Kitlelerin otoriteye tutkunluÄŸu

Hz. Peygamber’in, üç kiÅŸi yolculuÄŸa çıktığında aralarından birini baÅŸkan seçsinler ifadesi insanın hayatını bir düzen çerçevesinde sürdürmeye ihtiyaçlı olduÄŸunun bir göstergesidir. Nitekim insanoÄŸlu yaÅŸamsal kaynakların kısıtlı olduÄŸu ortamlarda dahi sistemli bir hiyerarÅŸi oluÅŸturmuÅŸ ve ihtiyaçlarına ulaÅŸmaya çalışmıştır.

Marlo Morgan, Bir çift Yürek adlı eserinde Aborjinlerin hayatlarını ele alır ve yerlilerin kısıtlı imkânlar dâhilinde bir rol dağılımı yaparak kendilerine bir düzen kurduklarını anlatır. Söz konusu eserde yazar yerlilerin yeteneklerine uygun iÅŸ bölümü yaptıklarına ve teknolojiden hiç eser olmayan vahÅŸi daÄŸlarda adeta küçük bir devletçik oluÅŸturduklarına deÄŸinir. Yazar, yerlilerin içlerinden en güçlü olanı baÅŸkan seçtiklerini, diÄŸerlerinin ise istidatlarına uygun roller alarak baÅŸkanın maiyetinde bir araya geldiklerini dile getirir. Kurulan düzen ekseninde yiyecek toplayıcılar, konaklanacak mekânı düzenleyenler, örtü olarak kullanılacak ürünleri hazırlayanlar, müzik icra edenler, grubun taleplerini kayalara resmedenler görevlerini itina ile yerine getirmekte ve hayatlarını doÄŸal bir örgü çerçevesinde sürdürmektedirler.

Teknolojinin girmediÄŸi doÄŸal ortamlarda insanlar fıtratlarına uygun ÅŸekilde rol alarak hayata katılırken tabiatları bozulmuÅŸ, baÅŸkalaÅŸmış kentli insan bu zenginlikten habersiz ve uzak yaşıyor. Modern kültürün ürettiÄŸi kitleler ne yazık ki tepkilerini yitirmiÅŸ, sürüleÅŸmiÅŸ, bilinci körelmiÅŸ kalabalıklara dönüÅŸmüÅŸ ve hayatlarını ancak otoritenin eteÄŸine yapışarak sürdürebileceklerine inanmışlardır. Otorite, bireyin akdetme, karar verme ve harekete geçme cesaretini öldürerek onu edilgen bir varlığa dönüÅŸtürmüÅŸtür. Ve kitleye dâhil olan kiÅŸi artık aktif bir tüketicidir.

 Kohlberg’in meÅŸhur teorisinde bahsettiÄŸi geleneksel önceci düzeyi geçemeyen kitleler, otorite ne söylemiÅŸse doÄŸru kabul etmekte ve itaat etmedikleri takdirde cezalandırılacaklarına inanmaktalar. KitleleÅŸme, insanın evrendeki aktif rolünü pasifize eden ve onu deÄŸerinden düÅŸüren, acziyete sürükleyen bir sorundur ki kiÅŸi bu kulvara katılmışsa her türlü hataya eÄŸilimli hale gelecektir. 

 Rabbimiz insanın aklını, iradesini, cesaretini aktif olarak kullanmasını ve adaletin ikamesi noktasında gücü nispetinde çaba göstermesini istemiÅŸtir. Kitle kültürü ise insanın etkin ve bilinçli yaÅŸamsal pratiklerini öldürmüÅŸ ve onu küresel pazar ve sermayenin kölesi haline getirmiÅŸtir. Ä°nsan onurunu ve etkin konumunu zedeleyen bu baskıcı tutumun ve köleleÅŸtirilmenin karşısında yer almalı ve ait olduÄŸu yerin farkına varmalıdır.