Şevket Hüner: Efsaneleştirmek

Herhangi bir olayı, bir kiÅŸiyi ya da bir yeri, insanların dile getirebildiÄŸi en yüksek yüceltme ÅŸekli, efsaneleÅŸtirmektir. EfsaneleÅŸtirmek, bir anlamda o ÅŸeye tanrısal bir deÄŸer katmaktır. Efsaneler, tarih öncesi çaÄŸlara dayanan öykülerdir ve kahramanları ya tanrı ya da tanrı soyundan gelme kiÅŸiler olarak görülür ya da gösterilirken, doÄŸa da tanrılık niteliÄŸinde kiÅŸileÅŸtirilir. Tarihi boyunca insanlar hep hayallerinin ve umutlarının peÅŸinden koÅŸmak için efsanelere gereksinim duymuÅŸlardır.

24-31 Aralık haftası da Meryem oÄŸlu Ä°sa (as) ile Antalyalı Nicholas (Noel Baba) efsaneleri üzerinden insanların, hediye, tatil ve eÄŸlence harcamalarının yani tüketimin tavan yaptığı öte yandan da dinen kendisini kurtulmuÅŸ saydığı günlerdir. Modern zamanlarda efsaneler bir yandan küçümsenip hurafe ilan edilip hayat dışı ilan edilirken diÄŸer yandan da tüketimi arttıran bir özellik kazandırılarak diriltilmektedirler.

EfsaneleÅŸtirilerek adeta tanrısal nitelik kazandırılanların bu aşırı övgüden haberi yoktur. Zira öldükten sonra övgünün ve dokunulmazlığın nedeni olarak abartılmışlardır. Kur’an Meryem oÄŸlu Ä°sa’nın (as) dilinden efsaneleÅŸtirilmeyi reddederken, hesap gününde bu tezgâhı kuranları ve onun üzerinden metafizik yalanlarla kandıranları tek tek ortaya çıkaracağını ilan etmiÅŸtir.

Ä°ÅŸte o zaman Allah; “Ey Meryem oÄŸlu Îsâ! Beni ve anamı, Allah'tan baÅŸka iki ilah edinin dedin mi?” diye sorduÄŸu zaman Îsa ÅŸöyle cevap verecek: “HâÅŸâ! Seni tenzih ederim, hakkım olmayan ÅŸeyi söylemek bana yakışmaz. Bunu söylemiÅŸ olsaydım sen muhakkak bilirdin! Sen benim içimdeki her ÅŸeyi bilirsin, halbuki ben senin zatında olanı bilmem. Gizlilikleri eksiksiz bilen yalnızca sensin!Ben onlara, ancak bana emrettiÄŸini söyledim. ‘Benim de Rabbim, sizin de Rabbiniz olan Allah'a kulluk ediniz' dedim. Ä°çlerinde bulunduÄŸum müddetçe onlar üzerinde kontrolcü idim. Beni vefat ettirince, artık onlar üzerinde gözetleyici yalnız sen oldun. Sen her ÅŸeyi hakkı ile görensin.” (Maide/116-117)

Günümüzde rejimlerin kurucu unsurları, günden güne artan abartılı heykellerle ve adeta tapınma ritüelleriyle efsaneleÅŸtirilmektedir. Dokunulmazlığın devamı ve haksız kazançların engellenmemesini isteyen mutlu azınlığın, askerler ve anayasalar vasıtasıyla devam ettirdikleri efsanelere dayalı rejimler, yaptıkları zulümlerin günden güne artmasına karşı koyan kitlelerce devrilmektedir. Ama sonrasında yeni kurulan rejimin de efsanelere ihtiyaç duyması nedeniyle yıkılan heykellerin yerine yenileri dikilmektedir. Kuran’da bu konu, tanrılığını ilan edip onları aÅŸağılayan Firavunun boÄŸulmasına neden olan Ä°srailoÄŸullarının, böÄŸüren öküz heykeli yapan Samiri üzerinden yeni efsaneyi inÅŸa eden zihinlerinin arka planı ifÅŸa edilir…

Meryem oÄŸlu Ä°sa’yı ilahlaÅŸtırarak ÅŸirk nedeni haline sokarak sıratı müstakimden uzaklaÅŸtıran sahte dindarlığa karşı kendisinin de efsaneleÅŸtirilmesinden endiÅŸe eden son Nebi;

Ömer b. Hattâb’ın rivayet ettiÄŸine göre, (minberde hutbe verirken) Nebi (sav):"Nasara’nın Meryem oÄŸlu Ä°sa’yı batıl üzere övdükleri gibi siz de beni övmekte aşırıya kaçmayınız! Åžüphesiz ki, ben bir kulum. Bana: Allah'ın kulu ve O'nun Resulü, deyiniz!" buyurduÄŸunu iÅŸittim, demiÅŸtir.      (Buhari / Enbiya Babı /48) 

 Åževket Hüner / 27 Cemaziyülahır 1446