Ramazan Kayan / Yorum yorgunuyuz

“Ä°man bizden ne ister?” sorusuna cevap aradığımızda zihin dünyamda en çok öne çıkan kavram ÅŸu olmuÅŸtur:

Ciddiyet…

Kerim Kur’an’ımıza baktığımızda en fazla kınanan iki toplumun ‘Yahudiler’ ve ‘Münafıklar’ olduÄŸunu görürüz… Bu iki zümrenin ortak özelliÄŸi nedir?

Dinde ciddiyetsizlik… Kullukta laubalilik...

Ä°lahi azar ve azabın arkasında bu hastalık vardır… Dini sulandırmak, bulandırmak ve baÄŸlamından koparmak…

Günümüzde de dindar mahallede bu hastalığın yeni varyantlarının hızla yaygınlaÅŸtığına tanık olmaktayız… Özellikle dini yorumlamada ciddiyetsizlik başını almış gidiyor… Dur durak bilmeyen, sınır, ölçü, ilke, kriter tanımayan bir yorum furyası tehlikeli boyutlarda seyrediyor…

Herhangi bir konuda ancak uzman ve ehil olanlar söz sahibi iken sıra Ä°slam’a gelince herkes uzman ve herkesin bir yorumu var… Ä°slam’ı yaÅŸamasa da Ä°slam’ı yorumlamada oldukça cesur…

Buna cesaret mi desek, cehalet mi desek bilmiyorum…

Nasıl olsa Ä°slam mantık dini… Düz bir mantık, doludizgin, bodoslama tartışmalara ve yorumlara dalıveriyor…

Ä°slam adına ciddi bir ilmi otorite olmayınca, her yorumcunun yorumu yanına kâr kalıyor…

Yorumlarıyla dini daraltanlar, ılımlılaÅŸtıranlar, sığlaÅŸtıranlar, sulandıranlar… Yapay yorumlar, kısır tartışmalar, seviyesiz deÄŸerlendirmeler… Nedir bu Ä°slam’ın başına gelenler?

Hikmetsiz, irfansız, burhansız, beyansız, fıkıhsız üsttenci bir dille ahkâm kesmeler…

Usul, üslup bilmezlerin dini yorumlamadaki pervasızlığı her türlü laubaliliÄŸin, laçkalığın, laytliÄŸin kapısını açıyor…

Seviyeli, nitelikli, ilmi yorumların, deÄŸerlendirmelerin yerini tahrif, taÄŸyir, tahvil ve tebdil alıyor…

BaÄŸlamından koparılan kavramlar, siyak ve sibakı ıskalanan ayetler üzerinden insanlarımız birbirini habire hırpalıyor… Hakikat zedeleniyor, hukuk çiÄŸneniyor…

MalumatfuruÅŸluk maruf olanı, makul olanı, meÅŸru olanı öteliyor…

Kaldı ki yorum yorum olarak kalmıyor, yorumlarını mutlaklaÅŸtıranlar hakikate uzak düÅŸüyor…

Yorumlarını dinleÅŸtirenler, yani din eÅŸittir benim yorumum diyenler dine zarar veriyor… Yorumcu sayısı kadar din anlayışı oluÅŸuyor…

DoÄŸrusu yorumlarımızla insanlarımızı yorduk… Artık yol yorgunu deÄŸil yorum yorgunuyuz…

GereÄŸi gibi yaÅŸanmayan Ä°slam yorumlana yorumlana yumuÅŸatıldı, içi boÅŸaltıldı… Ve Müslümanlarda yozlaÅŸmaya yöneldiler…

Hele hele kimi medya mollarının reyting uÄŸruna üstlendikleri roller ciddi hasar bırakıyor… Hiçbir ilmi disipline uymayan, ÅŸer’i müktesebatı olmayan tartışmalar kime hizmet ediyor?

Erken müçtehitlerden geçilmiyor…

Fikri karmaÅŸanın, düÅŸünsel anarÅŸinin trendi hâlâ yüksek…

Entelektüel tatmin mi? Taviz üstüne taviz mi? Bilmiyorum…

Kitab’ın metnine, lafzına, manasına, maksadına bakmadan özgür düÅŸünme adına özden uzaklaÅŸanlara ne demek gerekir?

Bir rüyayı bile yorumlamak istediÄŸimizde ehline sormaya çalışırız… Söz konusu Allah’ın dini olunca bu kadar rahat nasıl hareket edebiliriz?

Ä°slam bir kadavra deÄŸil ki, aklımızın estiÄŸi gibi ölçüp biçelim… Kesip dikelim…

Ä°slam’ı yorumlamak ciddi bir sorumluluktur… Nitelikli yorumlar elbette gereklidir… Ehliyet, liyakat, samimiyet, ciddiyet gerektirir…

Hukukta uygun yorum ilkesi vardır…

Hangi yorum alanını incelerseniz inceleyin kendi içinde bir disiplini vardır… Sistematik yorum… Bilimsel yorum… Klasik yorum… Hukuki yorum… Tarihi yorum…

Sıra dine gelince kaygı verici bir başıboÅŸlukla karşı karşıyayız…

Hak ihlali, had bilmezlik hak getire… Yorum yapmadan duramıyor…

Biraz susamaz mıyız? Dinlemeye ve anlamaya çalışamaz mıyız?

Sanki hermenötik (yorumbilim)’in kötü bir kopyası ile karşı karşıyayız…

Talihsiz yorumlar bizi tanınmaz hale getiriyor…

Ä°slam’a yöneliÅŸin önünde bir handikap olarak duruyor…

Yorum kendi sınırları içinde kalsa belki bir ihtiyaca cevap olacak, bir boÅŸluÄŸu dolduracak…

Şımarmakta, ÅŸartlanmakta Ä°slami ÅŸuura zarar veriyor…