, Karayolları Trafik Kanunu, Mahalli Ä°dareler ile Mahalle Muhtarlıkları ve Ä°htiyar Heyetleri Seçimi Hakkında Kanun, Anayasa DeÄŸiÅŸikliklerinin Halkoyuna Sunulması Hakkında Kanun, Karayolu Taşıma Kanunu, Nüfus Hizmetleri Kanunu, Radyo ve Televizyonların KuruluÅŸ ve Yayınları Hakkında Kanun ve Radyo ve Televizyonların KuruluÅŸ ve Yayın Hizmetleri Hakkında Kanun, Karayolları Genel MüdürlüÄŸünün TeÅŸkilat ve Görevleri Hakkında Kanun gereÄŸince verilen idari para cezaları.

- Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun kapsamında takip edilen ve vadesi 30 Nisan 2014 tarihinden önce olduÄŸu halde bu Kanunun yayımlandığı tarih itibarıyla ödenmemiÅŸ bulunan; adli ve idari para cezaları ile Petrol Kanununa istinaden alınan Devlet hissesi ve Devlet hakkı; Türk Petrol Kanunu'na istinaden alınan Devlet hissesi, Åžeker Kanununa istinaden alınan ÅŸeker fiyat farkı, Milli Korunma Suçlarının Affına, Milli Korunma TeÅŸkilat, Sermaye ve Fon Hesaplarının Tasfiyesine ve Bazı Hükümler Ä°hdasına Dair Kanuna istinaden alınan akaryakıt fiyat istikrar payı ve akaryakıt fiyat farkı; Maden Kanunu'na istinaden alınan Devlet hakkı ve özel idare payı ile madencilik fonu; Denizcilik MüsteÅŸarlığının KuruluÅŸ ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnameye ve UlaÅŸtırma, Denizcilik ve HaberleÅŸme Bakanlığının TeÅŸkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnameye istinaden alınan kılavuzluk ve römorkörcülük hizmet payları hariç olmak üzere, asli ve feri amme alacaklarından kesinleÅŸmiÅŸ olup kanunun yayımlandığı tarih itibarıyla vadesi geldiÄŸi halde ödenmemiÅŸ olan ya da ödeme süresi henüz geçmemiÅŸ bulunan alacakların ödenmemiÅŸ kısmının tamamı ile bunlara baÄŸlı faiz, cezai faiz, gecikme faizi, gecikme zammı gibi feri amme alacakları yerine bu kanunun yayımlandığı tarihe kadar YÄ°-ÜFE aylık deÄŸiÅŸim oranları esas alınarak hesaplanacak tutar; belirtilen süre ve ÅŸekilde tamamen ödenmesi ÅŸartıyla, alacaklara baÄŸlı faiz, cezai faiz, gecikme faizi, gecikme zammı gibi feri amme alacaklarının tamamı.

Bu kapsama giren ve bu düzenlemenin yayımlandığı tarih itibarıyla, vadesi geldiÄŸi halde ödenmemiÅŸ olan ya da ödeme süresi henüz geçmemiÅŸ bulunan ve bir vergi aslına baÄŸlı olmaksızın kesilmiÅŸ olan vergi cezalarının yüzde 50'sinin belirtilen süre ve ÅŸekilde tamamen ödenmesi ÅŸartıyla cezaların kalan yüzde 50'sinin tahsilinden vazgeçilecek.

Bu kapsamda ödenecek motorlu taşıtlar vergisi ile bu vergiye baÄŸlı kesilen vergi cezaları ve bunlara baÄŸlı gecikme faizi, gecikme zammı gibi feri amme alacakları yerine, bu düzenlemenin yayımlandığı tarihe kadar YÄ°-ÜFE aylık deÄŸiÅŸim oranları esas alınarak hesaplanacak tutarın ait olduÄŸu taşıt için, bu düzenleme hükümlerinin ihlal edilmemiÅŸ olması koÅŸuluyla ödeme süresi sonuna kadar Motorlu Taşıtlar Vergisi Kanunu'nun ilgili hükmü uygulanmayacak.

AZAMÄ° 18 TAKSÄ°TTE ÖDENECEK

Bu hükümlerden yararlanmak isteyen borçluların maddede belirtilen ÅŸartların yanı sıra dava açmamaları, açılmış davalardan vazgeçmeleri ve kanun yollarına baÅŸvurmamaları ÅŸartı aranacak.

