'Lobi' Erdoğan'dan rahatsız

ABD’nin eski Türkiye Büyükelçileri Morton Abramowitz ve Eric Edelman’ın giriÅŸimleriyle ABD BaÅŸkanı Barak Obama’ya yazılan, BaÅŸbakan Recep Tayyip ErdoÄŸan’ı otokrat ve Ankara-Washington iliÅŸkilerine zarar vermekle itham eden mektubu imzalayanlar arasında neo-con düÅŸünceleri savunan isimler ön plana çıkıyor.

Obama’dan ErdoÄŸan’a karşı sesini çıkarmadığını iddia eden mektup, 84 ABD’li eski büyükelçi, siyasetçi ve düÅŸünce kuruluÅŸu uzmanı tarafından imzalandı. Mektup  Obama’yı kamu önünde ve özel görüÅŸmelerinde ErdoÄŸan’a karşı tavır almaya çağırıyor.

Foreign Policy Ä°nitiative adlı düÅŸünce kuruluÅŸunun açıklamasına göre mektubun imzalanmasında partiler üstü politika üretmeye çalışan Bipartisan Policy Center, liberal görüÅŸleri savunan Center for American Progress ve Freedom House adlı örgütler yer aldı.
Ancak Obama yönetimine yakınlığıyla bilinen Center for American Progress’in yönetim kurulu üyelerinden hiçbiri mektubu imzalamadı.

Türk hükümetini yargıyı kontrolü altına almaya çalışarak, “güçler ayrılığı ve özgürlükler gibi demokrasinin temel yapı taÅŸlarını ortadan kaldırdığını” öne süren mektupta ÅŸu görüÅŸlere yer veriliyor:

“Bu geliÅŸmeler ÅŸimdiden Türkiye'nin ekonomisini kötüleÅŸtirdi, toplumunu polarize etti ve siyasi istikrarını tehlikeye attı. Bazıları, ABD’nin Türkiye ile birçok çıkarı olduÄŸundan -Suriye’deki ÅŸiddeti bitirmek ve Suriye halkının acılarını dindirmek gibi- müttefiÄŸini kırmamalıdır düÅŸüncesindeler. Bununla birlikte, eÄŸer Türkiye ÅŸu anki ortaya çıkan otoriter dürtülere yenik düÅŸerse, bu durum beraber çalışma kabiliyetimizi çok derinden etkiler ve sonuçta en derin çıkarlarımızı etkilemiÅŸ olur.”

Mektubu organize eden kuruluÅŸlar ve Türkiye hakkındaki görüÅŸleri ÅŸöyle:

Bipartisan Policy Center:

Senato’daki Cumhuriyetçi ve Demokrat grup liderleri tarafından 2007 yılında kurulan Bipartisan Policy Center, iç güvenlikten, mesken sorununa kadar bir çok alanla iligili, partiler üstü olduÄŸunu öne sürdüÄŸü politikalar öneriyor. Strateji kuruluÅŸunun ‘Türkiye Ä°nisiyatifi’ adını verdiÄŸi bir çalışma grubu da var. Grubun baÅŸkanlığını Türkiye’de daha önce Büyükelçilik yapmış iki isim Morton Abramowitz ve Eric Edelman yapıyor.

Bipartisan Policy Center’ın ‘Türkiye Ä°nisiyatifi’ grubunun diÄŸer bir çok üyesinin de mektupta imzası var.

Bu isimler ÅŸunlar:

John Hannah: Eski ABD BaÅŸkan yardımcısı Dick Cheney’in Ulusal Güvenlik Danışmanı

Gregory Johnson: George Bush zamanında 2001’den 2004’e kadar ABD BaÅŸkanı Bush zamanında ABD donanması komutanı, bu görevinden önce de ABD 6. Filosunun kumandanı

Aaron Lobel: neo-con olarak bilinen Brooking Enstitüsü eski çalışanı, Amerika dışındaki medya adlı düÅŸünce kuruluÅŸunun baÅŸkanı.

Michael Makovsky: Ulusal Güvenlik için Yahudi Enstitüsü BaÅŸkanı.

Svante Cornell: Orta Asya Kafkasya Enstitüsü Ä°pek Yolu çalışmaları programı müdürü

Büyükelçi Paula Dobriansky: ABD DışiÅŸleri Bakanlığı Küresel meseleler eski MüsteÅŸarı.

