'Cuburi üzerinde anlaşıldı'

Meclis BaÅŸka'nının birinci yardımcısının Åžiilerden, ikinci yardımcısının Kürtlerden seçileceÄŸini ifade eden Jano, "EÄŸer ikinci baÅŸkan yardımcısı KDP'den olursa bizim adayımız Xosro Goran'dır. Åžiilerin baÅŸkan yardımcısı adayı ise Himam Himut'tur" dedi.

Meclis baÅŸkanı seçiminin, Irak'taki krizin çözümü için pozitif bir adım olacağını dile getiren Jano, "EÄŸer yarın baÅŸkan seçilirse tıkanan siyasi süreç yeniden baÅŸlar. Taraflar, sonraki süreçte cumhurbaÅŸkanı ve baÅŸbakanın seçilmesinde daha uzlaÅŸmacı bir tavır alırlar" diye konuÅŸtu. Renas, baÅŸkent BaÄŸdat'ta salı günü gerçekleÅŸecek meclis genel kurulundaki toplantıda 62 Kürt vekilin de hazır olacağını dile getirdi.

Kürt bölgesinden milletvekilleri Erbil'den BaÄŸdat'a yapılan uçak seferlerinde kum fırtınası sebebiyle yaÅŸanan gecikmelerden dolayı parlamentonun pazar günkü oturumuna katılamamışlardı. 

'Maliki de sıcak bakıyor'

Irak Türkmen Cephesi eski Milletvekili Hasan Özmen de ülkede 2003'te taraflar arasında varılan gayriresmi anlaÅŸmaya göre, "cumhurbaÅŸkanının Kürtlerden, baÅŸbakanın Åžiilerden, meclis baÅŸkanının Sünnilerden" seçildiÄŸini hatırlatarak, "Bu anlaÅŸma devam ediyor. Sünniler, meclis baÅŸkanlığı için Selim Cuburi'yi aday gösterdiler. Bu onların tercihi. Irak BaÅŸbakanı Nuri Maliki de Cuburi'nin adaylığına sıcak bakıyor" ÅŸeklinde konuÅŸtu.

Åžiiler ve Kürtler tarafından meclis baÅŸkanı yardımcılarının belirlenmemesi nedeniyle dünkü toplantıda oylama yapılmadığını anlatan Özmen, "BaÅŸkan yardımcıları belirlenirse yarınki oturumda meclis baÅŸkanı seçilir" ifadesini kullandı.

Kürdistan Yurtseverler BirliÄŸi (KYB) Irak Parlamentosu Milletvekili Åžerko Mengori ise salı günkü oturumda meclis baÅŸkanının seçilmesi durumunda bir sonraki toplantıda cumhurbaÅŸkanının seçileceÄŸini söyledi.

Mengori, seçilen cumhurbaÅŸkanının, 15 gün içerisinde baÅŸbakanı atayacağını, baÅŸbakanın ise 45 günde hükümeti kurmak zorunda olduÄŸunu aktardı.

Nuceyfi aday deÄŸil, Maliki vazgeçmiyor

Irak’ın en önemli Sünni siyasetçilerinden Usame Nuceyfi, meclis baÅŸkanlığına yeniden aday olmayacağını açıklamış, “DeÄŸiÅŸim diyorsak, fedakarlık etmek durumundayız” demiÅŸti.

Iraklı Åžii lider ve din adamı Mukteda Sadr da, pazar günü BaÅŸbakan Nuri Maliki liderliÄŸindeki Kanun Devleti Koalisyonu’na baÅŸbakanlık için Maliki dışında 'uygun bir aday' gösterme çaÄŸrısı yapmıştı.

Kürt yönetimi lideri Mesut Barzani de, Irak BaÅŸbakanı Maliki'yi “Irak'ın ve Iraklıların geleceÄŸini tehdit edenler, Iraklıları yeni bir diktatörlük rejimine mahkum etmeye çalışanlardır" sözleriyle eleÅŸtirmiÅŸ, Maliki’nin üçüncü dönemde de koltukta oturmasını kabul etmeyeceklerini belirtmiÅŸti.

Ä°ç karışıklığın arttığı Irak'ta mezhepçi politikalarla ülkeyi bölmekle suçlanan BaÅŸbakan Nuri Maliki ise üçüncü dönem baÅŸbakanlık iddiasından asla vazgeçmeyeceÄŸini söylemiÅŸti.

Hükümet hesapları

Seçimlerde Maliki’nin liderliÄŸini yaptığı Kanun Devleti 92 milletvekili çıkardı. Maliki’nin aday olduÄŸu BaÄŸdat’ta aldığı kiÅŸisel oy sayısı da 721 bin. Bu rakam Irak’ta Saddam Hüseyin rejimi yıkıldıktan sonra yapılan seçimlerde herhangi bir politikacının bugüne kadar aldığı oylardan, hatta Maliki’nin 2010 yılında aldığı 622 bin oydan daha fazla.

Irak’ta hükümet kurmak için 328 sandalyeli mecliste en az 163 ‘evet’ oyu gerekiyor. Irak Anayasası'na göre, seçimlere itiraz sonuçları da açıklandıktan sonra -ki bu henüz yapılmadı- meclisin toplanarak üçte iki çoÄŸunlukla önce cumhurbaÅŸkanını seçmesi gerekiyor. Seçilen cumhurbaÅŸkanı da en çok oy olan parti liderini hükümeti kurmakla görevlendiriyor.

Irak’ta ABD iÅŸgalinden sonra 2005’te yapılan ilk genel seçimlerin ardından, hükümet 156 günde, 2010’daki seçimlerden sonra da 9 ayda kurulabilmiÅŸti.

Irak’ta uzun süredir devam eden kaos, Irak-Åžam Ä°slam Devleti’nin (IŞİD) 10 Haziran Salı günü ülkenin ikinci büyük kenti Musul’u ele geçirmesi ve diÄŸer bölgelere ilerlemesi sonrasında daha da ÅŸiddetlendi.

IŞİD’in bölgeye düzenlediÄŸi saldırının ardından Irak ordusunun askerleri bölgeden çekilmiÅŸti.

Örgüt, güçlü bir direniÅŸle karşılaÅŸmadan kısa süre içinde ülkenin kuzeyinde geniÅŸ bir bölgeyi ele geçirmeyi baÅŸarmıştı.

IŞİD 10 Haziran’da Musul’u ele geçirdikten sonra Fırat ve Dicle nehirleri çevresinde de etkinliÄŸini büyük ölçüde artırdı ve Suriye ile Irak arasındaki sınırı fiilen ortadan kaldırdı.