Wall Street Journal’dan dikkat çeken analiz: Erdoğan ile Putin ilişkisinden Washington rahatsız

ABD'nin önde gelen gazetelerinden Wall Street Journal, “F-16 satışı ABD-Türkiye iliÅŸkisini yumuÅŸatabilir fakat Rusya ile gerilim araya giriyor” baÅŸlığıyla kapsamlı bir analiz hazırladı. Gazete muhabirleri Jared Malsin ve Brett Forrest imzalı haberde, ABD Kongre mensuplarının, ErdoÄŸan'ın Rus lider Vladimir Putin ile olan yakınlığından rahatsız olduÄŸuna vurgu yapıldı.

ErdoÄŸan ile Putin arasındaki yakınlık dolayısıyla ABD'nin Türkiye'ye F-16 savaÅŸ jeti satmasına engel olunabileceÄŸine dikkat çeken gazete, “Biden yönetimi Türkiye'nin F-16 satın almasına sıcak bakarken Ankara'da yetkililer bu hamlenin iki ülke arasındaki iliÅŸkiyi düzeltebileceÄŸini söyledi. Fakat Kongre'de vekiller, Türkiye'nin Rusya ile daha da geliÅŸen bağını eleÅŸtiriyor” yorumunu yaptı.

“BIDEN YÖNETÄ°MÄ°NDEN HABER GELMEDÄ°”

Gazeteye konuÅŸan üst düzey Türk yetkililer, bu anlaÅŸmanın ABD ile olan iliÅŸkileri kurtarabileceÄŸi yorumunu yaparken, uzmanlar ise Washington'ın F-16 satışına engel koymasının Ankara'yı Moskova'ya yakınlaÅŸtıracağı konusunda uyarıda bulundu. Türkiye'nin S-400 satın almasından sonra ABD'nin Türkiye'yle arasına mesafe koymaya baÅŸladığına dikkat çekilirken Türkiye'nin F-35 programından çıkarılmasından sonra envanterde bulunan ve eskiyen F-16 ve F-4 savaÅŸ uçaklarının yerine ABD'den yeni F-16'lar satın almak istediÄŸi hatırlatıldı.

Gazete, “Biden yönetimi henüz F-16 anlaÅŸmasına destek olunacağına dair bir iÅŸaret vermedi. ABD silah ihracat kontrol yasaları, Biden yönetiminin Kongre'yi bilgilendirmesini zorunlu tutuyor. Kongre bu öneriyi deÄŸerlendirebilir ya da engelleyebilir. Biden yönetimi henüz resmi olarak Kongre'yi bu teklif ile ilgili bilgilendirmedi” ifadesine yer verdi.

“TÜMSEKLER ÇIKABÄ°LÄ°R AMA…”

Wall Street Journal'a konuÅŸan ABD'li bir Kongre üyesinin yardımcısı, “Türkiye'nin F-16 satın alma planı tümseklere çarpabilir. Burada önemli olan soru ÅŸu, tümseklere çarptığında parçalanacak mı yoksa tümseÄŸin üzerinden geçebilecek mi” yorumunu yaptı. Türkiye'nin F-16 satın alma planlarının karmaşık ulusal güvenlik sorunlarını ortaya çıkardığına dikkat çekilirken, ABD'nin bu satış için üst düzey Türk yetkililerle müzakere masasında olduÄŸu da kayıtlara geçti.

CumhurbaÅŸkanı ErdoÄŸan'ın baÅŸdanışmanı Ä°brahim Kalın'ın Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Danışmanı Jake Sullivan ile 10 Ocak'ta bu konuda görüÅŸtüÄŸünü de Türk yetkililer söyledi.

Wall Street Journal'a konuÅŸan ABD DışiÅŸleri Bakanlığı sözcüsü, “ABD ile Türkiye uzun süreli ve kapsamlı bir ikili güvenlik iliÅŸkisine sahip ve Türkiye'nin NATO ile birlikte çalışması bizim önceliÄŸimiz” dedi.

ABD'NÄ°N ESKÄ° BÜYÜKELÇÄ°SÄ°: HARÄ°KA BÄ°R ÇIKIÅž YOLU

Öte yandan Wall Street Journal'a konuÅŸan Türkiye'nin mevcut ve eski yetkilileri F-16 anlaÅŸmasının imzalanmasının Ankara'nın Rusya'ya doÄŸru sürüklenmesini engelleyebileceÄŸini söyledi.

ABD'nin eski Türkiye Büyükelçisi James Jeffrey de konuyla ilgili olarak, “F-16 satışı harika bir krizden çıkış yolu. Buradaki sorun ise, Türkiye'ye olan algının özellikle ABD Kongresi'nde negatif olması. Ben insanların bunu engellemek isteyeceÄŸinden endiÅŸe ediyorum” ifadesini kullandı. Wall Street Journal'ın haberinde kritik roller üstlenen ABD'li siyasetçilerin bu tür bir anlaÅŸmaya sıcak bakmayacağı hatırlatıldı.

ABD Senatosu Dış Ä°liÅŸkiler Komitesi'nin başındaki senatörler Robert Menendez ve James Risch'in henüz bu konuyla ilgili bir açıklama yapmadığı kaydedilirken özellikle Yunan lobisinin ABD DışiÅŸleri Bakanı Antony Blinken'a bir mektup yazarak ÅŸikayette bulunduÄŸunun hatırlatılması yapıldı.

Cumhuriyetçi siyasetçi Nicole Malliotakis, “Bizim endiÅŸemiz eÄŸer Türkiye'ye askeri ekipman verirsek, bunu Kıbrıs Rum Kesimi ve Yunan adalarına doÄŸru agresif bir tutumda kullanmaya devam etmeleri. Biz fikri mülkiyeti bize ait olan bir ÅŸeyin Rusya ile paylaşılmasından endiÅŸe ediyoruz. Türkiye birçok açıdan bir düÅŸman gibi davranıyor” dedi.

Öte yandan gazeteye konuÅŸan uzmanlar ve yetkililer, Türkiye'nin F-16 satın alamaması durumunda bunun Türkiye'yi cezalandırmak anlamına gelebileceÄŸini söyledi.

Uzmanlar, ABD'den savaÅŸ uçağı alamayan Türkiye'nin Moskova'dan benzer araçları satın alabileceÄŸini aktardı.