'Bir kova buz' kampanyası ne kadar başarılı oldu?

"Bir kova buz" kampanyasında format basitti. Bir kiÅŸi, çoÄŸu kez içinde buz parçalarının da olduÄŸu bir kova suyu başından aÅŸağı döküyor, sonra da aynı ÅŸeyi yapmasını istediÄŸi kiÅŸilere meydan okuyordu.

ALS, merkezi sinir sisteminde, omurilik ve beyin sapı bölgesindeki nöronların (motor sinir hücreleri) azalması sonucu görülen bir hastalık.

Ellerde, bacaklarda, ağız-yutak bölgesinde baÅŸlayabiliyor ve ilerleyerek yayılabiliyor. KonuÅŸma ve yutma güçlüÄŸüne, solunum yetersizliÄŸine ve kaslarda felce neden olan hastalık, daha çok orta yaÅŸtaki kiÅŸilerde görülüyor.

ALS hastalarının yarısı, 3-4 yıl içinde hayatını kaybediyor. Bazı hastalar ise ALS baÅŸlangıcından sonra 10 yıldan uzun süre yaÅŸayabiliyor. ÖrneÄŸin Ä°ngiliz fizikçi Profesör Stephen Hawking, 51 yıldır ALS hastası.

Yüz binlerce video yüklendi

Buzlu suyu bir anda baÅŸtan aÅŸağı dökmek ise kiÅŸide anlık kısmı felç hissi yaratıyor. Yani kampanyayla amaçlanan bir anlığına da olsa ALS hastalarıyla empati kurmak.

Kampanya çerçevesinde Facebook'a yaklaşık 2 milyon 400 bin video yüklendi. Paylaşım sitesinde yaklaşık 28 milyon kiÅŸi de ya video yükledi, ya kampanyayla ilgili yorum yaptı, ya da kampanyaya desteÄŸini dile getirdi.

FotoÄŸraf ve video paylaşım sitesi Instagram'a da #ALSicebucketchallenge ve #icebucketchallenge adlı etiketlerle yaklaşık 3 milyon 700 bin video yüklendi. Bunlardan en popüler olanı ise 1 milyon kiÅŸinin beÄŸendiÄŸi ÅŸarkıcı Justin Bieber'a ait videoydu.

Bağışlarda artış

ALS, Ä°ngiltere'de motor nöron hastalığı olarak biliniyor. "Bir kova buz" kampanyası sonrası ise ülkede Motor Nöron Hastalığı DerneÄŸi'ne bağışlarda artış gözlendi.

Geçen yıl 29 Temmuz-28 AÄŸustos tarihleri arasında derneÄŸe 2 milyon 700 bin dolar bağış yapılmıştı. Bu yıl ise aynı dönemde bağış miktarı 98 milyon 200 bin dolar oldu.

Ä°ngiltere'de aynı dönemde diÄŸer yardım kuruÅŸlarına yapılan bağışlar da arttı.

Macmillan Kanserle Mücadele Vakfı'na yaklaşık 5 milyon dolar yardım yapıldı, Water Aid'in 78 bin dolar yardım topladığı gün oldu - ki bu, derneÄŸin bugüne dek bir günde en fazla topladığı yardım miktarından yüzde 50 fazlaydı.

Ä°ngiltere'de engellilere desteÄŸe yönelik kampanyalarda ön safta yer alan aktris ve yazar Shannon Murray, "Bir kova buz"un ünlülerce yürütülen bir kampanya olduÄŸunu ve "her ÅŸeyimizi sosyal medyada paylaÅŸma" kültürümüzü bir kez daha gösterdiÄŸini söylüyor. Murray, bu durumun kendisini biraz rahatsız ettiÄŸini söylese de, kampanyanın baÅŸarılı olduÄŸunu kabul ediyor.

Murray, "Nihayetinde insanlar iki ay önce ALS'den bahsetmiyorlardı. Åžimdi bahsediyorlar. Birkaç ay önce Anna Wintour, Kate Moss ve Victoria Beckham'ın ALS hakkında konuÅŸtuÄŸunu mu sanıyorsunuz?" diyor.

EleÅŸtiriler de var

Ancak "Bir kova buz" kampanyasının bağış boyutunu eleÅŸtirenler de var. Bu çevreler kampanyanın, sıradan insanların diÄŸer kampanyalara yaptıkları bağışları azaltabileceÄŸini söylüyor.

Ayrıca herkesin bağışta bulunmadığı da bir gerçek. Zira kampanya kapsamında kendisine meydan okunan kiÅŸinin 24 saat içinde başından aÅŸağı bir kova buzlu su dökmesi gerekiyor. Söz konusu kiÅŸi başına buzlu suyu dökerse üç kiÅŸiye daha teklif gönderiyor.

Başına su döken herkesin bağış yapma zorunluluÄŸu yok. Bu kiÅŸilerin az miktarda bir bağış yapması da mümkün.

Meydan okuma davetini reddedenlerden ise ALS için 100 dolar bağış yapmaları isteniyor. ABD BaÅŸkanı Barack Obama da bu yolu tercih edenlerden.

Peki Mark Zuckerberg, Jeff Bezos ve Bill Gates gibi serveti milyarlarca doları bulan zenginlerin de sadece 100 dolar bağış yapacak olmalarına ne demeli?

Bu isimlerin çoÄŸunun bağışlarını kamuoyuna açıklamadıklarını da belirtmek gerek.

Kampanyaya çok daha fazla maddi destek veren ünlülerden biri ise 10 bin dolar bağış yapan Amerikalı aktör Charlie Sheen oldu.

Ünlülerin kampanyaya dahil olması, zaman zaman kaÅŸların kalkmasına yol açmasına raÄŸmen, "Bir kova suyun" yaygınlaÅŸmasında etkili de oldu. Sosyal medya da aynı amaca hizmet etti.

"Bir kova su" kampanyası yakında resmen son bulabilir. Ancak 21. yüzyılın bağış kampanyaları için bu örnekten alınacak dersler olduÄŸu kesin.