'Filistin için Türkiye-Mısır ekip olmalı'

Filistinli gruplar ve Ä°srail heyeti Kahire'de Mısırlı yetkililerin arabulucuÄŸunda görüÅŸmelerini sürdürürken, Ä°srail Gazze’ye kara saldırısı baÅŸlattı. Kahire'de bulunan Filistin lideri Mahmud Abbas görüÅŸmeler yapmak üzere önceden planlanan Türkiye ziyaretini gerçekleÅŸtirmek üzere Mısır'dan ayrılıyor, ancak heyeti ateÅŸkes için görüÅŸmelere devam edecek.

Abbas'ın Türkiye ziyareti öncesi Filistin'in Ankara Büyükelçisi Nebil Maruf, Al Jazeera'nin sorularını yanıtladı.

Ä°srail'in Gazze'ye yönelik kara harekatı baÅŸlamadan kısa bir süre önce yapılan röportajda Nebil Maruf, Ä°srail ile yapılan görüÅŸmelerde Türkiye ve Katar’ın da rol oynamasını arzuladıklarını, ancak bunun için bu üç ülkenin sorunlarını çözmeleri gerektiÄŸini söylüyor:

“Türkiye ile her zaman iyi iliÅŸkilerimiz oldu. Türkiye’nin de Mısır’ın da önemli bölgesel güçler olduÄŸunu düÅŸünüyoruz. Bu sebeple, ikisi birlikte çalışabilirse bu elbette Filistin’in yararına olur. Mısır anahtar rolü oynamaya devam ediyor çünkü Ä°srail ile de iliÅŸkileri var. Türkiye de böyle bir rol oynamak isterse memnuniyetle karşılarız." 

Filistin'de barışın saÄŸlanabilmesi için yardım edecek ülkelerin 'ekip' halinde çalışmalarının fayda saÄŸlayacağını söyleyen Maruf, “Biz Filistinliler kimseden gelecek bir yardım talebine hayır demeyiz. Katar’ın da Türkiye’nin de Mısır’ın da tekliflerini reddetmeyiz. Ancak bize yardım edecek olan ülkeler gerçek bir ekip ÅŸeklinde çalışmalı, ancak böyle baÅŸarılı olunabilir. Umarız farklılıkların üstesinden gelirler. Biz de bunun için çalışacağız ama sonuçta bu ülkelerin kendilerinin vereceÄŸi bir karar. Ancak birlik olursak Ä°srail’e karşı elimiz güçlenir, yanımızda üç ülkenin olması, bir ülkenin olmasından daha iyidir." diye konuÅŸtu. 

AteÅŸkes ÅŸartları Kahire'de görüÅŸülüyor

Birlik hükümetinin ilk aÅŸamada onay verdiÄŸi ateÅŸkesi Hamas, 'Gazze'de her ÅŸeyin olduÄŸu gibi kalması' anlamına geldiÄŸini söyleyerek reddetmiÅŸti. Bunun üzerine Ä°srail hava harekâtının yanında Gazze'ye kara harekâtı da baÅŸlattı.

Maruf, ölü sayısı her geçen dakika artarken, ateÅŸkesin ÅŸartlarının ÅŸu an Kahire’de Ä°srail, Mısır ve Filistin'in tüm taraflarınca görüÅŸüldüÄŸünü, bunun Hamas ve Fetih arasında bir sorun teÅŸkil etmediÄŸini belirtti:

“Mısır’ın ateÅŸkes teklifine Mahmud Abbas ve birlik hükümeti olumlu yanıt verdi. Gazze’de sahada olanların, Hamas’ın bazı talepleri var. Biz ÅŸu an teklif üzerinde çalışıyoruz. Åžu an Mahmud Abbas, Hamas Siyasi Büro BaÅŸkan Yardımcısı Ebu Marzuk ve Ä°slami Cihat temsilcileri Kahire’de, Mısırlı yetkililerle görüÅŸüyor, Ä°srailliler de yine Kahire’de Mısır’la görüÅŸme halindeler. Hamas ve Fetih arasında bu bir sorun teÅŸkil etmiyor. Zaten teklife hızla olumlu yanıt veren, birlik hükümetidir. Åžimdi, olumlu yanıtın ardından, detayları tartışma sürecindeyiz, ‘evet’ dememiz bu teklifi geliÅŸtiremeyeceÄŸimiz anlamına gelmez.”

"Ateşkes uygulanacaksa kuşatmanın kalkması lazım"

Filistinlilerin öncelikli ÅŸartı, Refah Sınır Kapısı’nın açılması ve Gazze’nin bir hapishane olmaktan çıkarılması. Maruf, Refah Sınır Kapısı'nın açılması teklifinin kabul edileceÄŸi ve kısa zamanda ateÅŸkesin saÄŸlanacağı görüÅŸünde:

“Her ÅŸeyi olduÄŸu haliyle bırakan bir ateÅŸkes yapamayız, Gazze halkının, Hamas savaÅŸçılarının ÅŸartlarını iyileÅŸtirmek için tartışmaya hakları var, çünkü onlar çok fazla fedakârlık yaptı, çok ÅŸey kaybetti. ‘AteÅŸkese evet deriz’ dedik ama bunun ÅŸartlarını henüz tartışmaya baÅŸladık."

