Kapsamlı ateşkeste mutabakat yok

Hamas sözcüsü Sami Ebu Zuhri, 12 saatlik ateÅŸkesi kabul ettiklerini açıkladı. AteÅŸkes cumartesi günü sabah saat 08.00'den itibaren geçerli olacak.

Ä°srail daha önce ilan ettiÄŸi ateÅŸkeslerin süresi bitmeden Gazze'ye saldırmıştı.

ABD DışiÅŸleri Bakanı John Kerry, Gazze'ye insani yardım giriÅŸinin saÄŸlanması için yedi günlük ateÅŸkes saÄŸlanması önerisi yaptı.

Kahire'de konuÅŸan Kerry, "Bu yedi günlük ateÅŸkes daha uzun ve kalıcı bir ateÅŸkes için ön ayak olacaktır" dedi.

Reuters'ın Ä°srailli hükümet yetkilisine dayandırdığı habere göre Tel Aviv yönetimi bir önceki ateÅŸkes önerisini bazı deÄŸiÅŸiklikler yapılmadan kabul etmeyeceÄŸini belirtmiÅŸti. 

Ancak Kerry, bunun gerçeÄŸi yansıtmadığını çünkü Ä°srail'e resmen bir ateÅŸkes önerisinde bulunmadıklarını söyledi. 

Kerry ateÅŸkes görüÅŸmeleri için Cumartesi günü Fransa'nın baÅŸkenti Paris'te olacak.

Reuters ve AFP haber ajansları, Fransız diplomatik kaynaklara dayandırarak verdikleri haberlerde, Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu'nun da Paris'teki zirvede yer alacağını duyurdu.

Al Jazeera'nin edindiÄŸi bilgilere göre DavutoÄŸlu ve Türk dışiÅŸleri heyeti de Paris'e gidiyor. 

Türkiye-Katar-ABD devrede

AteÅŸkes için DışiÅŸleri Bakanı Ahmet DavutoÄŸlu'nun da Katar'daki temasları devam ediyor.

Al Jazeera muhabiri Ece Göksedef'e konuÅŸan kaynaklar, Türkiye ve Katar’ın Filistin tarafı, özellikle de Hamas üzerinde etkili olduÄŸunu, ABD’nin de Ä°srail ve Mısır üzerinde etkili olduÄŸunu söyledi. Bu sebeple Doha'da DışiÅŸleri Bakanı Ahmet DavutoÄŸlu ve Katar DışiÅŸleri Bakanı Halit Bin Muhammed Atiyye, Hamas lideri Halit MeÅŸal ile görüÅŸürken, Kerry de Kahire’de Mısırlı ve Ä°srailli yetkililerle görüÅŸüyor. DavutoÄŸlu ile Kerry sık sık telefonla görüÅŸüyor. 

Kerry ile görüÅŸmelerini sürdüren Ä°srail kabinesinden ismini vermeyen istemeyen bir yetkili, ilerleyen saatlerde görüÅŸmeler doÄŸrultusunda toplantıya devam edebileceklerini açıkladı. Türk dışiÅŸleri heyeti de, Doha'da Filistinli ve Katarlı yetkililerle toplantıda.

"Ä°srail Hamas'ı suçlamak için 'evet' dedi"

Filistin’in Ankara Büyükelçisi Nebil Maruf da, DavutoÄŸlu’nun Katar ziyaretinde MeÅŸal’i ateÅŸkese ikna etmeye çalışacağını söyledi. Al Jazeera’ye konuÅŸan Büyükelçi, Mısır’ın iki hafta önce yaptığı ateÅŸkes önerisine Hamas’ın hayır diyeceÄŸini bildiÄŸi için Netanyahu’nun evet dediÄŸini, sonra da Hamas’ı suçladığını belirtti.

