'Su kesintileri olabilir'

Kış aylarını yetersiz yağışla geçiren ve son 10 yılın en kurak günlerini yaÅŸayan Ä°stanbul barajlarındaki doluluk oranı ciddi bir artış göstermiyor.

Devlet Su Ä°ÅŸleri Genel MüdürlüÄŸü'nün verileri, yaklaşık 14 milyon nüfuslu Ä°stanbul’un barajlarındaki doluluk oranıyla ilgili olarak ortaya parlak bir tablo koymuyor.

2013 Nisan ayında yüzde 91,17 oranıyla en yüksek seviyeye ulaÅŸan barajların doluluk oranı bu tarihten itibaren düÅŸüÅŸe geçmiÅŸ durumda. Ä°stanbul barajlarındaki doluluk oranı ÅŸu anda yüzde 34,11.

Ankara da kurak

BaÅŸkent Ankara’daki barajlarda da durum pek parlak deÄŸil. Ankara'da doluluk oranı yüzde 34,58.

Meteoroloji Genel MüdürlüÄŸü'nün internet sitesinde yer alan ve Ekim 2013-Mart 2014 arasını gösteren kuraklık analiz haritasına göre de yağışların azlığı kuraklığı tetiklemiÅŸ durumda.

"Barajları asıl kar besler, kar yağmadı"

Al Jazeera'ye konuÅŸan Orta DoÄŸu Stratejik AraÅŸtırmalar Merkezi (ORSAM) Su AraÅŸtırmaları Programı'ndan Dr. TuÄŸba Evrim Maden, barajlardaki doluluk oranları için ortaya çıkan rakamların düÅŸündürücü olduÄŸunu söyledi. Dr. Maden, doluluk oranındaki artış için kar yağışının önemine dikkat çekti.

"Barajları asıl kar besliyor. ÖrneÄŸin Ankara için önemli göstergelerden biri ElmadaÄŸ'dır ve ElmadaÄŸ'a baktığımızda kar yağışı az. Verimli bir yaÄŸmur da düÅŸmedi. Barajlarda artış var gibi görünüyor ama bu pozitif bir artış deÄŸil. 2007'deki büyük kuraklığa göre durumumuz daha iyi. Ama 2007'ye göre de yağışlar çok daha kötü. ÖrneÄŸin Ankara'nın ana içme suyu kaynağı olan Çamlıdere'de durum (% 35) parlak deÄŸil."

"Ä°çme suyu ve tarımda sıkıntı olabilir"

ORSAM'dan TuÄŸba Maden, baÅŸkent Ankara'da Çamlıdere barajının artık Ankaralılara yetmediÄŸini söylerken Gerede projesini hatırlattı. Orman ve Su Ä°ÅŸleri Bakanlığı, Gerede ilçesinden getirilecek ve Ulusu Çayı'ndan Çamlıdere Barajı'na aktarılacak suyla baÅŸkentin 50 yıllık ihtiyacının karşılanmasını amaçlıyor.

Ancak TuÄŸba Maden, projenin yıl sonuna yetiÅŸebileceÄŸini yani su ihtiyacının yaz boyunca süreceÄŸini ifade etti. BaÅŸkent Ankara'yı ve kalabalık Ä°stanbul'u nelerin beklediÄŸini ÅŸöyle sıraladı:

"Yağış azlığı ve beraberinde gelen kuraklık içme suyu ile tarım ürünlerinde sıkıntıya neden olabilir. Gıda fiyatlarında artış olabilir. Yani tarımsal ürünlerin fiyatları etkilenebilir. Ayrıca su kesintileri olabilir. Ä°stanbul’da da kesintiler söz konusu olabilir. Çünkü Ä°stanbul'un nüfusu hepsinden fazla. Ayrıca bu kentte sanayi için de su tüketimi var. Böyle bakıldığında baÅŸkent, Ä°stanbul'a göre daha avantajlı."

"Hortumla bahçe sulanmamalı"

TuÄŸba Evrim Maden tasarrufun da önemine dikkat çekiyor. [Al Jazeera]

Peki hem devlet hem de vatandaÅŸ susuzluk ihtimaline karşı nasıl önlem almalı? TuÄŸba Maden, öncelikle devletin kuraklık gerçeÄŸiyle yüzleÅŸmesi gerektiÄŸini söylüyor.

"Türkiye'nin su yönetimini planlaması lazım. Çünkü beri taraftan nüfus da artıyor. Türkiye gibi geliÅŸmekte olan bir ülke için su tüketimi önemli: Tarım ve sanayi için çok fazla su harcıyoruz. Ayrıca içmek için de harcıyoruz. Bunları birbirine entegre ederek kullanmamız gerekiyor. ÖrneÄŸin, atık suyun arıtılıp bahçe sulamalarında tekrar kullanılmasını saÄŸlamak lazım. Elbette kuraklığa karşı önlem alınması için devlet kurumları ve belediyelere görevler düÅŸüyor. Ama vatandaÅŸların da tasarruf etmeleri ÅŸart. Mesela elinize hortum alıp araba yıkamayın. Bizde cezası yok belki ama Avrupa ülkelerinde bunu göremezsiniz."

Ä°zmir sıkıntı çekmiyor

Türkiye’nin üçüncü büyük metropolünde ise barajların doluluk oranı Ä°stanbul ve Ankara’ya oranla daha yüksek.

Ürkmez % 76,63, Tahtalı % 68,30, Güzelhisar % 60,30, Balçova % 58,37 ve Gördes % 18,04.

Al Jazeera'ye konuÅŸan Ä°zmir'deki Deniz Bilimleri ve Teknoloji Enstitüsü Deniz Bilimleri Anabilim Dalı'ndan Prof. Dr. DoÄŸan YaÅŸar'a göre, Ä°zmir'in suyu az deÄŸil ve kent nisan ayında daha fazla yağış alacak. DoÄŸan YaÅŸar, asıl kuraklığın 2007'de yaÅŸandığını ve ÅŸimdiki durumun 'uyarıcı kuraklık' olduÄŸunu söylüyor. 

DoÄŸan YaÅŸar da su kullanımı için planlamanın önemine dikkat çekiyor:

"Planlama iyi yapılsa sorun olmayacak. Suyu nasıl kullanacağımızı bilmiyoruz. Tarım alanlarında bahçe sulama sisteminden vazgeçilip damla sulama sistemine geçilmesi lazım. Yeni ve küçük barajların yapılması da fayda saÄŸlayacaktır. Çünkü barajlar, en önemli kaynağımız olan yeraltı kaynaklarını besleyecektir. Kritik bir durumda baÅŸvurabileceÄŸimiz su da yeraltı suyudur."

DoÄŸan YaÅŸar'a göre bunlar iyi günlerimiz. Türkiye'yi asıl 2020'lerden sonra ciddi bir susuzluk ve kuraklık bekliyor.