Orta Afrika Cumhuriyeti bölünüyor

Eski Orta Afrika CumhurbaÅŸkanı ve Seleka lideri Djotodia, Müslümanlara yönelik soykırıma karşı can güvenliÄŸini saÄŸlamak için ülkenin kuzeyinde "bağımsız bir devlet" ilan etti.

Orta Afrika Cumhuriyeti'nin kuzeyinde eski CumhurbaÅŸkanı ve Seleka Koalisyonu lideri Michel Djotodia baÅŸkanlığında "bağımsız bir devletin" ilan edildiÄŸi bildirildi. Müslümanların bağımsızlık ilanında "Orta Afrika'da bir arada yaÅŸama imkanının kalmaması" gerekçe gösterildi.

Seleka Koalisyonu'nun 1. BaÅŸkan Yardımcısı Nureddin Adem, yayınladığı yazılı açıklamada, "Orta Afrika'nın kuzey doÄŸusunda Orta Afrika Cumhuriyeti'nden ayrı, eski CumhurbaÅŸkanı ve Seleka lideri Michel Djotodia baÅŸkanlığında Bangui'den 800 kilometre uzaklıktaki Vakaga bölgesinde baÅŸkenti Birao olan bağımsız bir devlet kuruldu. Özgür ve bağımsız devletimize baÄŸlı geçici hükümet te teÅŸkil edildi" ifadelerini kullandı.

Açıklamada, 12 bakanın, Djotodia baÅŸkanlığında geçici hükümeti kuracağı ve Seleka Koalisyonu'nun 1'inci BaÅŸkan Yardımcısı Nureddin Adem'in Milli Savunma ve Ulusal Güvenlikten sorumlu Devlet Bakanlığı görevine getirildiÄŸi kaydedilerek, "Planlanmış soykırım, yıkım, Müslümanların Hristiyan milislerce rehin alınması, camilere, evlere ve diÄŸer mülklere saldırı, Anti-Balaka militanlarının kabirleri ve mushafların kutsallığını çiÄŸnemesi, bu ayrılığın sebepleri arasındadır" ifadesine yer verildi.

Orta Afrikalı Müslümanlar adına yapılan bağımsızlık ilanında "El-Kaide ya da Irak ve Åžam Ä°slam Devleti gibi teokratik bir devlet amacı olmadığı, Etnik ve dinsel terörizme karşı olunduÄŸu, bağımsızlığın en önemli amacının yüzbinlerce Müslümanın varoluÅŸ mücadelesinde etnik temizlikten korunmak ve can, mal güvenliÄŸi saÄŸlamak olduÄŸu"nun altı çizildi.

Çad ve Sudan ile sınırında yer alan Vakaga bölgesinde Birao kentinin yanısıra Ouanda Djalle, Oundja kentleri bulunuyor.

Orta Afrika'yı bölünmeye götüren süreç

2003 yılında François Bozize tarafından yapılan askeri darbenin hemen akabinde "Birlik için Demokratik Güçler" olarak bilinen silahlı milisler Djotodia’nın önderliğinde hükümete karşı mücadele başlatmış ve ülke 2004-2007 yılları arasında yoğun çatışmalara sahne olmuştu. Taraflar arasında Gabon’da gerçekleşen anlaşma ile ateşkes ilan edilmiş, 2007-2011 yılları arasında ülkede çatışma yaşanmamıştı. Ancak 2011’in son aylarında çatışmalar tekrar baÅŸlamış ve Orta Afrika Cumhuriyeti’nde yeni bir siyasi kriz ortamı oluşmuştu.

Ülkenin şimdiki siyasi yapısının şekillenmesinde önemli rol oynamış, 2003-2013 yılları arasında devlet başkanlığı görevini yürüten François Bozize iktidarının yoğun yolsuzluk ve baskılarına karşı oluşan Seleka Koalisyonu, ülkenin kuzey kesimlerindeki beş farklı silahlı hareketin bir araya gelmesinden oluşmaktaydı. Ülkenin kırsal bölgelerinde oluşan bu silahlı hareket, 2011’de bazı şehirlerin kontrolünü ele geçirdikten sonra başkent Bangui’ya kadar gelerek Mart 2013’te yönetimi de- virmiştir. Bu gruplar Eylül 2012’de Seleka ismiyle bir koalisyon oluşturmuştu.

