Tatarlar milli özerkliği tartışacak

Kırım Tatarları’nın temsili organı niteliÄŸindeki Kırım Tatar Milli Meclisi, ilk kez Kırım dışında toplanıyor.

Kırım’daki Rusya yanlısı yönetimin Kırım Tatarları’nın manevi lideri olarak nitelendirilen Kırım Tatar Milli Meclisi'nin Eski BaÅŸkanı ve Ukrayna Parlamentosu Milletvekili Mustafa Abdülcemil KırımoÄŸlu’nun Kırım’a girmesine izin vermemesi nedeniyle, Meclis  toplantısını Ukrayna’nın Herson kentinde gerçekleÅŸtirecek. 

Toplantı öncesinde Al Jazeera’nin sorularını yanıtlayan Kırım Tatar Milli Meclisi BaÅŸkan Vekili Nariman Celal, 29 Mart’ta Ukrayna’daki Tatar toplumunun delegelerinin katıldığı Tatar Kurultayı’nda alınan Milli Özerklik kararının somutlaÅŸtırılması konusunun ele alınacağını söyledi.

Celal, böylelikle, milli özerklik ve kendi kaderini tayin hakkı kavramlarının somut olarak nasıl uygulanacağının netleÅŸtirileceÄŸini ifade etti. Bir sonraki Tatar Kurultayı’nın tarihinin ve gündeminin de bu toplantıda belirlenmesi bekleniyor. 

Kırım’ın Rusya tarafından ilhakından sonra Kırım Tatarları’na yönelik bazı baskıların olduÄŸunu söyleyen Celal, Mayıs ayında, iki Kırım Tatarı’nın kaybolduÄŸunu ve kendilerinden hâlâ haber alınamadığını söyledi.

Ä°ki farklı görüÅŸ

Celal, Kırım Tatarları arasında iki kesimin oluÅŸtuÄŸunu, bunlardan bir bölümünün Rus yönetimiyle bu ÅŸartlarda hiçbir iÅŸbirliÄŸi yapılmaması gerektiÄŸini savunduÄŸunu söyledi. DiÄŸer kesiminse, Tatarlar’ın durumunda düzelmelerin olabilmesi için belli ölçülerde iÅŸbirliÄŸinin olması gerektiÄŸini savunduÄŸunu belirtti.

Rus çoÄŸunluÄŸun denetimindeki Kırım Parlamentosu’nun eylül ayında Kırım’da parlamento seçimleri ve yerel seçimler düzenleme kararı aldığını belirten Nariman Celal, Kırım Tatar Milli Meclisi’nin ise, bu seçimleri boykot kararı aldığını ve herkesi boykota çağırdığını hatırlattı. Celal kendisinin, Meclis’teki çoÄŸunluktan farklı olarak, Kırım Tatarları’nın yerel seçimlere katılarak kendilerini ortaya koyması gerektiÄŸi görüÅŸünde.

Kırım Tatar Milli Meclisi Dış Ä°liÅŸkiler Bölümü BaÅŸkanı Ali Hamzin ise Kırım Tatarları’nın bu seçimleri tümüyle boykot etmesi gerektiÄŸini savunuyor. Al Jazeera Türk’e konuÅŸan Ali Hamzin, Rus çoÄŸunluÄŸun denetimindeki Kırım yönetiminin ve Kırım Parlamentosu’nun Kırım Tatarları’na yönelik vaatlerini gerçekleÅŸtirmediÄŸini ifade etti. Kırım Parlamentosu’nun bölgedeki gönüllü milislerden oluÅŸan birlikleri Kırım’ın resmi kolluk gücü olarak onayladığını belirten Hamzin, çeÅŸitli taÅŸkınlıklar yapan bu grupların resmi kolluk kuvveti olarak tanınmasının, Rusya yasalarına bile aykırı olduÄŸunu, Rusya’nın hiçbir yerinde böyle bir uygulamanın olmadığını söyledi. Kırım MüftülüÄŸü’ne baÄŸlı medreseye Rus güvenlik güçlerinin arama gerekçesiyle girerek ortalığı darmadağın ettiÄŸini ve aramayı en küçültücü yöntemlerle uyguladığını söyleyen Hamzin, bu ÅŸartlarda Kırım Tatarları’nın Ruslar’ın güdümündeki seçimlere katılmasının anlamı olmadığını dile getirdi. 

Kırım, Mart 2014’te, Kırım Tatarları’nın ve uluslararası toplumun tanımadığı bir referanduma dayanarak, Rusya tarafından ilhak edilmiÅŸti. 

18 Mayıs 1944’te, Kırım Tatarları, dönemin Sovyet lideri Stalin’in emriyle, Orta Asya’ya sürgün edilmiÅŸ ve Tatarlar’ın evlerine, Rusya’dan göçmenler yerleÅŸtirilmiÅŸti