 "Hamas'ın baÅŸka telepleri de olacak"

Maruf, önceliÄŸini Refah olarak belirtse de, Hamas'ın baÅŸka taleplerinin de olduÄŸunu söylüyor:

“Hamaslı kardeÅŸlerimiz, savaşın bir ateÅŸkesle bitip her ÅŸeyin eskiden olduÄŸu gibi kalmasını istemiyor. Öncelikle Gazzelilerin günlük hayatları olmak üzere, birçok ÅŸey deÄŸiÅŸmek zorunda. Ä°stediÄŸimiz tek ÅŸey Refah Sınır Kapısı deÄŸil, Gazze limanının ve havaalanının da açılmasını talep ediyorlar. Ama bu tabii ki kolay bir ÅŸey deÄŸil, ÅŸu an için en kolay olanı Refah Kapısı. Limanı inÅŸa etmek en az üç yıl ister. Havalimanı da tahrip edildi." 

Kaçırılan asker Åžalit'in salıverilmesi karşılığında Ekim 2011'de Ä°srail hapishanelerindeki Filistinlilerin serbest bırakılanlarının tekrar tutuklandığını söyleyen büyükelçi, 'onların yeniden serbest bırakılmasını istemek zorundayız' diyor:

“AteÅŸkesin saÄŸlanmasının çok uzun sürmeyeceÄŸini düÅŸünüyorum. Gazze’de olanlar devam edemez, herkes farkında. Kısa sürede ateÅŸkesin ÅŸartlarında gerekli düzenlemelerin yapılacağına ve anlaÅŸma  saÄŸlanacağına inanıyorum. Åžalit anlaÅŸmasının tüm tutukluları serbest bırakıldıktan sonra yeniden tutuklandı, onların da yeniden serbest bırakılmasını istemek zorundayız.”

"Mısır Gazze için çok önemli"

Maruf, DışiÅŸleri Bakanı Ahmet DavutoÄŸlu’nun ‘ateÅŸkes tek taraflı oldu ÅŸekli yanlış’ sözleri için de ÅŸunları söyledi:

“Mısırlıların bu ateÅŸkes teklifini götürmeden önce kiminle görüÅŸüp görüÅŸmediklerini bilmiyorum. Ancak anlaşılıyor ki Mısır Filistinliler ve Gazze için çok önemli bir ülke çünkü Gazze’nin dünyaya açılan tek kapısı, Mısır sınırı. Bu sebeple varlığı Gazze için çok önemli. Teklifi beÄŸenin ya da beÄŸenmeyin, bu savaÅŸ bir an önce bitmeli, insanlar daha fazla ölmemeli. Ben Mısır’ın teklifinin biraz daha düzeltilerek kabul edileceÄŸinden eminim. Åžu an kimse dışlanmış deÄŸil. Ä°ÅŸte, hep birlikte Mısır’dalar…”

Filistin Devlet BaÅŸkanı Mahmud Abbas, cuma günü Ä°stanbul’da CumhurbaÅŸkanı Gül, BaÅŸbakan ErdoÄŸan ve DışiÅŸleri Bakanı Ahmet DavutoÄŸlu ile görüÅŸecek. Büyükelçi, Abbas’ın Türkiye ziyaretinde Gazze’deki son geliÅŸmeleri ve Mısır’da süren görüÅŸmelerde gelinen son noktayı Gül, ErdoÄŸan ve DavutoÄŸlu’na anlatacağını söyledi ve ekledi: “Mısır CumhurbaÅŸkanı Sisi ErdoÄŸan’a doÄŸrudan bir mesaj gönderir mi bilmiyorum ama böyle bir durumda elbette Abbas bunu iletecektir.”

Türkiye-Ä°srail normalleÅŸme süreci durdu

Büyükelçi, ErdoÄŸan’ın Ä°srail’le yürütülen normalleÅŸme sürecini durdurduÄŸuna dair açıklamasını ise ‘normal’ karşıladığını söyledi:

“Ä°srail’i sert ÅŸekilde eleÅŸtirirken iliÅŸkiler elbette normalleÅŸmez. BildiÄŸim kadarıyla normalleÅŸme için zaten bir anlaÅŸmaya vardılar ancak ÅŸu an bu süreç durdu. Zaten eÄŸer durdurmazlarsa, bu Ä°srail’i onayladıkları anlamına gelir. AteÅŸkes saÄŸlandıktan sonra normalleÅŸme sürecinin yeniden hızla baÅŸlayacağını sanmıyorum, kimsenin acelesi yok, bu en az birkaç ay sürecektir.”

Maruf, Ä°srail’in Irak Kürt Bölgesel Yönetimi’nin yapmayı planladığı referanduma destek açıklamasını ise, “Ä°srail önce hemen yanı başındaki Filistinlilerin özgürlüÄŸünü tanımalı” diye deÄŸerlendirdi.

“Önce kendi sorunlarımızı çözelim” diyen Maruf, bağımsız bir Kürdistan’ı savunan Ä°sraillilerin öncelikle birlikte yaÅŸadıkları Filistinlilerin kendi kaderini tayin hakkını tanımasını gerektiÄŸini söyledi.