ÖYM dönemi sona erdi

Yasaya göre, daha önce kaldırılan, ancak ellerindeki dosyalar sonuçlanıncaya kadar görevlerine devam etmesi hükme baÄŸlanan özel yetkili mahkemeler tümüyle kaldırıldı. ÖYM'lerin görev alanına giren suçlarda azami 10 yıl olan tutukluluk süresi 5 yıla indirildi.

Mahkemeler ellerindeki dosyaları sonuçlandıracak. Karar verilmiÅŸ dosyaların 15 gün içinde gerekçesi yazılacak. Bu mahkemelerde görevli hakim ve savcılar, yasanın yürürlüÄŸe girmesinden itibaren 15 gün içinde Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulu (HSYK) tarafından uygun göreve atanacak.

Ağır Ceza Mahkemelerine devredilecek

Bu mahkemelerde görevli özel yetkili Cumhuriyet savcılarınca yürütülen soruÅŸturma dosyaları, yetkili Cumhuriyet baÅŸsavcılıklarına devredilecek.

Arşiv kayıtlarını HSYK belirleyecek

AKP milletvekilleri tarafından verilen önergeyle birinci maddeye ekleme yapıldı. Buna göre, yargılaması devam dosyalar, kovuÅŸturmaya devam edilmek üzere yetkili ve görevli mahkemelere devredilecek. Dosyalara hangi mahkemelerin bakacağı da HSYK tarafından belirlenecek. Bu dosyalar Yargıtay aÅŸamasında ise dosyaların incelenmesine devam edilecek. Kaldırılan mahkemelere iliÅŸkin kesinleÅŸmiÅŸ dosyaların arÅŸiv kayıtları ve emanetleri de HSYK’nın belirleyeceÄŸi mahkemelere devredilecek. HSYK’nın belirleyeceÄŸi ağır ceza mahkemeleri ön dinlemelere karar vermede yetkili olacak.

Ergenekon’da 15 günde gerekçe yazılacak

Meclis Genel Kurulu’ndan Kabul edilen yasanın birinci maddesine göre Ergenekon’da 15 gün içinde gerekçeli karar yazılmak zorunda kalacak. Ergenekon davası kapsamındaki arÅŸiv kayıtları da HSYK tarafından belirlenecek ağır ceza mahkemesine devredilecek. Ergenekon mahkemesindeki hakimler HSYK’nın belirleyeceÄŸi göreve atanacak.

Yasadışı dinlemelere hapis

KiÅŸisel verilerin korunması amacıyla, bu verileri hukuka aykırı olarak kaydedenlere, yayanlara veya ele geçirenlere verilecek hapis cezalarının alt sınırı artırılıyor. KiÅŸisel verileri hukuka aykırı kaydedenlere verilecek cezanın alt sınırı 6 aydan 1 yıla, hukuka aykırı olarak baÅŸkasına veren, yayan veya ele geçirenlere verilecek cezanın alt sınırı 1 yıldan 2 yıla çıkacak.

Somut delil şartı

Gözaltına almada, kiÅŸinin bir suçu iÅŸlediÄŸini düÅŸündürebilecek emarelerin varlığı yerine, kiÅŸinin bir suçu iÅŸlediÄŸini gösteren somut delil varlığı aranacak. Hakim veya mahkeme tarafından verilen yakalama emri üzerine soruÅŸturma veya kovuÅŸturma evresinde yakalanan kiÅŸi, en geç 24 saat içinde yetkili hakim veya mahkeme önüne çıkarılacak.

Tutuklama nedenleri içinde "kuvvetli suç ÅŸüphesinin varlığını gösteren olgular" yerine, "somut deliller" aranacak. YakalanabileceÄŸi veya suç delillerinin elde edilebileceÄŸi hususunda makul ÅŸüphe yerine somut delillere dayalı ÅŸüphe varsa; ÅŸüphelinin veya sanığın üstü, eÅŸyası, konutu, iÅŸyeri veya ona ait diÄŸer yerler aranabilecek. Taşınmazlara, hak ve alacaklara el koyma koruma tedbirinin uygulanabilmesi bakımından suçun iÅŸlendiÄŸine ve belirtilen deÄŸerlerin bu suçlardan elde edildiÄŸine dair somut delillere dayanan kuvvetli ÅŸüphenin varlığı aranacak.

Rapor şartı

Taşınmazlar, hak ve alacaklar bakımından el koyma iÅŸleminin uygulanabilmesi için Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu, Sermaye Piyasası Kurulu, mali Suçları AraÅŸtırma Kurulu, Hazine MüsteÅŸarlığı ve Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumundan, suçtan elde edilen deÄŸere iliÅŸkin rapor alınacak. Bu rapor en geç 3 ay içinde hazırlanacak. Özel sebepler zorunlu kıldığında bu süre, talep üzerine 2 ay daha uzatılabilecek. 

Elkoymaya ağır ceza mahkemesince oybirliÄŸiyle karar verilecek. Ä°tiraz üzerine bu tedbire karar verilebilmesi için de oybirliÄŸi aranacak. 

