Ayettullah Seyyid Ali Hamanei

Ä°ran Ä°slam Cumhuriyetinin en yüksek resmi kurumu olan dini liderlik makamında bulunan Ali Hamanei 1939 yılında MeÅŸhed’de dünyaya gelmiÅŸtir. Aslen Azeri olup babası sonradan MeÅŸhed’e göç etmiÅŸtir.

Hamanei eÄŸitimine Åžii dünyasının önemli merkezlerinden biri olan MeÅŸhed’de baÅŸlamıştır. Bir müddet sonra eÄŸitimini sürdürmek üzere Irak’ın Necef kentine gitmiÅŸtir. Burada bir müddet kaldıktan sonra Ä°ran’a dönmüÅŸ ve 1958 yılında Kum ÅŸehrine yerleÅŸmiÅŸtir. Kum’da Ä°mam Humeyni, Burucerdi, Hairi ve Tabatabai gibi ÅŸahsiyetlerden dersler almıştır. Medrese eÄŸitiminin yanında Üniversite eÄŸitimi de almıştır. 1964 yılında Kum’dan ayrılıp MeÅŸhed’e geri dönmüÅŸ ve burada dersler vermeye baÅŸlamıştır.

Babasının ÅŸah düÅŸmanlığından dolayı küçük yaÅŸtan itibaren ÅŸah muhalifi bir çizgiye zaten yönelmiÅŸti. Ama aktif olarak siyasal mücadeleye baÅŸlaması 1951-52 yıllarında Fedaiyan-ı Ä°slam örgütünün lideri Nevvab Safevi ile tanışmasından sonra olmuÅŸtur.

O dönemlerde bir yandan ÅŸah karşıtı birçok faaliyet yürüten Hamanei diÄŸer yandan Ä°slami-siyasi kitaplar yayınlamıştır. MeÅŸhed ve civar bölgeleri uleması ile Ä°mam Humeyni arasındaki iletiÅŸimi saÄŸlayan kiÅŸi olmuÅŸtur. Bu sebeple defalarca tutuklanmıştır. 1974 yılındaki tutuklanmasından sonra MeÅŸhed’den Tahran cezaevine nakledilmiÅŸtir. Cezaevinden çıktığında SAVAK tarafından ÅŸehir dışına çıkması yasaklanmıştır. Bu sebeple bir müddet Tahran’da kalan Hamanei 1977 yılın da DireniÅŸçi Din Adamları TopluluÄŸu’nun kuruluÅŸu içerisinde yer almıştır. Siyasi faaliyetlerden geri durmaması nedeniyle bu kez sürgün cezası alıp Ä°ranÅŸehr’e gönderilmiÅŸtir. YoÄŸunlukla Sünni mezhebine mensup Müslümanların yaÅŸadığı Ä°ranÅŸehr’deki çalışmaları ile Sünnilerin de devrim hareketine katılımını saÄŸlamıştır.

Sürgün cezası 1978’de bitince tekrar MeÅŸhed’e dönüp siyasi çalışmalarına devam etmiÅŸtir. Özellikle kitlesel eylemlerin düzenlenmesinde büyük roller oynamıştır. Ayetullah Mutaharri, Ä°mam Humeyni tarafından Devrim Konseyi’ni kurmakla görevlendirildikten hemen sonra Hamanei’yi Tahran’a çağırmıştır ve Devrim Konseyi’nde ona yer verilmiÅŸtir. Devrimle birlikte Ä°mam Humeyni Ä°ran’a döndükten sonra Hamanei onun tebliÄŸ ofisinin sorumluluÄŸunu üstlenmiÅŸtir.

Hamanei’nin o dönem yaptığı en önemli iÅŸlerden birisi de Cumhur-i Ä°slami Partisi’nin kuruluÅŸunda yer almak olmuÅŸtur.

18 Temmuz 1979’da Savunma Bakan Yardımcılığı’na getirilmiÅŸtir. Aynı yılın 1 Aralık tarihinde ise Ä°mam Humeyni tarafından Devrim Muhafızları Ordusu’nun Genel SekreterliÄŸi’ne tayin edilmiÅŸtir. 14 Ocak 1980 tarihinde ise Tahran Cuma Ä°mamı olmuÅŸtur. Ardından Yüksek Güvenlik Konseyi üyeliÄŸine de getirilmiÅŸtir. Birinci dönem Millet Meclisi seçimlerine katılan Hamanei bu dönemde milletvekili seçilmiÅŸtir. 27 Haziran 1981 tarihinde bombalı saldırıya uÄŸramış ve saÄŸ elini kullanamaz olmuÅŸtur. 4. Dönem CumhurbaÅŸkanlığı seçimlerinde aday olan Hamanei, 5 Ekim 1981 tarihinde Ä°ran Ä°slam Cumhuriyetinin 3. CumhurbaÅŸkanı seçilmiÅŸtir. Sonraki dönem tekrar CumhurbaÅŸkanlığına adaylığını koymuÅŸ ve tekrar kazanmıştır. 4 Haziran 1989 tarihinde Ä°ran Ä°slam Cumhuriyetinin kurucusu Ä°mam Humeyni vefat edince, Uzmanlar Konseyi tarafından onun yerine dini lider olarak seçilen Ali Hamanei halen bu görevini sürdürmektedir.

Kaynak için buraya tıklayın