Ali Haydar Haksal / Savaşların sıcaklığında

SavaÅŸlar kimi zaman hazırlıkları ve belirtileri olsa da bir anda patlar. O anlarda durumlara saÄŸlıklı bakılamıyor. SavaÅŸlar bir anda harareti artırıyor, duygular anlık geliÅŸimlerin etkisiyle geriliyor. Kitleler, genel anlamda neler olup bittiÄŸinden hem habersiz oluyor hem de anları yorumlama gücünden yoksun oluyorlar. Medya üzerinden, savaÅŸların sıcak, acılı, vahÅŸi ve korkunçluklarını görüyorlar. SavaÅŸ psikolojileriyle gerçekler çoÄŸu zaman yansıtılmıyor. SavaÅŸ çıkaranların, yönetenlerin ve onlara karşı olanların kendilerine göre nedenleri var.

Hesaplar büyük ve oyunlar çeÅŸitli. Bunların sonuçları savaÅŸlar bittikten sonra kısmen anlaşılıyor. Hatta kimi zaman nedense anlaşılmaz görünüyor. Bu özellikle taraf olanların psikolojisidir. Çünkü bir noktaya veya yere odaklanmış olanların yanılgıları, onları bir bakıma mahcup ediyor. Bunun için de unutulmaya bırakılıyor. Sanki hiç yaÅŸanmamış gibi görünülüyor. Bunlar son elli yıl içinde yaÅŸandı.

SavaÅŸlar genelde Müslümanların yaÅŸadığı coÄŸrafyada olduÄŸu için, özellikle savaÅŸları baÅŸlatanlar gerçekleri ve nedenleri örtüyorlar. Bunların analizleri de genel anlamda gerçekleri yansıtmıyor. Çok basit olgular etrafında birtakım senaryolar üretiliyor. Kitleler de buna göre yönlendiriliyor.

SavaÅŸların yaÅŸandığı anlarda kimi ayrıntılar ipucu olabiliyor. Bunlar da genelde görünmezden geliniyor.

Ukrayna BaÅŸkanı Zelenskiy, Ä°srail parlamentosuna hitap etme talebinde bulundu. Biliyoruz ki Zelenskiy bir Yahudi. Savaşın taraflarından biri ÅŸimdi doÄŸrudan içinde olmasa da Abede. Karşı cephenin başını çekiyor. Turkuaz devriminden[!] sonra Ukrayna’daki tarafların biri konumunda. Zaten anında devreye girmiÅŸ oldular.

Rusya’nın da emperyal ya da güç artırma, blokunun sınırlarını geniÅŸletme düÅŸü ağırlıkta. Bunun bir örneÄŸini yakında Kazakistan’da gördük. Karşılıklı hamlelerde kim galip gelir, kim amacına ulaşır bunu zaman gösterir.

Bir de bu savaşın ilginç olan bir baÅŸka yönü daha var. 19. yüzyılın sonlarında Yahudilerin Rusya’dan tehciri bir kenara not düÅŸülmeli. Tehcirden çok sonuçları bile yeterince tahlil edilmedi veya üzerinde hiç durulmadı. Çarlık döneminde antisemitik akım etkisi, Slav milliyetçiliÄŸinin giderek hız kazanması, Ortodoks Hıristiyanlığın belirgin hamleleri hem Vatikan’ı, yani Papalığı hem de Katolik dünyayı rahatsız etmiÅŸti. Bu geliÅŸmelerden sonra da geniÅŸ bir iÅŸ birliÄŸiyle bir iç devrim, yani BolÅŸevik devrimi gerçekleÅŸmiÅŸti.

HesaplaÅŸmaların ardı arkası kesilmiyor. Komünist blokun dağılmasıyla bir geri çekilme süreci yaÅŸandı. Yeni hamlelerle eski konumuna erme çabası içindedir Rusya.

Bu son savaÅŸa dönersek. Bir Yahudi olan Zelenskiy harcanır mı? Karşı direniÅŸler de sonuç nereye kadar varır? Bunu zaman gösterecek. Fakat asıl ve ilginç olan bir ÅŸey daha var. Birkaç gün öncesine kadar [10.03.2022.] altı bin Yahudi’nin Ä°srail’e götürüldüÄŸü haberleri gözden kaçırılmamalı. Onların kalıcı olarak yerleÅŸtirileceÄŸi bilgileri az da olsa medyaya düÅŸtü. DüÅŸtü dönemez, bunun üzerinde çok da durulmuÅŸ deÄŸil.

Yahudilerin çok yönlü hamleleri var. Türkiye ile Ä°srail iliÅŸkileri uzun zamandır, görünür tarafıyla soÄŸuk gibi. Türkiye-Azerbaycan iliÅŸkilerinin sıcaklığı ve yakınlığı biliniyor. Son dönemde daha da sıkılaÅŸtı. Azerbaycan-Ä°srail yakınlığı haberleri medyaya düÅŸünce birden hayret gözleri fal taşı gibi açıldı. Nasıl olur diye.

Gücün etkisi ve kimi cephelerin yeniden güçlendirilmesi çabaları epeydir sürüyor. NATO bloku, Rusya bloku, Türkiye’nin konumu ve durumu.

Türkiye ile Ä°srail yakınlaÅŸmaları, Ä°srail cumhurbaÅŸkanının Türkiye ziyareti ve memnuniyetleri, Abede BaÅŸkanı Biden ile sıcağı sıcağına olan görüÅŸmeler.

Bu geliÅŸmeler neyin habercisi? Ya da bu savaşın sonuçlarının belirtileri, iÅŸaretleri nelerdir diye sorulacak olursa, kimi göndermelerde bulunuyoruz. Bekleyelim görelim…