Ukrayna krizi, Avrupa’yı yeniden dizayn projesidir

Tutar'ın Ukrayna krizini deÄŸerlendirdiÄŸi bugünkü yazısı;

Åžu anki tabloya göre ABD BaÅŸkanı Joe Biden'ın kaos ve iÅŸgal diplomasisi sonuç vermemiÅŸ görünüyor. Özellikle Rusya DışiÅŸleri Bakanı Lavrov'un 'savaÅŸ olmayacak' açıklamasından sonra Fransa CumhurbaÅŸkanı Emmanuel Macron ile görüÅŸen Ukrayna Devlet BaÅŸkanı Vladimir Zelenski ile Rusya Devlet BaÅŸkanı Vladimir Putin'den de gerilimi düÅŸüren çıkışlar geldi.

Zelenski'nin açıklamaları

ABD ve NATO'nun krizi tırmandırmaya yönelik kirli siyasetini fark eden Zelenski, "Batı, Ukrayna'da yarın savaÅŸ olacak izlenimi veriyor, bu doÄŸru deÄŸil" diyerek tepkisini gösterdi. Macron ile görüÅŸmesinden sonra umudu artan Ukraynalı liderin "Diplomatik giriÅŸimler gerginliÄŸi azaltacak" demesi dikkat çekti.

Fransa'nın AUKUS intikamı

Fakat en çok dikkat çeken geliÅŸme Putin'in Macron ile görüÅŸmesinde ABD ve NATO'yu devre dışı bırakan tutumuydu. GörüÅŸmesinin ardından Paris'ten yapılan açıklamadaki "Putin herhangi bir saldırganlık niyetini dile getirmedi. Çatışma aramadığını açıkça belirtti. Macron ve Putin, diyaloÄŸun devam etmesi ve Avrupalıların bu diyaloÄŸun bir parçası olması konusunda hemfikir..." ifadeleri son derece kritikti.

Kremlin'den yapılan bilgilendirmede de "ABD ve NATO, Rusya'nın endiÅŸelerini dikkate almadı" notu öne çıktı.

Dolayısıyla Macron, NATO ve ABD'yi devre dışı bırakan bir süreci Rusya ile baÅŸlatarak bir bakıma ABD, Ä°ngiltere ve Avustralya arasında imzalanan AUKUS Paktı'ndan dışlanmanın intikamını da almış oldu.

Putin'in hedefi

Putin'in istediği de aslında tam buydu. Zira Rus lider yeni Avrupa'yı ABD ile değil ABD ile arasına mesafe koymuş Avrupalılarla kurmaktan yana.

Bu aÅŸamadan sonra Putin, ABD ve NATO yerine Türkiye baÅŸta olmak üzere Avrupa'yı eksene alan bir liderler diplomasisi ile Ukrayna krizini çözmeyi planlıyor.

Suriye'de ABD'nin masada bulunmadığı Soçi ve Astana süreçlerine benzer bir diplomasi Ukrayna'da da devreye girecek. Bu baÄŸlamda Putin'in Türkiye ziyaretinde Sayın ErdoÄŸan ile görüÅŸmesinden sonra yeni çözüm hamlesi daha da somutlaÅŸacaktır.

Bütün bunlar Ukrayna krizinde ve daha geniÅŸ anlamda yeni Euro-Atlantik güvenlik sisteminde ABD'nin etkisinin en aza indiÄŸi bir döneme gireceÄŸimizi gösteriyor.

“Ukrayna en kritik pilot bölge”

Rusya ÅŸu an ABD karşısında daha güçlü. Enerji kozu yanında Çin'den destek görüyor. NATO'daki Türkiye ile iyi iliÅŸkiler geliÅŸtirdi.

Almanya ve Fransa gibi ülkelerle ABD'nin baltalayamadığı bir çıkarlar manzumesi inÅŸa etti.

Zira Putin'in asıl hedefi ABD'nin SoÄŸuk SavaÅŸ sonrası Avrupa'da kurduÄŸu tek kutuplu sistemi yıkıp yeniden dizayn etmektir. Ukrayna bu 'grand strateji'nin en kritik pilot bölgesi. Bu yeni sistem yeni bir Yalta düzeni anlamına gelmiyor. 1945'teki Yalta Konferansı'ndan sonra Avrupa, ABD ve SSCB arasında bölüÅŸüldü.

SoÄŸuk SavaÅŸ'ın ardından ise ABD'nin tek başına domine ettiÄŸi 'yekpare ve hür Avrupa' sistemi devreye girdi.

SSCB'nin dağılmasıyla oluÅŸturulan bu yeni sisteminin en büyük kaybedeni Rusya'ydı. SSCB dağıldığında 25 milyon Rus farklı ülkelerde kaldı. Bunun 12 milyonu ÅŸu an Ukrayna'da yaşıyor. Putin ÅŸimdi ABD'nin SoÄŸuk SavaÅŸ'tan sonra kurduÄŸu Avrupa sistemini deÄŸiÅŸtirmeyi ve Rusya'ya yapılan haksızlıkların giderilmesini istiyor.

“Avrupa'yı yeniden dizayn projesi”

ABD'nin fazla ağırlığının olmadığı yeni bir Avrupa ve Euro-Atlantik güvenlik sistemi talep ediyor.

Ve bu sistemi de Avrupalılar baÅŸta olmak üzere Türkiye ve Çin gibi aktörlerle dayanışma halinde inÅŸa etmek istiyor. Ä°ÅŸte Ukrayna kriziyle baÅŸlayan süreç bu açıdan Avrupa'yı üçüncü kez dizayn etme projesidir. Bakalım nasıl sonuçlanacak?

Sabah .