Ä°srailli bakandan ilhak talebi

Ekonomi Bakanı ve aynı zamanda Ä°srail’de aşırı saÄŸcı Yahudi Evimiz Partisi lideri Naftali Bennett, çarÅŸamba günü BaÅŸbakan Binyamin Netanyahu’ya Ä°srail’in egemenlik alanını geniÅŸletmesi ve Batı Åžeria'daki büyük yerleÅŸim bölgelerini ilhak etme çaÄŸrısı yaptı. Bennett, “Åžurası çok açık ki Filistin ile barış süreci kendisini tüketti, artık yeni bir döneme giriyoruz” dedi.

Yahudi Evimiz Partisi lideri Bennett, Netanyahu hükümetinde Ekonomi Bakanı olarak görev yapıyor. [Getty]

Netanyahu, Bennett’in açıklamaları konusunda herhangi bir deÄŸerlendirmede bulunmadı. 

‘Bennett provokatör bir çocuk gibi’

Ä°srail'in barış müzakerelerinde baÅŸmüzakereci konumundaki Adalet Bakanı Tzipi Livni ise Bennett'e tepki gösterdi. Livni, Bennett’in ‘ailesi tarafından dizginlenmesi gereken provokatör bir çocuk' gibi davrandığını söyledi.

Livni, Facebook sayfasında “EÄŸer tamamen çıldırmak istiyorsan, anlaÅŸma yapma ihtimali kalmayana ve elimizdeki her ÅŸeyi kaybedene dek devam et” açıklamasında bulundu.

BirleÅŸmiÅŸ Milletler tarafından tanınmasa da Ä°srail hâlihazırda bazı noktaları ilhak etmiÅŸ bulunuyor.

Batı Åžeria’da beÅŸ tutuklama

Emniyet sözcüsü Micky Rosenfield, 16-29 yaÅŸlarındaki beÅŸ ÅŸüphelinin, Batı Åžeria’nın kuzeyindeki bir yerleÅŸim bölgesinde bulunan polis noktasına zarar verdikleri gerekçesiyle tutuklandığını açıkladı.

Rosenfield, üç ayrı ÅŸüpheliden ikisinin aynı saldırıdan, diÄŸerinin ise yerleÅŸim bölgesindeki polise taÅŸ atmaktan dolayı gözaltında tutulduÄŸu ve sorgulandığını söyledi.

Ä°srail, 1967’deki Altı Gün Savaşı’nda Mısır’ın elindeki Sina Yarımadası, Suriye sınırındaki Golan Tepeleri ve DoÄŸu Kudüs’ü iÅŸgal etmiÅŸti. Sina’yı daha sonra Mısır’a bırakan Ä°srail, diÄŸer bölgeleri ise ilhak ettiÄŸini açıklamıştı. Ä°srail’in attığı ilhak kararlarının hiçbiri uluslararası anlamda tanınmıyor.

Filistin’in Batı Åžeria ve Kudüs bölgelerinde 2013'te inÅŸasına baÅŸlanan Yahudi yerleÅŸim birimi sayısı, 2012 yılına göre yüzde 132 arttı.

Barış görüÅŸmeleri risk altında

Ä°srail'in mahkûmlar konusunda adım atmaması üzerine, Filistin Yönetimi BM sözleÅŸmelerinden 15'ine taraf olmak için baÅŸvuru yaptı. Ä°srail de tavrını sertleÅŸtirerek, mahkûmları bırakmayı tamamen rafa kaldırdığını açıkladı. 

Ä°srail BaÅŸbakanı Binyamin Netanyahu, Filistin tarafına ‘misilleme’ amacıyla, 9 Nisan’da devlet yetkililerinin Filistin tarafıyla üst düzey temaslarını askıya aldı.

Temmuz'da ABD arabuluculuÄŸunda varılan anlaÅŸma gereÄŸi, Ä°srail 103 Filistinli tutukluyu bırakma sözü verdi. Barış görüÅŸmeleri için karşılıklı jest olması açısından Filistin de, BM sözleÅŸmelerine taraf olma baÅŸvurusunu ertelemeyi vaat etmiÅŸti. Söz konusu baÅŸvuru, Filistin'in daha önce BM Genel Kurulu'ndaki oylamayla kazandığı 'devlet' statüsünün tanıdığı bir hak.   

Anlaşmazlık noktaları

Ä°srail, görüÅŸmelerde somut ilerlemenin saÄŸlanabilmesi için Ä°srail'in Yahudi kimliÄŸinin kabul edilmesini ÅŸart koÅŸuyor. Filistin tarafı Ä°srail nüfusunun dörtte birini oluÅŸturan Arapların, Yahudi kimlikli bir devlette söz hakkına sahip olamayacağını ve Ä°srail'in bu yolla iÅŸgale meÅŸruiyet kazandıracağını ileri sürerek bu koÅŸula karşı çıkıyor.

Filistin tarafı, 1993'teki Oslo Kararları'na dayanarak bölgede iki devletli çözümün, Batı Åžeria ve DoÄŸu Kudüs'teki Filistin topraklarında Yahudi yerleÅŸimlerinin durdurulmasının ve ülkelerini terk etmiÅŸ Filistinli mültecilerin dönüÅŸ hakkının masaya yatırılmasını istiyor.

Ä°srail - Filistin barış müzakereleri üç yıllık aradan sonra ABD’nin arabuluculuÄŸuyla Temmuz 2013’te yeniden baÅŸlamıştı.