Savaş için insani yardımların 130 katı para harcanıyor

Merkezi Ä°sveç'te bulunan Stockholm Uluslararası Barış AraÅŸtırma Enstitüsü (SIPRI) ve BirleÅŸmiÅŸ Milletler (BM) verilerine göre, geçen yıl dünya genelinde askeri harcamalar 1,75 trilyon dolara yaklaşırken BM, 13 milyar dolar ile ÅŸimdiye kadarki en yüksek insani yardım talebinde bulundu.

Ä°nsani yardım için toplanan parayı geçen yıl 24 ülkede kullanan BM, bu yıl da çatışmalar nedeniyle 17 ülkede 52 milyon insana yardım için yaklaşık 13 milyar dolara ihtiyaç duyulduÄŸunu açıkladı. 

BM'nin son iki yıl için talep ettiÄŸi insani yardım tutarları, sadece 2013 yılındaki askeri harcamaların 130'da birini oluÅŸturuyor. 

ABD'nin geçen yıl Orta DoÄŸu ve Afganistan'daki askeri harcamalarını azaltması sonucu yüzde 2 düÅŸüÅŸ gösteren küresel askeri harcamalarının, Rusya ve Çin öncülüÄŸündeki silahlanma yarışının hızlanmasıyla önümüzdeki yıl tekrar yükselmeye baÅŸlaması bekleniyor.

DiÄŸer taraftan 2011 yılında 19.4 milyar doları bulan uluslararası insani yardımlar, 2012'de yüzde 8 düÅŸüÅŸle 17.9 milyar dolar oldu. 

Çin ve Rusya, insani yardıma askeri harcamalarına oranla çok düÅŸük bütçe ayırıyor

2013 yılında toplam askeri harcamaların yüzde 37'sini gerçekleÅŸtiren ABD'den sonra yüzde 11 ile  ikinci sırada yer alan Çin, insani yardım yapan ülkeler sıralamasında ise alt sıralarda yer aldı.
2012 yılında 166 milyar dolar ve 2013 yılında da 188 milyar dolar askeri harcama yapan Çin'i, 2013 yılında askeri harcamaları yüzde 4.8 artışla 88 milyar dolar olan Rusya izledi. DiÄŸer taraftan Rusya, 2012 yılında yaptığı 50 milyon dolarlık insani yardımla 23. sırada, Çin ise 27 milyon dolar ile 28. sırada yer aldı. 
Çin, savunma bütçesini 2014'te yüzde 12,2 arttırarak132 milyar dolara çıkardı.

Türkiye, insani yardımda öncü ülke

Türkiye ise insani yardım sıralamasında yükselmeye devam ediyor. Türkiye, 2012'de askeri harcamalar listesinde 15'inci sırada yer alırken insani yardım faaliyetlerine en çok destek veren üçüncü ülke oldu. 
Yanı başında yaÅŸanan Suriye krizinin de etkisiyle Türkiye, 2012'de  insani yardım harcamalarını bir önceki yıla oranla 775 milyon arttırarak 1 milyar dolara çıkardı. 

Türkiye, 2012'de 18,2 milyar dolar askeri yardım ile 15. sırada yer alırken 2013'te 19 milyar dolar ile 14. sıraya yükseldi.

ABD için 160'ta biri

Ordu ve silahlar için 2012'de 682 milyar dolar, 2013'te de 640 milyar dolar harcayarak ilk sırada yer alan ABD, insani yardım faaliyetlerinde yıllık sadece 4 milyar dolar ayırıyor.

2011 nükleer programı için 61 milyar dolar harcayan ABD, sahip olduÄŸu 7 bin 352 nükleer baÅŸlıkla 2 milyar insani öldürebilecek gücü elinde bulunduruyor.

Orta DoÄŸu'daki istikrarsızlığın devam etmesi ve bölge ülkelerinde yaÅŸanan iç savaÅŸlar, Suudi Arabistan'ı da silahlanmaya itti. Ülkenin askeri harcamaları, 2013'te yüzde 14 artış ile 67 milyar dolara ulaÅŸtı. Suudi Arabistan, böylece dünyada en fazla askeri harcama yapan ülkeler sıralamasında da 7. sıradan 4. sıraya yükseldi.

Afrika da silahlanmayı seçti

Açlık, kuraklık, yoksulluk ve çatışmalarla boÄŸuÅŸan ve insani yardımlardan yüksek bir pay alan Afrika kıtası genelinde de askeri harcamalar, 2013 yılında yüzde 8 artarak 44.9 milyar dolara ulaÅŸtı.

Afrika ülkelerinin, kıtada açlıkla mücadele eden insanların acil ihtiyaçlarını tedarik etmek yerine askeri harcamalara yönelmesi, yaÅŸanan kutuplaÅŸmayı ortaya koyuyor ve güvenlik için duyulan endiÅŸeyi artırıyor.

BM savaÅŸları önlemede baÅŸarısız

1945 yılında kurulan ve öncelikli hedefi dünya barışını ve güvenliÄŸini saÄŸlamak olan BirleÅŸmiÅŸ Milletler ise uluslararası hukuku ve insan haklarını ihlal ederek savaÅŸ suçu iÅŸleyen ülkeleri kınamakta bile mutabakat saÄŸlayamıyor.

BM Güvenlik Konseyi'nin beÅŸ daimi üyesi ile Almanya, BM'nin kuruluÅŸ amacıyla tezat oluÅŸturacak ÅŸekilde 2013'te de en fazla silah ihraç eden ülkeler sıralamasında ilk altıda yer aldı.

BM Güvenlik Konseyi daimi üyelerinden ABD, 90 ülkeye, Rusya 52 ülkeye, Çin ise 35 ülkeye silah ihraç ediyor.

Dünyada istikrarsızlıkların ve savaÅŸların artması yüzünden 2014 yılında askeri harcamaların, 2 trilyon dolara yükselmesi öngörülüyor.