Obama'dan 'hava harekâtı' yetkisi

ABD BaÅŸkanı Barack Obama gece geç saatlerde Beyaz Saray’da kameraların karşısına geçti ve Irak’taki duruma iliÅŸkin açıklama yaptı.

Obama, IŞİD militanlarından kaçarak Sincar DaÄŸları'na sığınan binlerce Iraklı'ya ABD uçaklarının havadan yiyecek ve su yardımında bulunduÄŸunu söyledi. Obama insani yardımın Irak hükümetinin isteÄŸi doÄŸrultusunda yapıldığını kaydetti.

Son günlerde Sincar’daki Ezidi kadın, erkek ve çocukların hayatlarını kurtarmak için kaçtıklarını, ÅŸu anda binlercesinin de daÄŸda aç kaldığını ve susuzluktan öldüÄŸünü vurgulayan Obama, IŞİD’in tüm Ezidileri sistematik ÅŸekilde imha etme çaÄŸrısında bulunduÄŸunu, bunun soykırım olacağını dile getirdi.

'Irak hükümeti destek istedi'

BaÄŸdat'ın yardım talebi doÄŸrultusunda harekete geçtiklerini anlatan Obama, "Bir soykırımı engellemeye yardım etmeye dönük tek bir yeteneÄŸimiz varsa Amerika BirleÅŸik Devletleri bunu görmezden gelemez. Dikkatlice ve sorumlu bir ÅŸekilde potansiyel bir soykırımı önlemek için harekete geçebiliriz. Bizim o daÄŸda yaptığımız budur" diye konuÅŸtu. 

Amerikan ordusunun daÄŸda mahsur kalanlara gıda yardımına baÅŸladığını belirten Obama, "Bu hafta Iraklı biri dünyaya 'kimse yardıma gelmedi' diye haykırdı. Bugün Amerika yardıma geliyor" ifadesini kullandı.

Obama, IŞİD'in Erbil’i ele geçirmek için ilerlemesi ve oradaki Amerikan vatandaÅŸlarını ve askeri personelini tehdit etmesi halinde, ABD ordusuna hedefe dönük hava saldırısı düzenlemesine yetki verdiÄŸini kaydetti.

BaÅŸkanlığa aday olduÄŸunda ABD’nin Irak Savaşı'nı bitireceÄŸini söylediÄŸini hatırlatan Obama, ABD’nin Irak’a yeniden savaÅŸmak için asker göndermeyeceÄŸi sözünü hatırlattı.

Obama sözlerini ÅŸöyle sürdürdü:

"ABD’nin Irak’ta baÅŸka bir savaÅŸa sürüklenmesine izin vermeyeceÄŸim. Iraklıları bu teröristlere karşı mücadelelerinde desteklerken bile Amerikan muharip birlikleri Irak’a savaÅŸmak için dönmeyecek çünkü Irak’taki bu büyük krize Amerika'nın herhangi bir askeri çözümü yok. Tek kalıcı çözüm, Irak toplumları arasında uzlaÅŸma ve daha güçlü Irak güvenlik güçleridir."

ABD, 2003'te müttefikleri ile birlikte iÅŸgal ettiÄŸi Irak'tan 2011 sonunda çekilmiÅŸti.

Biden, Barzani ile görüÅŸtü

ABD BaÅŸkan Yardımcısı Joe Biden da Irak'ın güvenlik durumu ve IŞİD'in sivillere yönelik tehditleri hakkında, Irak Kürdistan Bölgesel Yönetimi (IKBY) BaÅŸkanı Mesut Barzani ile telefonla görüÅŸtü. Beyaz Saray tarafından yapılan açıklamada, görüÅŸmede Barzani'nin Biden'a Sincar DaÄŸları'nda mahsur kalan Ezidilerin karşı karşıya olduÄŸu ÅŸartlarla Erbil’i koruyan Kürt güçlerinin tertibatı hakkında bilgi verdiÄŸi belirtildi.

Biden'ın ise, BaÅŸkan Obama'nın Erbil’de bulunan Amerikalıları korumak için hedefe dönük hava saldırısı dahil gerekli her türlü adımları atacağına yönelik taahhüdünü ve Ezidilere dönük insani yardım teklifini ilettiÄŸi ifade edildi.

'IŞİD Sünniler adına savaÅŸmıyor'

Obama'nın ABD ordusuna 'hava saldırısı' düzenlemesi için yetki vermesinin ardından ABD DışiÅŸleri Bakanı John Kerry de yazılı açıklama yaptı. 

"Kimin uyarı alarmına ihtiyacı varsa bu, o alarmdır" ifadesini kullanan Kerry, IŞİD’in Sünniler adına ve daha güçlü bir Irak için savaÅŸmadığını, aksine Irak’ın bölmek ve parçalamak için mücadele verdiÄŸini belirtti. Kerry “IŞİD, kaos, hiçlik  ve acımasız eÅŸkiyalık dışında bir ÅŸey sunmuyor” deÄŸerlendirmesinde bulundu.

Irak’ta insani krizin her gün arttığı bir ortamda artık kaybedecek bir dakikanın kalmadığına iÅŸaret eden Kerry, bu noktada ABD’nin harekete geçtiÄŸini ve liderliÄŸi yürüttüÄŸünü, dünyanın da yerinde oturup masumların ölmesini izleyemeyeceÄŸini kaydetti.

