Uçakta tıbbi cihaz kullanımı serbest

UlaÅŸtırma, Denizcilik ve HaberleÅŸme Bakanlığı Sivil Havacılık Genel MüdürlüÄŸü (SHGM), hava araçlarında uçuÅŸ ekibi veya yolcular tarafından uçuÅŸa getirilen elektronik cihazların uçuÅŸun her safhasında kullanımına imkan vermek amacıyla gerekli usuller belirledi.

AA muhabirinin aldığı bilgiye göre, taşınabilir elektronik cihazların hava araçlarında kullanımı konusunda teknolojinin geliÅŸimine paralel olarak "Taşınabilir Elektronik Cihazlar (PED-Portable Electronic Device)" olarak adlandırılan cep telefonu, tablet bilgisayar, dizüstü bilgisayar, elektronik oyun konsolu, elektronik kitap, MP3 çalar gibi cihazların uçuÅŸlar sırasında kullanım talepleri giderek yaygınlaÅŸması dolayısıyla Genel Müdürlük genelge yayımlandı.

Genelgeyle ilgili hava araçlarının onaylı konfigürasyonunda yer almadığı halde uçuÅŸ ekibi veya yolcular tarafından uçuÅŸa getirilen ya da kargonun bir parçası olarak uçuÅŸa dahil olan, harici batarya gücü veya hava aracından aldıkları güçle çalışabilen elektronik cihazların (PED), artan yolcu talepleri doÄŸrultusunda uçuÅŸ emniyetiyle yolcu ve kargo güvenliÄŸini tehlikeye düÅŸürmeksizin uçuÅŸun her safhasında kullanımına imkan vermek amacıyla gerekli usuller belirlendi.

Taşınabilir elektronik cihazların kullanımı esnasında, hava araçlarında yüklü bulunan tüm teçhizat ve sistemlerin çalışma performansını olumsuz etkileyebilecek olası durumların önüne geçmek adına, bahse konu cihazların uçuÅŸun her evresinde kullanımıyla ilgili gerekli tedbirleri alarak, uygulama esaslarını ilgili el kitapları içinde detaylı olarak tanımlama ve bu usuller hakkında tüm uçuÅŸ mürettebatıyla yer personelinin eÄŸitimlerini planlayarak gerçekleÅŸtirme hususlarında ilgili havayolu iÅŸletmeleri yükümlü kılındı. 

-Sorumluluk ilgili iÅŸletme-

Buna göre iÅŸleticinin, taşınabilir elektronik cihazların kullanımına iliÅŸkin usulleri belirleyip gerekli tedbirleri alması durumunda, sorumluluk ilgili iÅŸletme uhdesinde kalmak kaydıyla yolcu beraberinde taşınan ve yolcu saÄŸlığı bakımından ihtiyaç duyulan tıbbi cihazlar uçuÅŸ sırasında açık tutulabilecek. Ä°ÅŸletici, hava aracında "MCA-Mobile Communication Onboard Aircraft" sistemiyle kablosuz aÄŸ eriÅŸimini saÄŸlıyorsa uçuÅŸun belirli safhalarında hücresel veri iletimine müsaade edilebilecek. Hücresel veri iletimi yapan taşınabilir elektronik cihazlar haricindeki cihazlara, iÅŸletici sorumluluÄŸunda gerekli risk analizleri yapılarak, uçuÅŸun kritik safhalarında kullanım izni verilebilecek.

