Yasin Aktay / Elmalılı M. Hamdi Yazır’ı okumak çok iyi gelir

CHP geçtiÄŸimiz günlerde, Genel BaÅŸkan Kemal KılıçdaroÄŸlu, BüyükÅŸehir Belediye BaÅŸkanı Ekrem Ä°mamoÄŸlu ve Ä°l BaÅŸkanı Canan KaftancıoÄŸlu’nun da katılımıyla Ä°stanbul’da bir Elmalılı Muhammed Hamdi Yazır paneli gerçekleÅŸtirdi. Türkiye’de son yıllarda yaÅŸanan o kadar çok alışılmadık ÅŸey oluyor ki, buna da ÅŸaşırma düzeyimiz bu alışkanlıklar yüzünden muhtemelen oldukça düÅŸük kaldı. Oysa bana kalırsa gerek CHP’nin rutinleri açısından gerek Türkiye’nin genel deÄŸiÅŸim seyri açısından tam da dönüm noktası sayılabilecek hadiselerden biriydi bu.

CHP’nin Elmalılı ile ne iÅŸi olabilir, onu zaten ne kadar anlayabilir gibi sorularla bu olayın üretebileceÄŸi keyfi kaçıracak veya bundan mütevellit muhtemel hayrı peÅŸin peÅŸin inkâr edecek deÄŸilim. Zaten Allah’ın yazdığı muhtemel bir hayır varsa bunu engellemeye kimsenin ne gücü yeter ne de buna kimsenin yetkisi vardır. Kur’an sadece bana, bize, yani ÅŸu veya bu gruba, partiye, cemaate hitap eden bir kitap deÄŸil. Bütün insanlığa, hiçbir ayırım yapmaksızın hitap eden yaratan Rabbimizin bir mesajıdır. Bu mesajı almak isteyenler kulaklarını açtıkları taktirde o mesajdan mutlaka kalplerine hitap edecek bir nurun ineceÄŸine dair kesin bir inancım var.

Elmalılı Muhammed Hamdi Yazır’ın yaptığı neticede Akif’in deyimi ve mükemmel tasviriyle Kur’an’ı asrın idrakine söyletmeye çalışmaktan baÅŸka bir ÅŸey deÄŸil. Amaç Kur’an’ı anlamak ise bunu doÄŸrudan Kur’an’ın kendisini okuyarak da dil ve tarihsel bilgi eksiÄŸi varsa bunu tefsir kitaplarından yardım alarak da saÄŸlamak mümkündür. Kur’an bu dünyada yolunu kaybetmiÅŸ insanlığın yolunu bulabilmesi için en mükemmel kılavuz, muttakiler için bir hidayet rehberi, kula kulluÄŸa karşı koyma bilincini uyandıran ve mücadele için mükemmel bir yol haritası. Kendisini hakkıyla anlamak için muttaki olmayı, yani gaybe imanı, namaz kılmayı ve Allah’ın verdiÄŸi rızıktan infak etmeyi ÅŸart koÅŸan bir kitap (Bakara, 2-3). Her gün defalarca okuduÄŸumuz Fatiha suresinde dosdoÄŸru yola eriÅŸtirmek için ettiÄŸimiz duaya (Fatiha, 6) Allah’ın doÄŸrudan icabetidir.

Kur’an kimsenin tekelinde bir iktidar veya ticaret sermayesi deÄŸil, Allah’ın biz kullarına bir lütfu keremidir. Elmalılı ise bir Türk okuyucu için Kur’an’ın kendisinden dinlenebileceÄŸi en münasip insanlardan biridir. Çünkü Kur’an ilimlerine çok vakıf biri olduÄŸu kadar, Kur’an’ı anlama ve yaÅŸama konusunda dert sahibi bir insan, asrın idrakini de iyi yakalamış bir mütefekkir ve ona Kur’an’ı söyletme kabiliyetini yakalamış bir mütercim ve müelliftir. Kur’an’ı anlamayı dert edinenin baÅŸvuracağı tek kiÅŸi deÄŸil elbet, ama onun eserinden yola çıkarak da çok ÅŸey öÄŸrenilecek bir deryadır. Elbette tüm eserler gibi bu deryadan da herkes kendi kapasitesi ve kabiliyetine göre nasiplenir. Ancak kapasite ve kabiliyetten daha önce gelen de niyettir.