Amme alacaklarından yıllık gelir veya kurumlar vergilerini, gelir (stopaj) vergisi, kurumlar (stopaj) vergisi, katma deÄŸer vergisi ve özel tüketim vergisi için bu madde hükmünden yararlanmak üzere baÅŸvuruda bulunan mükellefler, taksit ödeme süresince bu vergi türleri ile ilgili verilen beyannameler üzerine tahakkuk eden bu vergileri çok zor durum olmaksızın her bir vergi türü itibarıyla bir takvim yılında ikiden fazla vadesinde ödememeleri ya da eksik ödemeleri halinde belirtilen madde hükümlerine göre yapılandırılan borçlarına iliÅŸkin kalan taksitlerini ödeme haklarını kaybedecekler.

Bu hükümlerden yararlanmak isteyen borçluların, kanunun yayımlandığı tarihi izleyen ikinci ayın sonuna kadar baÅŸvuruda bulunmaları ve madde kapsamında ödenecek tutarları, ilk taksiti bu kanunun yayımlandığı tarihi izleyen üçüncü aydan baÅŸlamak üzere ikiÅŸer aylık dönemler halinde azami 18 eÅŸit taksitte ödemeleri gerekecek.

Bu madde hükümlerine göre hesaplanan tutarın; ilk taksit ödeme süresi içerisinde tamamen ödenmesi halinde, bu tutara kanunun yayımlandığı tarihten ödeme tarihine kadar geçen süre için herhangi bir faiz uygulanmayacak.

HACÄ°ZLER ÖDEMELER NÄ°SPETÄ°NDE KALDIRILACAK

Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması Ä°le Sosyal Sigortalar Ve Genel SaÄŸlık Sigortası Kanunu ve DiÄŸer Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde DeÄŸiÅŸiklik Yapılması Hakkında Kanun hükümlerine göre, kanunun yayımlandığı tarih itibarıyla taksit ödemeleri devam eden alacaklar hariç olmak üzere, kapsama giren alacakların, kanunun yayımlandığı tarihten önce tecil edilip de tecil ÅŸartlarına uygun olarak ödenmekte olanlarından, kalan taksit tutarları için borçlular, talep etmeleri halinde bu hükümlerinden yararlanabilecek.
Bu maddeye göre, ödenecek alacaklarla ilgili olarak, tatbik edilen hacizler yapılan ödemeler nispetinde kaldırılacak ve buna isabet eden teminatlar iade edilecek.

12 TL'NÄ°N ALTINDAKÄ° GEÇÄ°Åž ÜCRETLERÄ° DE TAHSÄ°L EDÄ°LMEYECEK

Karayolları Genel MüdürlüÄŸü Kanunu gereÄŸince verilen idari para cezası ile birlikte ilgilisine tebliÄŸi gereken ve tutarı 12 TL ve altında kalan geçiÅŸ ücretleri tahsilinden de vazgeçilecek.

31 Aralık 2007 tarihinden önce olduÄŸu halde kanunun yayımlandığı tarih itibarıyla ödenmemiÅŸ olan tutarı 50 TL'yi aÅŸmayan asli alacakların ve tutarına bakılmaksızın bu asıllara baÄŸlı feri alacakların, aslı ödenmiÅŸ feri alacaklardan tutarı 100 TL'yi aÅŸmayanların tahsilinden vazgeçilecek.

Emlak vergisi, çevre temizlik vergisi ve bunlara baÄŸlı vergi cezaları, belediyelerin su abonelerinden su kullanımından kaynaklanan alacakları, büyükÅŸehir belediyeleri su ve kanalizasyon idarelerinin su ve atık su bedeli alacakları hakkında da bu kanundaki düzenlemeler uygulanacak.

Bakanlar Kurulu; bu maddede öngörülen baÅŸvuru ve ilk taksit ödeme sürelerini bir aya kadar, yabancı ülkelerde de faaliyette bulunan vergi mükelleflerinden, Ekonomi Bakanlığı tarafından olaÄŸanüstü politik riskin gerçekleÅŸtiÄŸi tespit edilen ülkede faaliyette bulunan ve bu ülkedeki faaliyetleri nedeniyle durumları mücbir sebep hali kabul edilenlerin, bu kanun kapsamında alacakları yapılandırılan alacaklı idarelere mücbir sebep hallerinin devam ettiÄŸi süre içinde ödemeleri gereken taksitlerin ödeme süreleri ile doÄŸal afet nedeniyle mücbir sebep hali ilan edilen yerlerdeki dairelere, doÄŸal afetin vuku tarihinden itibaren ödenmesi gereken taksitlerin ödeme süreleri, mücbir sebep halinin bitim tarihini takip eden aydan baÅŸlamak üzere topluca veya ayrı ayrı bir yıla kadar uzatmaya yetkili olacak.