UçuÅŸun herhangi bir safhası boyunca kaptan pilot tarafından gerekli görüldüÄŸünde taşınabilir elektronik cihazlar kapattırılabilecek ve emniyete aldırılabilecek. Taşınabilir elektronik cihazların kullanımına ait kısıtlamalar, yolcuların emniyet kemerlerini baÄŸlamadan önce anons edilerek, uçuÅŸun kritik safhalarında veya taksi esnasında hangi tür taşınabilir elektronik cihazların kullanılıp kullanılamayacağı, nerede ve ne ÅŸekilde muhafaza edileceÄŸi ve uçuÅŸ mürettebatı tarafından verilen talimatlara her koÅŸulda riayet edilmesi gerektiÄŸi gibi hususlar açıkça belirtilecek. Taşınabilir elektronik cihazların kullanımına iliÅŸkin kısıtlamalarının da yer aldığı her bir uçak tipine özgü Yolcu Emniyet Bilgilendirme Kartlarında, söz konusu cihazların kullanımına yönelik oluÅŸturulacak standart uygulama usulleri kapsamında gerekli revizyon çalışmaları yapılacak.

UçuÅŸ sırasında kullanılması sakıncalı görülen taşınabilir elektronik cihazların listesi belirlenerek, söz konusu listenin görsel ve iÅŸitsel kanallar kullanılarak basılı veya elektronik ortamda yolcuların kolayca eriÅŸimini mümkün kılacak ÅŸekilde yayımlanacak. Taşınabilir elektronik cihazlarla ilgili ortaya çıkabilecek olası bir karışıklık durumunda veya emniyet ve güvenlik ihlaline sebep olabilecek vakalarda, kokpit ve kabin mürettebatı arasında uygun ve etkin bir koordinasyon saÄŸlanacak. Bu konularda iÅŸletici tarafından tutarlı ve adil bir yaklaşım sergilenebilmesi için standart uygulama usulleri belirlenecek.

-Cihazlar, uçuÅŸ sırasında sabitlenerek kullanılacak-

UçuÅŸ süresi boyunca taşınabilir elektronik cihaz kullanan yolcular gözlemlenerek, ÅŸüpheli cihazların kapattırılması saÄŸlanacak, uyarıları dikkate almayarak kullanıma devam eden yolcular kabin amiri veya kaptan pilot tarafından ikaz edilecek. Uçakta yolcular tarafından kullanılan taşınabilir elektronik cihazlar için kullanılabilir elektrik güç kaynaklarının bulunması durumunda yolculara güvenlik talimatlarını içeren bilgilendirme kartları verilecek. Taşınabilir elektronik cihazların, uçuÅŸun taksi, kalkış, yaklaÅŸma ve iniÅŸ safhalarıyla anormal koÅŸullar ve acil durumlarda, koltuklardaki elektrik güç emniyete alınacak. 

Taşınabilir elektronik cihazlar, uçuÅŸ sırasında herhangi bir risk oluÅŸturmaması için sabitlenmek suretiyle kullanılacak. UçuÅŸun kritik safhalarında kullanımına izin verilen söz konusu cihazların radyofrekans (RF) seviyeleri, ilgili hava aracı için kabul edilebilir seviyede olacak. UçuÅŸ öncesi evrede, uçuÅŸ bilgilerini seyrüsefer sistemine yükleme veya yakıt ikmali gibi azami emniyet tedbiri gerektiren iÅŸlemler esnasında taşınabilir elektronik cihazlar kullanılmayacak. UçuÅŸ mürettebatı tarafından gerekli görülen hallerde veya acil durumlarda taşınabilir elektronik cihazların yolcular tarafından kullanımına izin verilmeyecek. UçuÅŸ esnasında, özellikle bagaj bölmesinde ulaşılması mümkün olamayacak konumdaki taşınabilir elektronik cihazlar kapatılacak. 

Emniyet Yönetim Sistemi (SMS) standartları kapsamında taşınabilir elektronik cihazlarla ilgili risk analizleri yapılarak, emniyetsiz durumların listesi oluÅŸturulacak. Güvenlik uygulamalarına etkisi tespit edilen olaylar veya ÅŸüpheli durumlar gecikmeksizin rapor edilecek. Teknik soruÅŸturma sürecine yardımcı olmak maksadıyla ilgili raporda ÅŸüpheli cihaz tarif edilmeli ve markası, model numarası, olayın olduÄŸu anda hava aracındaki konumu, hareketleri ve mürettebat tarafından alınan önlemler belirtilecek.

AA