Borsaya giriÅŸte rekor bekleniyor

New York'taki Wall Street'te tarihin en büyük borsa giriÅŸinin kendi dört duvarları arasında gerçekleÅŸmesinin gururu yaÅŸanıyor. Çünkü biliÅŸim firmaları çoÄŸunlukla bir kaç kilometre kuzeydeki rakip borsa Nasdaq'ı tercih ediyor. Wall Street'ten Jason Weisberg: “Facebook'un borsaya giriÅŸi ve takip eden hezimete tanık olduktan sonra ve New York Borsası'nın General Motors'un borsaya giriÅŸini ne kadar iyi bir biçimde sahneye koyduÄŸunu düÅŸününce, Alibaba'nın burada Nasdaq'tan daha güvende hissettiÄŸini tahmin ediyorum.“

Facebook'un iki yıl önce ÅŸu ana kadarki Nasdaq'a en büyük borsa giriÅŸi sırasında yaÅŸanan teknik zorluklar hâlâ hafızalarda. Facebook o dönem hisse satışlarından 16 milyar dolar kazanmıştı. Çinli internet alışveriÅŸ platformu Alibaba, 4 milyar dolar daha fazla gelir hedefliyor ve tarihteki en büyük borsa giriÅŸi için çabalıyor. Weisberg, New York Borsası‘nın bir marka olduÄŸuna atıfta bulunuyor: “Marka bilinirlikleri iyi ve New York Borsası dünya genelinde Nasdaq'tan daha iyi bir marka bilinirliÄŸine sahip.”

Öte yandan Wall Street, Alibaba'nın ilk tercihi deÄŸildi. Daha 2007 yılında biliÅŸim devi, Hong Kong'da borsada iÅŸlem görmeye baÅŸlamıştı. Altı yıl sonra firma borsa çizelgesinden alındı. Standard&Poors'tan biliÅŸim teknolojileri analisti Scott Kessler, “ABD'de piyasada yer almayı, Hong Kong'da kabul edilmeyen yapılarını burada sürdürebilecekleri için tercih ettiklerine inanıyoruz. Ayrıca uluslararası yatırımcıları kazanmak istiyorlar ve ABD'de de daha iyi bir ticaret alanı için mücadele ediyorlar” diyor.

Eleştiri alan yapı

Kessler'in bahsettiÄŸi yapı kapsamında, Alibaba'nın hisselerini satın alanlar firmada hisseye sahip olmuyor, Cayman Adaları merkezli bir ofiste hisse sahibi oluyordu. Burada kazançlar Alibaba'ya gidiyordu. Bu ÅŸekilde yabancıların Çinli firmalarda aktif göreve sahip olmasını engelleyen yasanın bir ÅŸekilde delinmesi hedefleniyordu. Kessler, “Çinli firmaların, ABD'de iÅŸlem görmeleri trendi 1990'lı yıllarda baÅŸladı. Çin Google'ı olarak adlandırılan Baidu, 2005'ten beri Nasdaq'ta iÅŸlem görüyor. Ve geçmiÅŸi düÅŸününce, baÅŸka Çinli biliÅŸim firmalarının da iÅŸlem gördüÄŸünü görüyorsunuz" ÅŸeklinde konuÅŸuyor.

Bu yapının eleÅŸtiri alan noktalarından biri de yatırımcının kararlarda sözünün olmaması. Alibaba'nın kurucusu Jack Ma ve diÄŸer bir kaç ortak denetim kurulu üyelerinin yarısından çoÄŸunu belirliyor.

Alibaba, Çin internet ticareti gelirlerinin yüzde 80'ini elinde bulunduruyor. Yıllık cirosu yaklaşık 300 milyar dolar. Alibaba'nın sahibi olduÄŸu internet alışveriÅŸ sitesi Taobao, 7 milyon satıcıya sahip. Deri ceketten origami oyunlarına kadar her ÅŸey satılıyor. Taobao, yaz aylarında manÅŸetlerde yer almıştı ancak olumsuz bir haberle. Üyelerin çakma lüks ürünler sattığı iddia edilmiÅŸti. Uluslararası Sahtecilikle Mücadele Koalisyonu'ndan Bob Barchiesi, Alibaba ile ilgili bazı sorunlara dikkat çekiyor: “Çin kopya kültürü ve ABD tüketicilerinin ucuz mallara karşı doymak bilmez açlığı bu soruna yol açıyor. Alibaba'nın 800 milyon arzı ve 500 milyon kullanıcısı var. Sadece bu veriler bile büyük bir sorun.”