Maruf, Kerry’nin Mısır’da olmasını, Abbas’ın Kahire’nin ardından Türkiye ve Katar’ı ziyaret etmesini, son olarak da Türk DışiÅŸleri Bakanı Ahmet DavutoÄŸlu’nun Fransa ziyaretini erteleyerek Katar’a gidiÅŸini “tüm bölgesel ve uluslararası aktörler artık hızla ateÅŸkes yapılması gerektiÄŸi konusunda hemfikir” diyerek yorumladı.

"Mısır, Refah'ı açacak noktaya geldi"

Hamas, Gazze’nin abluka altına alındığı eski ÅŸartların deÄŸiÅŸmediÄŸini söyleyerek belli ÅŸartlar kabul edilene kadar Ä°srail’in tek taraflı ateÅŸkesini kabul etmeyeceÄŸini açıklamıştı. Bunun ardından Ramallah-Kahire-Ankara üçgeninde süren ateÅŸkes görüÅŸmelerine katılan bir kaynak, Al Jazeera’ye, “Türkiye’nin de araya girmesiyle ve ateÅŸkesin ÅŸartlarında birkaç olumlu deÄŸiÅŸiklik yapılmasıyla, Hamas ikna olacaktır. Gazze’de durum kötüye gidiyor. Artık ellerinde bir Ä°srail askeri de var, dolayısıyla esir deÄŸiÅŸimi için ateÅŸkes sonrası rahatlıkla görüÅŸme yapabilirler.” diye konuÅŸtu.

Al Jazeera’ye görüÅŸmelerle ilgili bilgi veren kaynak, Refah Sınır Kapısı’nın açılmasında Mısır’ın da ikna olacak noktaya geldiÄŸini söyledi:

“Mısır halkı kutuplaÅŸmış durumda. Eskiden ne olursa olsun Ä°srail zulmü büyük tepki görürdü. Artık Sisi yanlıları büyük tepki göstermiyor, bu son saldırılar baÅŸladığında sesleri çıkmadı. Müslüman KardeÅŸler yanlıları tepkili, ama hem sesini çıkarabilenler çok az hem de Sisi onları dinlemiyor, o zaman kendi tabanını kaybeder. Bu sebeple bu kez Refah’ı açmamıştı. Ama 18 gün geçti, Ä°srail saldırıları sınır tanımıyor, artık Sisi yanlıları da insani durumun farkında ve tepkiler büyümeye baÅŸladı. Bu sebeple Mısır da, içeride karışıklığı önlemek için daha fazla beklemeden Refah’ı açmak durumunda... Bunların hepsi bir araya gelince, daha fazla vakit geçmeden Hamas'ın ikna olabileceÄŸini söyleyebiliriz.”

Kerry’nin Mısır’da bu geliÅŸmeleri gördükten sonra gece saatlerinde DavutoÄŸlu’nu aradığını söyleyen kaynak, DavutoÄŸlu’nun bu sebeple Fransa ziyaretini iptal ederek Katar’a gittiÄŸini belirtti. DavutoÄŸlu, son 24 saate Kerry ile Ankara ve Doha’da yedi kez telefon görüÅŸmesi yaptı. MeÅŸal’in DavutoÄŸlu ve Katar DışiÅŸleri Bakanı ile görüÅŸtükten sonra ateÅŸkesin ÅŸartlarını kabul ederse Gazze’deki diÄŸer örgütlerle de görüÅŸmesi gerektiÄŸini belirten yetkili, Ä°slami Cihad gibi örgütlerin de ikna olacağı görüÅŸünde.

"Bu ateÅŸkes meselesi deÄŸil, hayat kurtarma meselesi"

Filistin Büyükelçisi Maruf ateÅŸkes önerisine Hamas’ın ‘evet’ demesi gerektiÄŸini, ABD ve Mısır’ın Refah Sınır Kapısı’nın açılmasını kabul edeceÄŸini söyledi. Uluslararası alanda böyle bir baskı varken Ä°srail’in de ateÅŸkesi fazla vakit kaybetmeden kabul edeceÄŸini belirtti.