KAYITLARDA YER ALDIÄžI HALDE Ä°ÅžLETMEDE BULUNMAYAN ORTAK ALACAKLAR Ä°ÇÄ°N YENÄ° HÜKÜMLER

TBMM Genel Kurulu'nda kabul edilen "torba kanun", kayıtlarda yer aldığı halde iÅŸletmede bulunmayan kasa mevcudu ve ortaklardan alacaklar hakkında yeni hükümler getiriyor.

Buna göre, bilanço esasına göre defter tutan kurumlar vergisi mükellefleri, 31 Aralık 2013 tarihi itibarıyla düzenledikleri bilançolarında görülmekle birlikte, ortaklarından alacaklı bulunduÄŸu tutarlar ile ortaklara borçlu bulunduÄŸu tutarlar arasındaki net alacak tutarlarının, bu kanunun yayımlandığı tarihi izleyen üçüncü ayın sonuna kadar vergi dairelerine beyan ederek kayıtlarını düzeltebilecek. Beyan edilen tutar üzerinden yüzde 3 oranında vergi hesaplanacak.

Bu kapsamda ödenen vergiler, gelir veya kurumlar vergisinden mahsup edilemeyecek. Beyan edilen tutarlar ve ödenen vergiler, kurumlar vergisi matrahının tespitinde gider olarak kabul edilmeyecek.

Bu düzenleme kapsamında beyanda bulunan mükellefler, 2014 yılı gelir ve kurumlar vergisine mahsuben beyan ettikleri geçici vergiye iliÅŸkin beyannamelerde düzeltme iÅŸlemlerini beyanname verme süresi içinde yapabilecek. Düzeltme iÅŸlemleri nedeniyle herhangi bir ceza ya da faiz aranmayacak.

Üniversitelerin bütçelerinin, öz gelir karşılığı ödenekleÅŸtirilen tutarlardan ilgili ekonomik kodlara aktarma yapılmak suretiyle, tıp fakültelerine baÄŸlı saÄŸlık uygulama ve araÅŸtırma merkezi döner sermaye birimlerinin bütçesine, ilaç, tıbbi malzeme ve tıbbi cihaz alımlarına iliÅŸkin muaccel borçlarının ödenmesi amacıyla aktarma yapılabilecek. Bu tutar, ilgili kanun uyarınca ödenecek Hazine payı ile ayrılacak payların ve yapılacak ek ödemenin hesabında dikkate alınmayacak.

Türkiye Ä°hracatçılar Meclisi'nin ödeyeceÄŸi katkı payı da Dış Ekonomik Ä°liÅŸkiler Kurulu'nun bütçesini oluÅŸturacak.

Üyelerin oda ve borsalara, esnaf ve sanatkarların üyesi oldukları odalara aidat borçlarıyla, odaların birlik ve üyesi oldukları federasyonlara, birlik ve federasyonların konfederasyonlara katılım payı borçları, oda payları ve borsa tescil ücreti; oda ve borsaların TOBB'a olan aidat ve katılma payı borçları ve gecikme faizinin; birinci taksitinin düzenlemenin yürürlüÄŸe girdiÄŸi tarihi takip eden üçüncü ayın sonuna kadar, kalanının da üçer aylık dönemler halinde 8 taksitte ödenmesi durumunda faiz, gecikme faizi gibi fer'i alacakların tahsilinden vazgeçilecek.

Ödenmesi gereken toplam tutarın, birinci taksit ödeme süresi içinde ödenmesi halinde, ödenmesi gereken tutardan yüzde 10 oranında indirim yapılacak. Bundan yararlanmak isteyen borçluların dava açmamaları, açılmış davalardan vazgeçmeleri ÅŸartı aranacak.

SGK BORÇLARINDA GECÄ°KME CEZASI AFFI

Kanun, SGK borçlarını da yeniden yapılandırarak, gecikme cezası ve gecikme zammını yeniden düzenliyor. Buna göre, 2014 yılı nisan ayı ve önceki aylara iliÅŸkin ödenmemiÅŸ olan sigorta primi, emeklilik keseneÄŸi, kurum karşılığı, iÅŸsizlik sigortası primi, sosyal güvenlik destek primi için hesaplanacak tutarın ödenmesi halinde, bu alacaklara uygulanan gecikme cezası ve gecikme zammı gibi alacakların tamamının tahsilinden vazgeçilecek.

Ä°lgili mevzuata göre ödenmesi imkanı ortadan kalkmamış isteÄŸe baÄŸlı sigorta primi ve topluluk sigortası primi ile SGK tarafından takip edilen damga vergisi, özel iÅŸlem vergisi ve eÄŸitime katkı payı da aynı kapsam içinde olacak.

