İsrail-Türkiye hattında ipler koptu

Ä°srail - Türkiye iliÅŸkileri, Ä°srail’in Gazze’ye kara harekatı baÅŸlatmasıyla birlikte çıkmaza girdi. Türk DışiÅŸleri Bakanlığı, Ä°srail’le iliÅŸkileri normalleÅŸtirmenin ‘mümkün olmadığını’ belirtirken, Türkiye genelinde Ä°srail’i protesto gösterileri yaygınlaşıyor. Devletin zirvesinden de Ä°srail yönetimini kınayan mesajların arkası kesilmiyor.

BaÅŸbakan Tayyip ErdoÄŸan da Ä°srail’in Gazze üzerindeki baskı ve operasyonları sürdükçe Ä°srail’le iliÅŸkilerin normalleÅŸmesinin mümkün olmadığını söyledi. Ä°srail’e tepki konusunda sadece Batı dünyasının deÄŸil, Ä°slam dünyasının da yeterince aktif olmadığını belirten ErdoÄŸan, Ä°srail’in Gazze saldırılarının takipçisi olmaktan ve bu saldırılara karşı çıkmaktan vazgeçmeyeceklerini dile getirdi. Ä°srail’in Gazze’de soykırım yaptığını öne süren ErdoÄŸan, kendisi Türkiye’nin yönetiminde olduÄŸu sürece Türkiye-Ä°srail hattında olumlu bir geliÅŸmenin yaÅŸanmasının mümkün olmadığını kaydetti.

Ankara bir yandan da diplomatik ataÄŸa geçti. “Gazze’ye kara harekatını lanetliyoruz” diyen DışiÅŸleri Bakanı Ahmet DavutoÄŸlu da BM Genel Sekreteri Ban Ki Moon, ABD DışiÅŸleri Bakanı John Kerry baÅŸta olmak üzere Ä°slam ülkelerinin dışiÅŸleri bakanlarıyla ayrı ayrı görüÅŸtü. GörüÅŸmelerinde, Gazze’ye saldırıların bir an önce durdurulmasını isteyen DavutoÄŸlu, “Filistinlilerin kabul edebileceÄŸi sürdürülebilir bir ateÅŸkesin bir an önce saÄŸlanması gerekir” mesajı verdi. Sadece BM’nin deÄŸil, Ä°slam Ä°ÅŸbirliÄŸi TeÅŸkilatı’nın da aktif olarak devreye girmesini isteyen DavutoÄŸlu, Gazze’de barışın saÄŸlanması için Hamas ve El Fetih yetkilileriyle de görüÅŸtü.

Ahmet DavutoÄŸlu

TBMM kınadı

Ä°srail’in Gazze harekatı TBMM’yi de harekete geçirdi. Gazze’ye saldırıların bir an önce durmasını isteyen siyasi partiler, TBMM’de Ä°srail’i kınayan ortak bir bildiriye imza attı. Ä°srail’in ‘insanlık dışı’ bir davranışta olduÄŸunu belirten siyasi parti temsilcileri, ortak bildiride hem Ä°srail yönetimine hem de Amerika baÅŸta olmak üzere batılı ülkelere çaÄŸrıda bulunup, “Gazze saldırıları bir an önce durdurulmalıdır. Türkiye, Gazze’de masum, sivil insanların ölümüne daha çok seyirci kalmayacaktır” uyarısında bulundular.

TBMM BaÅŸkanı Cemil Çiçek, dünya parlamento baÅŸkanlarına yazdığı mektupta “Gazze’de çocukların ölmesini insanlığın kabul etmemesi ve Ä°srail’e tepki göstermesi gerekir. Siyasetten çok dünya barışını korumak için görev yapan parlamentolar, Ä°srail’i durdurmak için en katı tavrını ortaya koymalıdır” dedi.

Mahmud Abbas Türkiye'de

Ä°srail’in Gazze’ye kara harekatının yankıları sürerken Türkiye, Filistin Devlet BaÅŸkanı Mahmud Abbas’ı da ağırladı. Abbas, Ä°stanbul’da CumhurbaÅŸkanı Abdullah Gül ve BaÅŸbakan Tayyip ErdoÄŸan’la biraraya geldi. Ä°srail’in Gazze saldırılarına karşı Türkiye’nin gösterdiÄŸi tavrın tüm dünyaya örnek olmasını isteyen Abbas, tüm dünyanın ‘vicdan testi’nden geçtiÄŸi mesajı verdi. El Fetih ile Hamas arasındaki uzlaÅŸmanın Ä°srail’in saldırgan tutumunda rol oynadığını belirten Abbas, Filistin halkının birlik içinde hareket etmeye kararlı olduÄŸunu vurguladı.