Büyük çoğunluğu Müslümanlardan oluşan Seleka Koalisyonu 2003 yılında darbe ile iş başına gelen François Bozize yönetimini devirerek bir geçiş hükümeti kurmuştu. Devlet başkanlığı görevine Seleka komutanlarından, daha önce Sudan’da diplomatik görev yapmış Michel Dijotodia getirilmiş ve ülkenin 18 ay içinde seçime götürülmesi istenmişti.

Dijotodia ülkedeki ilk Müslüman devlet başkanıyken varılan anlaşma gereği Djotodia ve Seleka üyelerinin ülkede yönetimi belirleyecek seçimlerde aday olmaması kararlaştırılmıştı. Djotodia’nın göreve başlamasıyla ülkede Hristiyan ve Müslümanlardan oluşan yeni hükümet iş başına gelmişti. Başbakanlığa Hristiyan Nicolas Tiangaye getirilmiÅŸti.

Devlet Başkanı Djotodia, Eylül 2013’te Seleka Koalisyonu’nun tasfiye edildiğini duyurmuştu.

Seleka’nın koltuğundan ettiği François Bozize ülkeyi terk ederek önce Kamerun sonrasında ise Benin’e sığınmış, kısa sürede taraftarlarını bir araya toplayarak Anti-Balaka ismi verilen çeteler kurmuÅŸtu. Anti-Balaka ülkedeki Müslüman 2013 Aralığından bu yana azınlığa karşı sistematik soykırım uygulamış, kısa sürede binlerce Müslüman saldırılarda hayatını kaybetmiÅŸti.

Ülkeye 2014 başında müdahale eden Fransa'nın sadece Müslümanları silahsızlandırması ise Anti-Balaka milislerinin ÅŸiddet eylemlerinin artmasına neden olmuÅŸ, Orta Afrika'daki insani kriz daha da büyümüÅŸtü.

2 milyon 200 bin sivilin yardıma ihtiyaç duyduÄŸu belirlenmiÅŸ, 785 bin kiÅŸi evini terk etmek zorunda kalmıştı.

Ülkedeki krize çözüm bulmak amacıyla 23 Temmuz'da Kongo'nun baÅŸkenti Brazzaville'de taraflar arasında barış forumu düzenlenmiÅŸ ancak toplantı sonuçsuz kalmıştı.

Djotodia, uluslararası ve bölgesel baskıların artması üzerine istifa etmiÅŸ, yerini Bangui Belediye BaÅŸkanı Catherine Samba-Panza almıştı. Ülkenin geçici CumhurbaÅŸkanı Samba-Panza, 5 AÄŸustos’da BaÅŸbakan Andre Nzapayeke’nin istifası üzerine eski CumhurbaÅŸkanı ve Seleka lideri Michel Djotodia'nın kabinesinde görev yapmış danışmanı Müslüman Muhammed Kamoun'u hükümeti kurmakla görevlendirmiÅŸti.

Can güvenliÄŸi için bağımsızlık

Orta Afrika Cumhuriyeti'nin eski bakanlarından ve Seleka milislerinin lideri olarak bilinen Abakar Sabonea, daha önce yaptığı açıklamada, barışın tesis edilememesi durumunda ülkenin kuzeyindeki Müslümanların can güvenliÄŸi için tek çözümün "bağımsızlık" olacağını belirtmiÅŸti.

4 milyon 500 bin nüfuslu Orta Afrika Cumhuriyeti'nin yüzde 50'sini Hristiyanlar oluÅŸtururken yüzde 40'ını Animistler, yüzde 10'unu ise Müslüman azınlık teÅŸkil ediyor. Yaklaşık 450 bin Müslüman yoÄŸunlukla ülkenin kuzeyindeki merkezi Birao kenti olan Vakaga ilinde yaşıyor.

Ülkenin farklı kentlerine dağılmış Müslümanlar da Anti-Balaka saldırılarından sonra Vakaga'ya göç etmeye baÅŸlamıştı.