Türk Dünyası 2040 Vizyon Belgesi ne anlama geliyor?

Türk Konseyinin Türk Devletleri TeÅŸkilatına dönüÅŸtüÄŸü Ä°stanbul Zirvesi'nde Türk dünyasının birlik ve beraberliÄŸi yönünde çok önemli adımlar atıldı. Ä°sim deÄŸiÅŸikliÄŸinden sonra bu kararların en önemlisi 2040 Türk Dünyası Vizyon Belgesi'nin kabulü oldu. Zira alınan bu hayati kararların kuvveden fiile geçirilebilmesi için bir yol haritasına ihtiyaç duyuluyor. Bu yol haritası da Türk Dünyası 2040 Vizyon Belgesi'dir. Åžayet 2040'a kadar hayatın her alanını kapsayan bu ayrıntılı vizyon hayata geçirilebilirse Türk dünyasının entegrasyonu saÄŸlanmış olacaktır. 2040 Türk Dünyası Vizyon Belgesi, her alanda Türk dünyasının gelecekteki iÅŸ birliÄŸi ve birlikteliÄŸini saÄŸlayacak maddeler içeriyor.

ORTAK HEDEFLER

Vizyon belgesinin esas amacı Türk devletlerinde müreffeh topluluklar oluÅŸturmaktır. Bunun yanı sıra demokrasi yolunda ekonomik ve sosyal reformların desteklenmesi, hukukun üstünlüÄŸü, kapsayıcı kurumlar, ÅŸeffaflık, verimlilik, kadınerkek eÅŸitliÄŸi, hesap verilebilirlik ve yolsuzlukla mücadele gibi iyi yönetiÅŸimin farklı alanlarına vurgu yapılması, vizyon belgesinin ekonomik entegrasyondan öte bir mana içerdiÄŸinin en önemli göstergesi.

Siyasi alanda en dikkati çeken husus teÅŸkilat üyesi devletlerin müÅŸterek menfaat alanına giren uluslararası ve bölgesel dış politika konularında siyasi istiÅŸarelerde bulunmak üzere çok taraflı ve düzenli bir mekanizma oluÅŸturmalarıdır. Bu özellikle Azerbaycan'ın KarabaÄŸ meselesi gibi konularda üye ülkelerin istiÅŸari bir yapı kuracakları anlamına geliyor.

Vizyon belgesinde ayrıca radikalleÅŸme, aşırılık, Ä°slamofobi, sınır güvenliÄŸi uyuÅŸturucu ticareti, düzensiz göç, insan ve silah kaçakçılığı, organize suçlar, mali ve siber suçlarla mücadele ve göçün düzenlenmesi ile güvenliÄŸe iliÅŸkin iÅŸ birliÄŸi maddeleri de bulunuyor.

EKONOMİK İŞ BİRLİĞİ

Öte yandan, vizyon belgesinin en ağırlıklı bölümünü ekonomik entegrasyon oluÅŸturuyor. Belgedeki "Üye Devletlerin, Bölgesel ve Küresel Ekonomik Ä°stikrara Katkıda Bulunmak Üzere DoÄŸu ve Batı-Kuzey ve Güney Ticaret Koridorlarını Birbirine BaÄŸlayan Güçlü Bir Bölgesel Ekonomik Gruba DönüÅŸtürülmesi" maddesi, Türk Devletleri TeÅŸkilatının iktisadi alanda temel hedefini ifade ediyor. Oldukça zengin tarihi ve kültürel mirasa sahip olan üye ülkelerin bu potansiyelinin ortak turizm projeleri ve Ä°pek Yolu turizm destinasyonu vasıtasıyla desteklenmesi, ekonomik anlamda teÅŸkilatın ana motor güçlerinden biri olabilir.

Ä°ktisadi alanda büyümenin çevre dostu olmasını saÄŸlamak, sürdürülebilir tarım ve gıda güvenliÄŸinin temini, tarımsal iÅŸ birliÄŸinin geliÅŸtirilmesi ve üye ülkeler arasında teknolojik transferin saÄŸlanması, teÅŸkilat üyelerinin tarım potansiyelini dünya standartlarına çıkarılması açısından önem arz ediyor. Ä°ktisadi alanda ayrıca emtia, sermaye, hizmet, teknoloji ve insanların serbest dolaşımını amaçlayan bir çalışmanın geliÅŸtirilmesi gerektiÄŸi ifade ediliyor. Bu durum, gelecekte teÅŸkilatın Avrupa BirliÄŸi benzeri gümrük ve ticaret birliÄŸine dönüÅŸmesini mümkün kılabilir.