CumhurbaÅŸkanı Gül ile BaÅŸbakan ErdoÄŸan da Abbas’a “Ä°srail’e karşı Filistin halkının arkasındayız” garantisi verdi. “Bu saldırganlık durmalı. Ä°srail, tüm dünyaya nefret tohumları saçıyor” diyen CumhurbaÅŸkanı Gül, Ä°srail’in saldırılarının tehlikeli bir aÅŸamaya ulaÅŸtığını belirtip tüm dünyaya “Türkiye, saldırılara ve haksızlıklara karşı sesini yükseltmekten vazgeçmeyecektir. Tüm insanlığın yapması gereken de budur” mesajı verdi.

İlişkiler sıfırlanıyor

Ä°srail hükümeti, Türkiye ile zaten maslahatgüzar seviyesinde olan iliÅŸkileri daha da geriletme kararı alırken, Ä°srail’li diplomatların ailelerinin Ankara’dan ayrılmasını istedi. Ä°srail’i protesto gösterilerinin adresi olan Ankara’daki Ä°srail BüyükelçiliÄŸi çevresinde de güvenlik önlemleri artırıldı.

Mahmud Abbas

Büyükelçilik önünde sadece sivil halk deÄŸil, milletvekilleri de Ä°srail’i kınayan açıklamalar yapıyor. Ä°srail’i protesto gösterileri Ankara, Ä°stanbul, Ä°zmir baÅŸta olmak üzere tüm Türkiye genelinde sürüyor. Protestolarda Ä°srail ‘katil devlet’ olarak tanımlanırken, Amerika ve Avrupa BirliÄŸi’ne “Filistin’de katliamlara göz yummayın” çaÄŸrısı yapılıyor.

Kara harekatı nereye kadar?

GeliÅŸmeleri DW Türkçe'ye deÄŸerlendiren OrtadoÄŸu Stratejik AraÅŸtırmalar Merkezi BaÅŸkanı Åžaban KardaÅŸ, Gazze saldırılarına baÅŸtan beri çıkan Türkiye’nin önümüzdeki süreçte hem Ä°srail yönetimine hem de Batı dünyasına baskısını daha da artıracağını belirterek Gazze’ye kara harekatının Batı dünyasının barış konusundaki çeliÅŸkilerini de açıkça ortaya koyduÄŸunu dile getirdi.

OrtadoÄŸu’da ciddi bir barış isteyen Batı’nın Ä°srail’e karşı durmak zorunda olduÄŸunu, ancak bunu açıkça yapmaktan çekindiÄŸini anlatan KardaÅŸ, “Ancak Türkiye’nin baskısı er ya da geç yanıt bulacaktır. Bu noktada özellikle Amerika’ya büyük iÅŸ düÅŸmektedir. Amerika, Ä°srail yanlısı deÄŸil barış yanlısı olduÄŸunu dünyaya göstermek zorundadır. Ä°srail’in de kara harekatını geniÅŸletmesi dünyanın baskılarıyla pek de mümkün olmayacaktır” diye konuÅŸtu.

Ankara Üniversitesi Uluslararası Ä°liÅŸkiler Bölümü’nden ÇaÄŸrı Erhan da kara harekatının geniÅŸletilmesinin bir an önce önlenmesi gerektiÄŸini savunarak ABD ve Avrupa BirliÄŸi’nin atacağı adımların dikkatle izlenmesi gerektiÄŸini söyledi. “Bir saniye gözlerinizi kapatın ve Gazze’de olduÄŸunuzu düÅŸünün. 10 yıldır, 20 yıldır, 50 yıldır orada olduÄŸunuzu düÅŸünün. Ne bitmez zulüm bu” sözleriyle Ä°srail saldırılarına tepki gösteren Erhan, kara harekatının geniÅŸlemesinin tüm dünya için felaket olacağını söyledi.