Hamas’ın ateÅŸkes teklifine hayır demesinin ardından 600’den fazla insanın öldüÄŸünü söyleyen Maruf, bunun sorumluluÄŸunu almak istemeyen tüm tarafların ateÅŸkesi kabul etmesi gerektiÄŸi görüÅŸünde:

“Bu ateÅŸkes saÄŸlama meselesi deÄŸil, hayat kurtarma meselesi. Hamas’ın ateÅŸkes önerisini kabul edeceÄŸi konusunda iyimserim. Ä°nsanlar ölmeye devam ediyor, evler yıkılmaya ediyor. Haftaya ölü sayısı 1500’e çıkabilir. Bunu kim kabul eder, bunun sorumlusu kim olacak? Bu sebeple sanırım Türk hükümeti çok endiÅŸeli, ateÅŸkesin bir an önce yapılması için tarafları ikna etmek gerektiÄŸini düÅŸünüyor.”

Büyükelçi, ABD DışiÅŸleri Bakanı John Kerry’nin de hızla bir ateÅŸkes yapılması için Kahire’de görüÅŸmelerini sürdürdüÄŸünü, ancak tarafları süreç uzarsa Washington’a dönmekle tehdit ettiÄŸini söyledi:

“DavutoÄŸlu’nun gidiÅŸi, Hamas’ı ikna çalışması demek oluyor. Kerry de tarafları uyarıyor, ‘Ben teklifimi yaparım, ateÅŸkes saÄŸlanmazsa giderim’ diyor. O zaman bir arabulucu çekilmiÅŸ olur ve ateÅŸkesin saÄŸlanması daha da zorlaşır. AteÅŸkes olsun ki bize yardım eden ülkeler müzakerelerde masada olsun. Amerikalılar, Mısır baskı yaparsa o zaman Ä°srail masada ikna olur. Bu desteÄŸi savaÅŸmak için de masada uzlaÅŸmak ve taleplerimizi ileri götürmek için de kullanabiliriz."

"Filistinli gruplar tekrar parçalanamaz"

Maruf, Hamas’ın sunduÄŸu ÅŸartların görüÅŸülmesi gereken ve zaman isteyen ÅŸartlar olduÄŸunu, ancak daha fazla insanın hayatını kaybetmesini önlemek için acil ateÅŸkesin ÅŸart olduÄŸunu söylüyor:

“AteÅŸkes saÄŸlansın, sonra her türlü görüÅŸmeyi müzakereyi yapmak elimizde. Müzakere etmek demek, istediÄŸin ÅŸeyi hemen alamazsın, görüÅŸmeler, pazarlıklar yapmalısın demek. 21 yıldır Ä°srail ile görüÅŸmelerimiz sürüyor. Åžartlarımızı kabul edilene kadar ateÅŸkesi kabul etmiyoruz diyemezsiniz, ÅŸartlar için müzakere gerekir, onun için de zaman gerekir. Bu durumda hemen bir ateÅŸkes yapılamaz. Liman, havaalanı, bunlar sonra uzun uzun konuÅŸulacak ÅŸeyler, acil bir ateÅŸkesin koÅŸulları olamaz.”

Ä°srail saldırılarının hedeflerinden birinin de birlik hükümeti olduÄŸunu belirten Maruf, “Ä°srail bizim yeniden parçalanmamızı istiyor. Ä°srail’e bunu veremeyiz. AteÅŸkesi kabul edip müzakerelere bir ekip halinde tek parça olarak gitmeliyiz. Bu konuda Filistinlilerin hepsi aynı tarafta, Hamas’ın istediÄŸini Fetih de Ä°slami Cihat da istiyor” dedi.

Büyükelçi, görüÅŸmelerde Mısır’ın rolünün hafife alınamayacağını, onun garantörlüÄŸünün ABD ve Ä°srail için ÅŸart olduÄŸunu söyledi.