“Türkiye’nin dış politikası mezhepçi”

Bu grup 2013 Ekim ayında hazırladığı 65 sayfalık Türkiye raporunda da, AKP’nin iktidara geldiÄŸinde ‘sessiz bir devrim’ yaptığını ancak zaman ilerledikçe kendi kazanımlarını tehlikeye atmaya baÅŸladığını öne sürmüÅŸtü.  Rapora göre,  Türkiye kendisini Sünni Ä°slam’ın baskın  olduÄŸu ülkeleri için ‘ilham kaynağı’ olarak gösterdi, Müslüman KardeÅŸler ile yakın iliÅŸkiler kurdu. Özellikle Suriye konusunda mezhepçi bir politika izlemeye baÅŸladı, Ä°srail ile iliÅŸkileri geriletti, Ä°ran’ın nükleer güce sahip olmaması konusunda ABD’yi yeteri kadar desteklemedi.

Rapor, Türkiye’nin son zamanlardaki tek dış politika baÅŸarısının Irak Kürt Bölgesel Yönetimi ile iyi iliÅŸkiler kurmak olduÄŸunu ancak bunun da Merkezi BaÄŸdat hükümetini herÅŸeye raÄŸmen desteklemeye devam eden ABD politikası ile örtüÅŸmediÄŸini iddia etti.

Raporda ErdoÄŸan hükümetinin gittikçe otoriterleÅŸtiÄŸine ve demokratikleÅŸmede attığı adımlarından geri döndüÄŸünü ve ekonomisinin de zora girdiÄŸi anlatıldı.
“Güçlü ve iÅŸbirliÄŸi yapan bir Türkiye, OrtadoÄŸu’nun yeniden ÅŸekillenmesinde önemli bir ortak olabilir. Gerçekten de Türkiye’nin bölgede oynayabileceÄŸi yapıcı rolü üstlenebilecek baÅŸka bir ülke yoktur ama ÅŸu anda gerçek farklı” görüÅŸüne yer verilen raporda, ABD hükümetine, Türkiye’nin AB sürecini desteklemesi, Ä°ran konusunda diyaloÄŸa girmesi, Ä°srail ve Türkiye iliÅŸkilerinin düzeltilmesi için çaba harcanması, Suriyeli mülteciler konusunda daha fazla yardım yapılması ve düÅŸünce özgürlüÄŸü konusunda Türkiye ile daha açık konuÅŸulması tavsiyeleri yer aldı.

Foreign Policy Ä°nitiative

ABD’nin ve müttefiklerinin bir çok dış politika meydan okumasıyla karşı karşıya olduÄŸunu, bunların Çin ve Rusya’nın yanısıra, terörü destekleyen ülkelerden ve El Kaide’den  geldiÄŸini savunan Foreign Policy Ä°nitiative, ABD’nin 21. Yüzyılda karşı karşıya olduÄŸu tehlikeleri bertaraf etmesi için güçlü bir orduya ve büyük bir savunma bütçesine ihtiyaç duyduÄŸunu vurguluyor.

ABD’nin Afganistan’daki savaşını ve Suriye’ye yönelik doÄŸrudan askeri müdühelesini savunan Foreign Policy Ä°nitiative, 2000 yılında Amerika BirleÅŸik Devletleri baÅŸkanlık seçimlerinde BaÅŸkan Yardımcı adayı olan Senator Joe Lieberman’ın eski yasama danışmanı Chris Griffin tarafından yönetiliyor. Lieberman, böyle bir göreve aday olan ilk Yahudiydi.
Hem Griffin hem de Lieberman, Obama’ya yazılan Türkiye mektubunu imzaladı.

Mektubu imzalayan diÄŸer Foreign Policy Ä°nitiative’in çalışanları arasında ÅŸu isimler de var:

James Kirchick, Ä°srail’de yayınlanan Haaretz ve ABD’de ‘yahudi hayatının yeni okuması’ sloganıyla çıkan tablet adlı dijital derginin de köÅŸe yazarı.

William Kristol: Neo-conların ilk öncülerinden Ä°rving Kristol’un oÄŸlu. Kendisi de neo-concu. ABD eski BaÅŸkanlarından George Bush’un metin yazarı.