Malum Kur’an’ın kendisi bile insanlara her zaman hidayet rehberi olacağını garanti etmez. Kendisine yaklaÅŸmanın ÅŸartlarını o yüzden koyar. Muttaki olmayanlar için bir hidayet olmuyor bilakis sapkınlıklarını daha da artıran bir etki yapıyor. Kur’an kimilerinin hidayetini kimilerinin de dalaletini artırır. O yüzden daha kitabın ilk ikinci ayetinde “kendisinde hiçbir kuÅŸkuya yer olmayan bu kitap muttakiler için bir hidayettir” denir. Demek ki muttakilik bu kitabın hidayete dönüÅŸmesi için birinci ÅŸarttır.

Kur’an’ın kendisi bile, kendisine yaklaşılma biçimine, yaklaÅŸanın karakteri ve niyetine göre, saptırıcı olabilirken Elmalılı’nın bize Kur’an hakkında doÄŸru yöneltmesinin ÅŸartları olmaz mı?

Kur’an’da kendi kibrini besleyen, efsanelerini doÄŸrulayan, batıl inançlarını destekleyen ve onu bir iktidar aracına dönüÅŸtüren biri, aynı ÅŸeyi Elmalılı veya bir baÅŸka yazar için yapmaz mı? Yıllarca “Kur’an, sadece Kur’an” diyen ve retorikte eline kimsenin su dökemediÄŸi bazı Ä°lahiyatçı zevatın bu Kur’an’dan nasıl laikçi, 28 Åžubatçıların hizmetine mahsus mesajlar ürettiklerini görmedik mi? Yine “Kur’an, sadece Kur’an” diyen baÅŸka sivil zevatın bu davayı sadece bir geçim kaynağına dönüÅŸtürmesini seyretmedik mi? Ki, bu geçimin önemli bir kısmının da doymak bilmeyen enaniyetini beslemek olduÄŸu görüldüÄŸünde sözkonusu zevat bizzat kendileri vahiy almış ve namütehani bir hakikat keÅŸfetmiÅŸ gibi, Kur’an hakkında ÅŸimdiye kadar bütün anlattıklarını anlamsızlaÅŸtıran ibretlik bir savrulma yaÅŸayabiliyorlar. En önemli vasfı “bir ücret-çıkar talep etmeyen” hakikat davetçilerinin yolundan sapmanın bir cezası olmasın mı bu?

CHP’lilerin bir Elmalılı panelini yapma gerekçelerine bakıldığında ona karşı hiç de boÅŸ olmadıkları gün gibi ortada. Elmalılı’yı onlar için önemli kılan, günümüzün siyasi baÄŸlamında kullanışlı kılacağını düÅŸündükleri malum yanları var. Cumhuriyet’in ilk yıllarında TBMM tarafından alınmış olan Kur’an’ın Türkçe meal ve tefsiri ile hutbelerin Türkçe okunması kararı muvacehesinde yazılmış bir tefsirdir Hak Dini Kur’an Dili.

Bu özelliÄŸi ile aslında sadece bir Kur’an tefsiri deÄŸil, aynı zamanda bu dönemde din ve laiklik konusunda yaÅŸanmış ibretlik bir tarihin de en canlı ÅŸahididir. Ä°slam alimlerinin ve din ricalinin bu dönemde nasıl bir zulme, itibarsızlaÅŸtırma ve takibata, maruz kaldıkları, din eÄŸitiminin nasıl bir mecraya sürüklenmek istendiÄŸi Elmalılı’nın hikayesi üzerinden de görülebilir istenirse.

Yazdığı eserin hiç kuÅŸku götürmeyen ve zaten kimsenin itiraz edemediÄŸi, herkesin hakkını teslim etmek durumunda olduÄŸu büyüklüÄŸünden bir miras payı umacak bir durumda mıdır CHP?

Hazır Hak Dini Kur’an Dili okumaya baÅŸlamışlarken kesinlikle caydırmak istemem. Lütfen okumaya devam edelim, anlayalım, ondaki entelektüel derinliÄŸi, allame inceliÄŸini ve hikmetini görüp feyzinden nasiplenelim.

Ama önce Elmalılı’yı ve tefsir projesinin gerçek hikayesini biraz daha yakından görmeye ne dersiniz?