30 Nisan 2014 tarihine kadar bitirilmiÅŸ özel nitelikteki inÅŸaatlar, ihale konusu iÅŸlere iliÅŸkin olan ve SGK tarafından iÅŸverene tebliÄŸ edildiÄŸi halde ödenmemiÅŸ olan özel nitelikteki inÅŸaatlara iliÅŸkin eksik iÅŸçilik tutarı üzerinden hesaplanan sigorta primleri için de aynı imkandan yararlanılabilecek.

Ä°dari para cezaları ile ilgili yeni düzenlemeye göre, 30 Nisan 2014 tarihine kadar ödenmemiÅŸ olan idari para cezasının yüzde 50'si YÄ°-ÜFE aylık deÄŸiÅŸim oranları esas alınarak ödenmesi halinde, cezanın kalan yüzde 50'si ile idari para cezasına uygulanan gecikme cezası ve gecikme zammının tahsilinden vazgeçilecek.

SPOR KULÜPLERÄ° KAPSAMDA

Ä°l özel idareleri, belediyeler ve bunlara baÄŸlı müstakil bütçeli ve kamu tüzel kiÅŸiliÄŸini haiz kuruluÅŸlar, SGK borçlarını ikiÅŸer aylık dönemler halinde azami 36 eÅŸit taksitte ödeyebilecek.

Gençlik ve Spor Bakanlığı, Türkiye Futbol Federasyonu ve özerk spor federasyonlarına tescil edilmiÅŸ olan ve Türkiye'de sportif alanda faaliyette bulunan spor kulüpleri, SGK ile Maliye'ye olan borçlarını ikiÅŸer aylık dönemler halinde azami 42 eÅŸit taksitte ödeyebilecek.

SGK alacaklarının asıllarının maddenin yürürlük tarihinden önce ödenmiÅŸ olması ÅŸartıyla, bu maddenin yayımlandığı tarih itibarıyla aslı ödenmiÅŸ feri alacağın yüzde 40'ının ilk taksit ödeme süresi içinde ödenmesi halinde kalan yüzde 60'ının tahsilinden vazgeçilecek.

Sosyal güvenlik kurumlarından emekli olup kamu idarelerinde çalışmaları nedeniyle aylıkları kesilmesi gerekenlere ödenen yersiz aylıkların tahsili de yapılandırma kapsamına alındı.

YAPILANDIRILMADAN ESNAF, SANATKAR VE ÇÄ°FTÇÄ°LER DE FAYDALANACAK

Bu düzenlemeden yararlanmak isteyenler kanunun yayımlanmasının ardından ilk üç ay içinde baÅŸvuruda bulunacak ve söz konusu ödemeyi en fazla 18 eÅŸit taksitte tamamlayacak.

Borcun tamamının ilk taksitte ödenmesi halinde herhangi bir faiz uygulanmayacak. Borcun taksitle ödenmek istenmesi halinde borçlular, taksit ödemelerinde 6, 9, 12 ya da 18 eÅŸit taksiti tercih edebilecek.

Kamu borçlarının yapılandırılmasından esnaf, sanatkar, çiftçi ve diÄŸer bağımsız çalışanlar da faydalanacak. Söz konusu çalışanlarda prim borçları nedeniyle sigortalılık süreleri durdurulmuÅŸ olanlardan, kanunun yürürlüÄŸe girmesinden sonra 3 ay içinde baÅŸvuruda bulunarak, primlerini ödemeleri halinde sigortalılık süreleri durdurulmamış gibi deÄŸerlendirilecek.

TAKSÄ°TLERÄ° Ä°KÄ°DEN FAZLA AKSATAN HAKKINI KAYBEDECEK

Kanundan yararlanmak isteyen borçluların, taksitlendirilmiÅŸ borçlarıyla ilgili ödeme yükümlülüklerini bir yıl içinde iki defadan fazla yerine getirmemeleri halinde kanundan yararlanma haklarını kaybedecek.

Düzenlemeden yararlanmak isteyen borçluların, dava açmamaları, açılmış davalardan vazgeçmeleri ve kanun yollarına baÅŸvurmamaları ÅŸartı aranacak. Yapılandırılan borçlar nedeniyle daha önce mallara konulan hacizler, yapılan ödemeler nispetinde; üçüncü ÅŸahıslar nezdindeki hak ve alacaklarla ilgili hacizler ise ilk taksitin ödenmesinden sonra tümüyle kaldırılacak.