Kabul edilen yasayla avukatların soruÅŸturma dosyasını incelemesi yönündeki kısıtlamalara da son veriliyor. 

'Soıuşturma izni HSYK'da'

GörüÅŸmelerde AK Parti milletvekilleri tarafından verilen ve kabul edilen önergeyle, en üst dereceli kolluk amirleri hakkında inceleme ve soruÅŸturma izni Adalet Bakanı yerine mevcut durumda olduÄŸu gibi HSYK tarafından verilmeye devam edilecek. 

‘Terörle mücadele zarar görmeyecek’

Teklifin görüÅŸmeleri sırasında konuÅŸan Adalet Bakanı Bekir BozdaÄŸ, bundan sonraki süreçte soruÅŸturma ve kovuÅŸturmaların aynı usûlde yapılacağını, savcı ve hâkimler arasında da özel ve genel ayrımının olmayacağını söyledi. BozdaÄŸ, “Bu mahkemelerin kalkması, Türkiye'nin terörle mücadelesine asla zarar vermeyecektir, bir zafiyet olmayacaktır" dedi. 

'Sonsuz dinlemeye son'

Dinlemelere iliÅŸkin kararların oy birliÄŸiyle alınmasının doÄŸru bir karar olduÄŸunu vurgulayan BozdaÄŸ, herkesin keyfi dinlemelerden rahatsız olduÄŸunu söyledi. BozdaÄŸ, "Ä°nsanlarımız dinlenmesini istemiyoruz. Dinlemeler zorlaÅŸsın. Düzenlemeyle sonsuz dinlemeye son veriyoruz" diye konuÅŸtu.

BozdaÄŸ, tutukluluk süresinin 10 yıldan 5 yıla indirilmesinin temyiz aÅŸamasındaki dosyaları kapsamayacağını, davaları devam eden kiÅŸilerin bundan yararlanacağını hatırlattı. BozdaÄŸ, bu haliyle yasadan yararlanarak tahliye olacakların sayısını 149 olarak açıkladı: 

"Umarım bu tahliyeler olduÄŸu zaman da 'falanlar dışarı çıktı, filan dışarı çıktı' deÄŸerlendirmeleri fazlaca yapılmaz. Çünkü herkes bu tutukluluk süreleri konusunda olumlu kanaatlerini ortaya koydu."

BozdaÄŸ muhalefetin, "DeÄŸiÅŸikliklerin sebebi yolsuzluk ve rüÅŸvet operasyonunda tutuklanan bakan çocukları mı? sorusunu da yanıtladı:

"KovuÅŸturma ve soruÅŸturmalarla ilgisi yok. Hangi mahkemelere gideceÄŸi belli deÄŸil, böyle bir deÄŸerlendirme yapmak yanlış."

‘Kararları gözden geçirilmeli’

Genel Kurul’daki görüÅŸmeler sırasında söz alan CHP MuÄŸla Milletvekili Ömer Süha Aldan, özel yetkili bu mahkemelerin daha önce verdikleri hukuka aykırı, hukuk devleti ilkelerini hiçe sayan, vicdanları sızlatan kararların gözden geçirilmesi gerektiÄŸini söyledi.

‘Cemaate operasyon yapılacak’

MHP Kocaeli Milletvekili Lütfü Türkkan ise, iktidarın Meclisten geçirmeye çalıştığı kanunların amacı 30 Marta kadar düzenlenecek birtakım operasyonların ön hazırlığı olduÄŸunu söyledi. Türkkan ÅŸöyle konuÅŸtu:

“Bu operasyonlardan bir tanesinin, cemaate örgüt operasyonu olacağını bellidir. Bazı sivil toplum örgütlerinin mutlaka ve mutlaka, kendi tabirleriyle, inlerine inilecek. Cemaate mensup birtakım gazeteciler tutuklanacak. Cemaat-Hükûmet didiÅŸmesinin ön hazırlığı yapılıyor. "

‘Amaç operasyonları itibarsızlaÅŸtırmak’

MHP Ä°stanbul Milletvekili Murat BaÅŸesgioÄŸlu da"OlaÄŸanüstü dönemlerde bile görülmeyen memur kıyımları neden yapılmaktadır?" diye sordu. BaÅŸesgioÄŸlu, "Bir gruba karşı 'paralel yapı', 'terör', 'çete' nitelemesi yapılarak, ulusal ve uluslararası toplumun önüne neden hedef olarak konulmaktadır? Bu sorunun tek bir cevabı var. 17 ve 25 Aralık tarihlerinde yapılan rüÅŸvet ve yolsuzluk operasyonlarıdır. Bütün amaç, bu operasyonları itibarsızlaÅŸtırmak, içini boÅŸaltmak, muhtemel yapılacak operasyonları da devreden çıkartmak" dedi.

Teklifin görüÅŸmeleri Meclis Genel Kurulu'nda sürüyor.