ABD’deki tarihi eserler yurda dönüyor

Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel MüdürlüÄŸü Kaçakçılıkla Mücadele Daire BaÅŸkanlığının, Manhattan Savcılığıyla birlikte titizlikle yürüttüÄŸü çalışmalar sonucu, Amerikalı koleksiyoner Steinhardt'ın evine yapılan operasyonda 11 ülkeden çalınan 70 milyon dolar deÄŸerinde 180 kültür varlığına el konulmuÅŸtu.

Koleksiyonda Anadolu kökenli geyik tipi riton, altından elbise aparatları, ana tanrıça idolü, daÄŸ keçisi figürini, kuÅŸ idolleri ve Kilia idolünün de yer aldığı 14 parça eser de bulunuyordu.

Zeynep Boz, Türkiye Cumhuriyetinin kültürel mirası açısından önemli bu eserlerin iadesi için 2 yıldır çalışma yürüttüÄŸünü ifade etti.

Ele geçen bu eserlerin dört gözle beklendiÄŸini ifade eden Boz, "Bunlar öncelikle New York BaÅŸkonsolosluÄŸumuza teslim edilecek. Oradan Türkiye'ye getirilecek. Umuyoruz ki Sayın Bakanımızın himayesinde bir açılışla halkımıza eserlerimizi arz edeceÄŸiz." açıklamasında bulundu.

Boz, eserlerin ocak ayının ilk yarısında teslim edileceÄŸinin öngörüldüÄŸünü ifade ederek, anavatanına döndürülecek olan eserlerin, Ä°stanbul Arkeoloji Müzesi'nde sergilenmesinin planladığını belirtti.

“BÄ°TMEK BÄ°LMEZ BÄ°R Ä°ÅžTAHLA TOPLANMIÅž”

Dünyaca ünlü koleksiyoncu Steinhardt’ın, bu tarihi eserleri nereden geldiÄŸini, nasıl elde edildiÄŸini, yasa dışı olup olmadığını araÅŸtırmadan topladığına deÄŸinen Boz, "Savcının kendi açıklamasından alıntılamak gerekirse 'bitmek bilmez bir iÅŸtahla, hiçbir ahlaki veya hukuki sınır tanımadan toplanmış’ bir koleksiyon bu." ifadesini kullandı.

Olayların nasıl baÅŸladığını anlatan Boz, Steinhardt'ın, Manisa Kulaksızlar'dan çıkarılan "Yıldız Avcısı" ismiyle bilinen Kilia idolünü, 2017'de Christie's Müzayedesi'nde açık artırmaya koymak istediÄŸini belirtti ve bu süreçten haberdar olur olmaz eserin iadesi için giriÅŸimde bulunduklarını bildirdi.

Ancak ne müzayede evinin ne de Michael Steinhardt'ın eseri iade etmeye razı olduÄŸunu, bunun üzerine dava açma yoluna gittiklerini belirten Boz, dava sırasında Türkiye’nin önemli delilleri ortaya koyduÄŸunu belirtti.

Zeynep Boz, sözlerine ÅŸu ÅŸekilde devam etti:

"Eserin nereden çıkarıldığı aslında son derece net. Anadolu dışında baÅŸka hiçbir yerde kazılar bulunamıyor. Ancak yargıçların, 'Michael Steinhardt, bu eseri Metropolitan Müzesi'nde sergilemiÅŸ, o esnada Türkiye bunu niye fark etmedi, ÅŸimdi fark ediyor' gibi bir suçlaması oldu."

"Yıldız Avcısı" adıyla bilinen Kilia idolünü müzayede kataloÄŸunda görür görmez iade için giriÅŸimde bulunduklarını, lakin mahkemenin Steinhardt lehine karar verdiÄŸini belirten Boz, "Amerikan mahkemesinin eseri Steinhardt'a vermesi kararını da temyize götürdük. Umuyoruz ki bu sefer adalet, Türkiye açısından yerini bulacak. Bu eserin de dönüÅŸünü hep beraber kutlayacağız." ifadesini kullandı.