IŞİD kasayı hızla dolduruyor

Irak Åžam Ä°slam Devleti (IŞİD), Musul’a girdiÄŸinde buradaki merkez bankasında bulunan 500 milyar Irak dinarı, yani yaklaşık 420 milyon dolara da el koydu. Åžu an örgütün elinde yaklaşık 2 milyar dolar olduÄŸu tahmin ediliyor. Paranın tam olarak nereden geldiÄŸi ise bilmece. Irak’taki Åžii hükümet Suudi Arabistan’ı suçluyor. BaÅŸbakan Nuri el Maliki salı günü yaptığı açıklamada, “IŞİD’in mali ve moral destek almasından Suudi Arabistan’ı sorumlu tutuyoruz” dedi. Suudi Arabistan’ın müttefiki ABD ise bu suçlamaları geri çevirerek bu ifadelerin net olmadığı ve hakaret içerdiÄŸi tepkisini gösterdi.

Almanya'dan Mainz Üniversitesi Arap Dünyası AraÅŸtırmalar Merkezi Direktörü Günter Meyer, IŞİD'in finansman kaynağı olarak Körfez ülkelerine iÅŸaret ediyor. Meyer, ÅŸimdiye kadarki en önemli finans kaynağının baÅŸta Suudi Arabistan olmak üzere Katar, Kuveyt ve BirleÅŸik Arap Emirlikleri gibi Körfez ülkeleri olduÄŸunu belirtiyor.

"Ä°kinci silah petrol"

Suriye nüfusunun dörtte üçünün Sünni olduÄŸuna, ancak azınlıktaki Åžiiler tarafından yönetildiÄŸine dikkat çeken Meyer, Körfez ülkelerinin IŞİD’e yaptığı mali desteÄŸin, Esad rejimini devirme amaçlı olduÄŸunu kaydediyor. Meyer’e göre IŞİD’in ikinci büyük para kaynağı Suriye’nin kuzeyindeki petrol yatakları. Meyer, “Suriye’nin kuzeyinde iÅŸgal altındaki bölgelerde petrol çıkarılan geniÅŸ alanlar bulunuyor ve en önemlileri IŞİD’in kontrolünde. Petrolü kamyonlarla sınırdan geçirip Türkiye’ye götürüyorlar. Bu önemli bir mali kaynak” diyor.

Amerikan düÅŸünce kuruluÅŸu Brookings Enstitüsü’nün Katar ÅŸubesi Brookings Doha Center’dan konuk araÅŸtırmacı Charles Lister, IŞİD'in ağırlıklı olarak kendi kendini finanse eden bir örgüt olduÄŸunu, paranın sürekli akışını saÄŸlamak üzere toplum içinde ÅŸebekeler kurmaya özel önem verdiklerini belirtiyor.

"Tüm kenti haraca baÄŸladılar"

Musul'un buna iyi bir örnek olduÄŸunu belirten Lister, “Musul'un neredeyse tamamında komplike haraç ÅŸebekeleri oluÅŸturarak hasır altından güçlü bir nüfuz kurdular.

Günter Meyer

Küçük ve büyük ölçekli iÅŸletmeleri, inÅŸaat ÅŸirketlerini hedef aldılar. Hatta söylentiler doÄŸruysa yerel hükümet yetkililerini de haraca baÄŸladılar. Örgütün, Suriye’nin kuzeydoÄŸusundaki Rakka kenti gibi tamamen kendi kontrolünde bulunan bölgelerde vergiler koyduÄŸu da düÅŸünülüyor” diyor.

Alman uzman Günter Meyer de IŞİD’in baÅŸta Musul olmak üzere ele geçirdiÄŸi kentlerde çok sayıda Amerikan silah ve taşıtına el koyduÄŸuna dikkat çekiyor ve ekliyor: “Ä°lerledikleri bölgelerde ellerine çok sayıda Amerikan silahı geçti. Ellerindeki mali imkanlarla, uluslararası piyasada mükemmel silahlara ulaÅŸmaları hiç zor olmayacaktır.”

"Kamu hizmetlerini de üstleniyorlar"

IŞİD’in ÅŸu an yaklaşık 10 bin savaÅŸçısının bulunduÄŸu tahmin ediliyor. Ödemeleri nasıl yaptığına dair ise bir belge ya da kanıt yok. DüÅŸünce kuruluÅŸu Brookings Doha Center’dan araÅŸtırmacı Charles Lister, “Eldeki bilgiler bazen çeliÅŸkili olsa da IŞİD’in en azından yabancı savaÅŸçılarına maaÅŸ ödediÄŸine inanılıyor. Muhtemelen tam gün çalışan kendi güçlerine de ödeme yapılıyor. Örgüt ayrıca kontrolündeki bölgelerde ekmek, su ve akaryakıt gibi temel maddeleri sübvanse edip önemli kamu hizmetlerinin idaresi ve bakım-onarımını finanse etmesiyle de biliniyor. Tüm bunlar oldukça maliyetli iÅŸler” diyor.