BaÅŸka bir ülkede saÄŸlık sigortasından yararlanma hakkı bulunmayan sigortalı vatandaÅŸlar da borçlarını yapılandırıp ilk taksitlerini ödeyerek, genel saÄŸlık sigortasından yararlanmaya baÅŸlayabilecek.

Buna göre; Bakanlar Kurulu, baÅŸvuru ve ilk taksit ödeme sürelerini, baÅŸka bir ülkede saÄŸlık sigortasından yararlanma hakkı bulunmayan sigortalı vatandaÅŸlar yönünden altı aya kadar, diÄŸer borçlular yönünden bir aya kadar uzatmaya yetkili olacak.

Kanundan yararlanmak isteyen borçluların, taksitlendirilmiÅŸ borçlarıyla ilgili ödeme yükümlülüklerini bir yıl içinde iki defadan fazla yerine getirmemeleri halinde kanundan yararlanma haklarını kaybedecekler.

Taksit tutarının yüzde 10'unu aÅŸmamak ÅŸartıyla 5 liraya kadar yapılmış eksik ödemeler ihlal sayılmayacak.
Ödeme hakkının kaybedilmiÅŸ olması halinde, borçlular ödedikleri tutar kadar bu düzenlemeden yararlanacak.
Düzenlemeden yararlanmak isteyen borçluların, dava açmamaları, açılmış davalardan vazgeçmeleri ve kanun yollarına baÅŸvurmamaları ÅŸartı aranacak.

Daha önce çıkarılan ilgili kanuna göre sosyal güvenlik destek primi borçlarını yapılandıranlar, bu kapsamda ödedikleri borçlarının yeni düzenleme kapsamında mahsup edilmesi için baÅŸvuruda bulunabilecek.

65 Yaşını DoldurmuÅŸ Muhtaç, Güçsüz ve Kimsesiz Türk VatandaÅŸlarına Aylık BaÄŸlanması Hakkında Kanun kapsamındaki kiÅŸilere, bu düzenlemenin yürürlüÄŸe girdiÄŸi tarihe kadar yersiz ödenen ve geri alınması gereken aylıklar ile bunlardan doÄŸan ceza ve faizler terkin edilecek. Ä°lgililer hakkında herhangi bir adli, idari takibat yapılmayacak. Ä°dare tarafından yapılan tahsilatlar ilgililerine iade edilmeyecek.

BüyükÅŸehir Yasası ile il sınırları mülki alana dönüÅŸtüÄŸünden, Harcırah Kanunu'nda yapılan deÄŸiÅŸiklikle, memurların harcırah alabilmesi için ikamet ettiÄŸi ilçenin sınırları memuriyet mahalli olarak yeniden tanımlandı.
Yönetmelikle veya diÄŸer bir düzenleyici iÅŸlemle avukatlık stajına kabulde, staj döneminde ve avukatlık mesleÄŸine kabulde sınav veya benzeri bir rejim öngörülemeyecek.

Aralarında valiler, büyükelçiler, il emniyet müdürleri, kaymakamlar, bakan yardımcıları, genel müdür ve yardımcıları gibi üst düzey yöneticilerin bulunduÄŸu, Bakanlıklar ve BaÄŸlı KuruluÅŸlarda Atama Usulüne Ä°liÅŸkin ekli 1 ve 2 sayılı cetvellerde gösterilen unvanları taşıyan görevliler ile farklı atama usullerine tabi olsalar dahi daire baÅŸkanı ve üstü görevlere, sivil memurlar hariç kolluk teÅŸkilatlarının kadrolarına açıktan, naklen veya vekaleten yapılan atama ve bu görevlerden alınma, bu görevlerle ilgili yer deÄŸiÅŸtirme, göreve unvan deÄŸiÅŸikliÄŸi iÅŸlemleri hakkında verilen mahkeme kararlarının gereÄŸi, ilgilinin kazanılmış hak aylık dereceÄŸine uygun baÅŸka bir kadroya atanması suretiyle iki yıl içinde yerine getirilecek.

Bu görevliler hakkında mezkur iÅŸlemlerin uygulanması telafisi güç veya imkansız zararlar doÄŸurmayacak.
Kamu görevlileri hakkında tesis edilen atama, görevden alma, göreve son verme, naklen veya vekaleten atama, yer deÄŸiÅŸtirme, görev ve unvan deÄŸiÅŸikliÄŸi iÅŸlemleriyle ilgili olarak verilen iptal ve yürütmenin durdurulmasına iliÅŸkin mahkeme kararlarının gereÄŸini yerine getirmeyen kamu görevlisi hakkında ceza soruÅŸturması ve kovuÅŸturması yapılamayacak ancak disiplin hükümleri saklı olacak.