Mülteciler Türkiye'yi zorluyor

Ziyaretçileri Nizip mülteci kampında gezdiren Ä°brahim Demir 12 bin mültecinin yaÅŸadığı ve ülkesinden kaçan Suriyeli sayısının sürekli arttığı kampın kapasite sınırlarına dayandığını söylüyor. Bundan 16 ay önce açılan bu kamp 8 bin kiÅŸinin barınabileceÄŸi ÅŸekilde kurulmuÅŸtu. Gaziantep yakınlarındaki Nizip kampının müdürü olan Ä°brahim Demir kamptaki hayat ÅŸartlarının iyi olduÄŸunu ancak daha fazla insanı barındıramayacaklarını anlatıyor. Kampta marketler, toplantı salonları, sahra hastanesi ve dört de okul bulunuyor.

Türkiye’ye sığınan Suriyelilerin sayısı bir milyona yaklaşırken sadece Gaziantep’te 400 bin mülteci barınıyor. Suriye sınırından pasaportla Türkiye’ye geçmek mümkün. Kaçak giriÅŸler de olduÄŸu için istatistikler gerçek rakamları yansıtmıyor. Türkiye’ye sığınmayı baÅŸarıp kaydını yapan Suriyeliler kamplarda kalabiliyor ve saÄŸlık hizmetlerinden yararlanabiliyor. Kayıt dışı mültecilerden de saÄŸlık hizmetleri esirgenmiyor. Suriye’nin yerlileri de Türkiye’de tedavi gördükten sonra ülkelerine dönüyor.

Dünya Açlıkla Mücadele Örgütü temsilcisi Elizabeth Whitaker, Türkiye’nin geçmiÅŸteki tutumunun da problemlerin büyümesinde payı olduÄŸunu ve sivil toplum kuruluÅŸlarının Türkiye’de yardım çalışması yapmasına izin verilmemesinin sıkıntı yarattığını söylüyor.

Muhammed, bir çiftlikte çobanlık yapıyor

Whiteaker, "Hükümet önceden dışarıdan yardım alınmasına izin vermiyordu. Bundan ancak birkaç hafta önce bizden somut yardım çalışmalarına baÅŸlamamızı talep etti" ÅŸeklinde konuÅŸuyor.

Cami ve parklarda kalıyorlar

Mültecilere yardım programına katılması için ÅŸimdiye kadar 11 resmi örgüt ve sivil toplum kuruluÅŸuna izin verildi. Kış mevsimine girilirken yardımların en çabuk ÅŸekilde ihtiyaç sahiplerine ulaÅŸtırılması gerekiyor. Kamplarda yer bulamayan ve parası olmayan mülteciler kullanılmayan camilerde ve parklarda yatıp kalkıyorlar.

40 yaşındaki Amak Faydallah Suriye’den kaçtıktan sonra Nizip’in merkezinde küçük bir tezgâh kurmuÅŸ. Burada geç saatlere kadar ekmek satıyor. Çatışmalara sahne olan Halep’i hamile eÅŸi ve üç çocuÄŸuyla terk edip Nizip’teki akrabalarının yanına gelmiÅŸ. Evde 16 kiÅŸi yaşıyor. Ev sahipleri rayicin dört katı kadar kira istediÄŸi için kiralık eve çıkamadığını söylüyor.

Ä°kamet kadar çalışma izni de Türkiye’deki Suriyeli mülteciler için problem oluyor. Çalışmalarına göz yumuluyor ama sigortalı olamıyorlar ve hak talep etmek onlar için bir lüks. Onlar ucuz iÅŸgücü olarak sömürülürken bölgenin yerlileri de iÅŸsiz kalıyor. Bu iÅŸçilerden biri de Gaziantep’teki bir çiftlikte çobanlık yapan Muhammed. Muhammed Suriye ordusunda erlik yaparken altı ay önce firar ederek Türkiye’ye sığınmış. Çobanlığı seviyor. Fazla para kazanmamakla birlikte geçinebildiÄŸi için hayatından memnun.

EÄŸitime devam

Kilis’teki Suriye okulunda koordinatörlük ve enformatik öÄŸretmenliÄŸi yapan Haitham Vilio ise 15 ay kadar önce parklarda yatan mülteci çocuklarının kaydını yaptırtmış ve hükümetin tahsis ettiÄŸi okulda 47 öÄŸretmenle birlikte ilk yıl 1500 çocuÄŸu okutmuÅŸ. Ä°ç savaşın çocukların ruhi dengesini sarstığını ve bunu okulda da hissettiklerini söylüyor.

Mülteci çocukları Kilis'teki bir okulda eÄŸitim alıyor

Wilio, "Erkek öÄŸrenciler oldukça agresif davrandıklarından, büyük sınıflardaki kız ve erkek öÄŸrencileri ayırmak zorunda kaldık. Teneffüste bahçeye çıktıklarında bazılarının davranışları deÄŸiÅŸiveriyor" diyor.

Öncüpınar Sınır Kapısı yakınlarındaki boÅŸ alanın önceden geçici mülteci kampı olarak kullanıldığını öÄŸreniyoruz. Kampı çevreleyen çitler sökülmüÅŸ, yerde çadır izlerini görmek mümkün. Sınırdaki tel örgünün 50 metrelik bölümü kaldırılmış. Yük taşıyan iki gence, sırtındaki çuvalla yaÅŸlı bir kadın ve bir de ihtiyar eÅŸlik ediyor. Gençler yaÅŸlı Suriyelilerin tel örgüden geçmesine yardımcı oluyorlar. Biraz sonra hepsi sınırı aşıp fıstık aÄŸaçlarının arasından geçerek Suriye içlerine doÄŸru yola koyuluyorlar.

DW