Kerry bölgeye, Irak’a ve ABD’ye ciddi tehdit oluÅŸturan IŞİD’in "gaddar ideolojisiyle mücadelesine yardım etmek için uluslararası toplum ve bölgedeki müttefikleriyle koordinasyona devam edeceklerini" bildirdi.

IŞİD’i kalıcı biçimde durdurmanın tek yolunun Iraklı liderlerin birlik içinde olup, baÅŸbakanın seçilmesi de dahil hızlı biçimde kapsayıcı hükümet kurmasıyla mümkün olduÄŸunu savunan Kerry, aksi durumda tek kazananın IŞİD olacağı ifadesini kullandı. 

BM'den sert kınama

BirleÅŸmiÅŸ Milletler Güvenlik Konseyi de (BMGK) IŞİD'in son saldırılarını 'en sert' ÅŸekilde kınadı.

15 ülkeden oluÅŸan BMGK üyeleri, Irak'ta Hıristiyanların yaÅŸadığı ÅŸehirlerin IŞİD'in kontrolüne geçmesinin ardından, Fransa'nın acil çaÄŸrısıyla kapalı bir toplantı gerçekleÅŸtirdi.

Ä°ngiltere'nin BM Daimi Temsilcisi Mark L. Grant baÅŸkanlığında toplanan BMGK üyeleri, IŞİD'in ve silahlı grupların, aşırı ideolojisini reddeden azınlıklara yönelik sistemli zulmünü 'en güçlü' ÅŸekilde kınayan bir açıklama yayımladı. 

BMGK, "El Kaide'den daha tehlikeli" olarak belirttiÄŸi IŞİD'le ilgili son açıklamasıyla, IŞİD'i üçüncü defa kınamış oldu.

Uluslararası toplumdan destek çaÄŸrısı

BMGK üyelerinin, "etnik geçmiÅŸi, siyasi gerekçe, dini veya inancı dolayısıyla herhangi bir sivil topluluÄŸa yönelik sistemli ve yaygın saldırıları" kınadığı yinelenen açıklamada, bunun insanlığa karşı suç olduÄŸu ve sorumluların hesap vermesi gerektiÄŸi kaydedildi.

BMGK'nın açıklamasında ayrıca, ''BMGK üyeleri, mevcut çatışmadan etkilenen nüfusun acılarını hafifletmek için Irak hükümetine ve Irak halkına elinden geleni yapması konusunda uluslararası toplumdan yardım talebinde bulunuyor" ifadesi kullanıldı.

Irak'taki tüm siyasilere, siyasi bölünmeleri aÅŸarak, birlikte çalışmak ve Irak'ın ulusal bütünlüÄŸünün, egemenlik ve bağımsızlığının güçlendirilmesi için acil siyasi süreç baÅŸlatmaları çaÄŸrısı yapılan açıklamada, Irak liderlerinden mümkün olduÄŸunca hızlı bir ÅŸekilde Irak halkının tüm kesimlerini temsil eden bir hükümet forumu oluÅŸturma çalışmalarına katılmaları istendi. 

İngiltere'den IŞİD'e karşı karar taslağı hazırlığı

Toplantının ardından gazetecilere açıklamalarda bulunan Ä°ngiltere BM Daimi Temsilcisi Grant, Ä°ngiltere'nin; IŞİD'in Irak'ı ve bölge ülkelerini tehdit eden eylemlerini durdurmak için bir karar tasarısı taslağı hazırlığında olduÄŸunu bildirdi. 

Grant özellikle Hıristiyan ve Ezidiler gibi azınlık grupların IŞİD tarafından yerlerinden edilmesinin BMGK üyelerinde ''öfke'' uyandırdığını ifade etti.

 BMGK üyelerinin IŞİD'i ve saldırılarını çok güçlü bir ÅŸekilde kınadığını belirten Ä°ngiliz Büyükelçi, IŞİD'in eylemlerinin insanlığa karşı suç olduÄŸunu ve iÅŸlediÄŸi suçların hesabını vermesi gerektiÄŸini kaydetti.

'DehÅŸete düÅŸtüm'

BM Genel Sekreteri Ban Ki-moon, IŞİD'in, Kerkük ve KarakoÅŸ, daha önce de Telafer ve Sincar bölgelerinde gerçekleÅŸtirdiÄŸi saldırılara iliÅŸkin haberleri görmekten 'dehÅŸete düÅŸtüÄŸünü' belirtti.

Ban açıklamasında, saldırılardan kaçan ve Türkiye sınırına toplananlar ile Sincar DaÄŸları'na kaçan Yezidilerin çok acil insani yardıma ihtiyaç duyduklarını ve ciddi endiÅŸe edildiÄŸini bildirdi.

Saldırıların en çok bölgedeki Hıristiyan, Türkmen ve Ezidileri etkilediÄŸini kaydeden Ban, bölgeye acil olarak uçaklardan yardım bırakılmasının takdirle karşılandığını ancak buradaki sivillerin hayatlarıyla ilgili ciddi kaygıların sürdüÄŸünü aktardı.

Ban, uluslararası topluma ve Irak'taki durum üzerinde etkisi olabilecek taraflara çaÄŸrıda bulunarak, bölgede yaÅŸayan insanların acılarının azaltılması için Irak hükümeti ve Iraklıların desteklenmesini istedi.