Nuri El Maliki yolun sonunda mı?

Ä°ktidarından vazgeçmemek için direnen Irak BaÅŸbakanı Nuri El Maliki için manzara hiç parlak görünmüyor. Sekiz yıldır bu makamda oturan El Maliki çevresindeki en yakın destekçileri tarafından bile teker teker terk ediliyor. Maliki ile ittifak halindeki Irak Ulusal Ä°ttifakı dün yaptığı açıklama ile yeni kabineyi kurmak için El Maliki’nin deÄŸil, Irak Parlamentosu’nun BaÅŸkan Yardımcısı Haydar El Abadi’nin aday gösterileceÄŸini duyurdu.

Ulusal Ä°ttifak bu açıklama ile hükümeti kurma görevini El Maliki’ye vermeyen Irak Devlet BaÅŸkanı Fuad Masum’a da arka çıkmış oluyor. Öte yandan Amerika BirleÅŸik Devletleri de bu iktidar mücadelesine doÄŸrudan müdahale ederek, resmi ağızdan Devlet BaÅŸkanı Fuad Masum’un kararını desteklediÄŸini ilan etti. Nuri El Maliki ise her ÅŸeye raÄŸmen koÅŸulları son ana dek zorlayacak gibi görünüyor. BaÅŸbakanlık görevinin yanı sıra, Ä°çiÅŸleri ve Savunma Bakanlıklarını tamamen kontrolü altına almış durumda olan Maliki, baÅŸkent BaÄŸdat’ın stratejik noktalarına polis ve askerleri yerleÅŸtirerek rakiplerine gözdağı veriyor.

Şii politikacı Haydar El Abadi

'El Maliki baskıya dayanamaz'

Ülkeyi kasıp kavuran "Ä°slam Devleti" örgütünün bu kadar güçlenmesinde Nuri El Maliki’nin Sünnilere karşı dışlayıcı tutumunun büyük etkisi var. Devletin tüm önemli mevkilerini Åžiilere teslim eden baÅŸbakan, büyük bir memnuniyetsizlik yaÅŸayan Sünnilerin bir kısmını eski adı IŞİD olan bu terör örgütünün kucağına itmiÅŸ durumda. Ancak ne IŞİD tehdidi ne Åžii kesimlerde geliÅŸen tepkiler ne de ABD ve Ä°ran'ın uyarıları El Maliki'nin tutumunu deÄŸiÅŸtirmesini saÄŸlamadı. Etrafındaki çember bu kadar daralmış iken, El Maliki neden iktidarda kalmakta bu denli ısrar ediyor ve gerçekten bu iktidarını koruma ÅŸansı var mı? Orta DoÄŸu Forumu adlı düÅŸünce kuruluÅŸundan Aymen Cevad El Tamimi'ye göre yok. Tamimi, baÅŸbakanlıkta bulunduÄŸu süre içinde her yıl milyonlarca Dolar kazanç saÄŸlayan ve bu yüzden iktidarı bırakmayan Maliki'nin baskılara dayanamayacağını öne sürüyor. Ayrıca Irak'ın parçalanmasına sebep olan baÅŸbakan olarak tarihe geçmek istememesi de bir baÅŸka neden Tamimi'ye göre.

Büyük bir ittifakla baÅŸbakanlığa getirilmek istenen Haydar El Abadi de, El Maliki gibi zamanında Saddam Hüseyin’in Baas Partisi’ne karşı mücadale vermiÅŸ olan Dava hareketinden geliyor. Manchester Üniversitesi’nde doktora yapmış olan Mühendis El Abadi uzlaÅŸmacı kiÅŸiliÄŸi ile Kürtlerin de desteÄŸine sahip. Öte yandan Åžiiler üzerinde büyük bir etkisi olan ruhani lider Ali Sistani bile El Maliki’nin artık iktidardan el çekmesinin gerektiÄŸini açıkladı.

ABD de Nuri El Maliki'ye karşı

Irak üzerinde büyük etkisi olan Amerika BirleÅŸik Devletleri, ÅŸu ana dek Devlet BaÅŸkanı Masum’u desteklediÄŸini duyurdu ancak açıktan El Maliki’ye görevden çekilme çaÄŸrısı yapmadı. Avrupa Dış Ä°liÅŸkiler Konseyi isimli düÅŸünce kuruluÅŸundan Julien Barnes-Dacey, Amerika'nın çok dikkatli davranıp Suriye’de düÅŸtüÄŸü hataya düÅŸmek istemediÄŸini, kendi elinde bunu saÄŸlayacak bir imkan yok iken El Maliki’nin iktidardan çekilmesini talep etmeyeceÄŸini belirtiyor. Bu yüzden Devlet BaÅŸkanı Masum’a ABD'nin verdiÄŸi destek, kiÅŸisel bir destek deÄŸil. Daha çok Maliki’nin gidiÅŸini saÄŸlayacak anayasal sürece verilen bir destek, Barnes-Dacey'in tanımınca.

Orta DoÄŸu Forumu'ndan Aymen Cevad El Tamimi de Nuri El Maliki’nin dışlayıcı ve ayrımcı tavrı ile miadını doldurduÄŸunu, iktidardan düÅŸmemek için her yolu deneyecek olsa bile yeniden baÅŸbakan olmasının mümkün görünmediÄŸini ifade ediyor. Kendi yol arkadaÅŸlarının, ruhani lider Sistani'nin, Kürtlerin, Ä°ran’ın ve ABD'nin desteÄŸini kaybeden, Sünnilerin ise zaten nefretini çeken bir kiÅŸinin bir dönem daha Irak’ta baÅŸbakanlık yapması gerçekten de çok zor, üstelik Ä°slam Devleti örgütü, BaÄŸdat’a 100 kilometre mesafede cirit atarken.