DoÄŸrudan yabancı yatırım çekebilmek amacıyla ÅŸeffaf ve öngörülebilir bir yatırım ortamı saÄŸlama ve üye devletler arasında endüstriyel yapı, ürün pazarlarının oluÅŸturulması ekonomik entegrasyonun saÄŸlanması açısından deÄŸer taşıyor. Üye devletlerin ÅŸirketlerinin stratejik ortaklık kurmaları, KOBÄ°'lere yeni pazar fırsatı sunma ve katma deÄŸeri yüksek ürünlerin üretimi için iÅŸ birliÄŸi imkanlarını artırmak da ekonomi alanındaki diÄŸer önemli kararlar.

"TÜRK KORÄ°DORU"NA ENTEGRASYON ÇAÄžRISI

Halihazırda Türk dünyasında en sık problemin yaÅŸandığı alan taşımacılık ve gümrük sektörleri. Medyada sık sık taşımacılık, geçiÅŸ ve gümrük prosedürleriyle ilgili üye ülkelerin mevzuat farklılıkları ve uygulamaları nedeniyle çeÅŸitli problemlerin çıktığına dair haberler yer alıyor. Ä°ÅŸte bu noktada da 2040 Türk Dünyası Vizyon Belgesi önemli açılımlar sunuyor. Özellikle Hazar GeçiÅŸli Uluslararası DoÄŸu-Batı Orta Koridoru'nu, doÄŸu-batı yönünde en kısa, güvenli ve ekonomik bir ulaşım baÄŸlantısı haline getirmek için çeÅŸitli kolaylıklar öngörülüyor. Üye devletler, tedarik zincirlerini "Türk Koridoru"na entegrasyon çaÄŸrısı yapılırken, sınır geçiÅŸleri için gümrük prosedürlerinin sadeleÅŸtirilerek uyumlu hale getirilmesi öngörülüyor.

Ekonominin tabii ki bir de enerji boyutu var. Kazakistan ve Azerbaycan gibi üye ülkeler özellikle enerji kaynakları açısından zengin. Türkiye, Özbekistan ve Kırgızistan gibi üyeler ise net enerji ithalatçısı ülkeler. Bu manada üye devletlere güvenli, sürdürülebilir, rekabetçi ve uygun fiyatlı enerji saÄŸlamak amacıyla politikaların koordinasyonu, enerji ticaretinin teÅŸviki, enerji alanında stratejik ortaklık kurma gibi maddeler ehemmiyet arz ediyor. Böylece enerji alanında da bir dayanışma söz konusu olacak. Ayrıca Avrupa ve küresel enerji ihtiyacını karşılamak maksadıyla Bakü-Tiflis-Ceyhan, Bakü-Tiflis-Erzurum, Güney Gaz Koridoru ve bileÅŸenleri TANAP ve TAP gibi stratejik enerji altyapı projeleri geliÅŸtirme projelerine vurgu yapılıyor.

EĞİTÄ°M VE KÜLTÜREL Ä°Åž BÄ°RLÄ°KLERÄ°

Vizyon Belgesi'nde ayrıca ortak Türk kültürü, deÄŸerleri, mirası ve sanatının Türksoy, Türk Akademisi gibi Türk Ä°ÅŸbirliÄŸi TeÅŸkilatları vasıtasıyla dünya çapında tanıtılması ile üye ülkelerin kültür, eÄŸitim ve gençlik politikalarının uyumlaÅŸtırılmasına vurgu yapılıyor. Özellikle henüz gerçekleÅŸtirilememiÅŸ olan alfabe ve terminoloji birlikteliÄŸine önem atfedilmesi üye ülkeler arasında dil birliÄŸinin saÄŸlanması yolunda atılmış hayati adımlar olarak deÄŸerlendirilmeli.

Bununla birlikte bilim ve teknolojik iÅŸ birliÄŸinin geliÅŸtirilmesine yönelik araÅŸtırma ve projeleri desteklemek adına bir finansman mekanizmasının kurulması fikri de dikkati çekiyor. EÄŸitimle ilgili ehemmiyet arz eden diÄŸer bir husus ise Türk dünyasında birlik, beraberlik ve dayanışma bilincine sahip bir nesil yetiÅŸtirmek. Bu kapsamda yüksek öÄŸretim alanıyla ilgili de pek çok madde bulunuyor.

On yedi sayfa olan ve çok önemli maddeleri ihtiva eden 2040 Türk Dünyası Vizyon Belgesi'nin bütün ayrıntılarını tek bir yazıda deÄŸerlendirmek oldukça zor. Åžüphesiz pek çok yazıya konu olabilecek bu önemli ve kapsamlı belgeyi hayata geçirebilmek de büyük bir çaba, sabır ve anlayış gerektiriyor. Temenni ederiz ki 2040 Türk Dünyası Vizyon Belgesi'nde geçen ve Türk dünyasının gerçek manada birliÄŸini saÄŸlayacak bu maddeler, 2040 yılına kadar hayata geçirilebilir ve 21. yüzyıl bir "Türk Asrı" olur.

kaynak: ortadoÄŸuhaber.com