Hamaney: Ä°yimser deÄŸilim

Ä°ran resmi haber ajansı IRNA’nın haberine göre Hamaney “Daha önce de söyledim, müzakereler konusunda iyimser deÄŸilim, hiçbir yere varmayacak ancak yapılmasına karşı da deÄŸilim” dedi.

CumhurbaÅŸkanı Hasan Ruhani'nin Batı ile iliÅŸlilerdeki ılımlı politikasına temkinli yaklaÅŸan Ä°ran’ın dini lideri Ayettullah Ali Hamaney, açıklamayı yeniden baÅŸlayacak nükleer müzakerelerden bir gün önce yaptı.

BirleÅŸmiÅŸ Milletler'in (BM) beÅŸ daimi üyesi (ABD, Rusya, Ä°ngiltere, Fransa, Çin) ve Almanya'nın oluÅŸturduÄŸu P5+1 grubu ile Ä°ranlı yetkililer Salı günü Viyana'da biraraya gelecek. 

Bu görüÅŸme, Kasım ayında Ä°ran’a yaptırımların hafifletilmesi ile sonuçlanan nükleer anlaÅŸmadan sonra tarafların ilk doÄŸrudan üst düzey görüÅŸmesi olacak. GörüÅŸmelere ABD DışiÅŸleri Bakanı Yardımcısı Wendy Sherman da katılacak.

Gündem Kasım ayında varılan nükleer anlaÅŸma sonrası müzakerelerin daha kapsayıcı nihai bir sonuca vardırılması için izlenecek yol haritası olacak. 

Müzakerelerde ilerleme

Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (UAEA) ile Ä°ranlı temsilciler Åžubat ayı başında Tahran'da bir ön anlaÅŸma imzalayarak Ä°ran'ın 15 Mayıs 2014'e kadar atması gereken 7 adım üzerinde anlaÅŸmıştı.

Buna göre Ä°ran öncelikli olarak, Yezd kentindeki Sagend madenleri ile Ardakan'daki sarı kek (nükleer reaktörlerde yakıt olarak kullanılan madde) üretme tesislerinin UAEA müfettiÅŸleri tarafından denetlenmesine izin vermeyi kabul etti. 

Anlaşmanın koşulları

Ä°ran ile P5+1 ülkeleri 24 Kasım’da Ä°ran’ın nükleer faaliyetlerini kısıtlayan bir anlaÅŸma imzaladı.  AnlaÅŸma Tahran yönetiminin altı ay boyunca yüzde 5'in üzerinde uranyum zenginleÅŸtirme faaliyetlerine son vermesini öngörüyor.

AnlaÅŸmanın diÄŸer koÅŸulları arasında, yüzde 20'ye yakın zenginleÅŸtirilmiÅŸ uranyum stokunun seyreltilerek yüzde 5 seviyesine düÅŸürülmesi veya 'etkisiz kılınması' da var.

ABD ve AB Ä°ran'ın anlaÅŸma koÅŸullarını yerine getirmesi üzerine Ocak ayında Ä°ran’ın petrol ve petrol ürünleri ihracı üzerindeki yasakları geçici olarak askıya aldı.

Ä°ran, Batılı ülkelerin çoÄŸunun ÅŸüphelerinin aksine nükleer silah sahibi olmak istemediÄŸini vurguluyor. Tahran yönetimi ise nükleer programının barışçıl amaçlı olduÄŸunu savunuyor.