Hayrettin Karaman / Çeşitli sorulara cevaplar

Soru

Hadiste “baÅŸları deve hörgücü gibi olan kadınların cennetin kokusunu bile alamayacakları” ifade ediliyor.

Buradan hareketle baÅŸörtüsünün altından saçları toplamanın ve topuz yapmanın uygun olmayacağını duydum.

Dinimizde baÅŸörtüsünün içerisinde saçları toplamadan salık mı bırakmak gerekir?

Saçları baÅŸörtü içinden topuz ÅŸeklinde arkadan toplamakta dinimizin yasaklayıcı bir emri var mıdır?

Cevap

Böyle bir hadis sahih hadis kaynaklarında vardır. Mânâ ve hükmü konusunda en makul ve Efendimiz’in (s.a.) maksadına uygun yorum ÅŸu olabilir:

Saçlar örgülü veya örgüsüz olarak başın tepesinde toplanır, üstüne baÅŸörtüsü takılır fark edilsin diye böylece sokaÄŸa çıkılırsa Peygamberimiz’in ayıpladığı “örtülü fakat açık” durum gibi olur, ama kadın evinde rahat olmak, saçın kirli yerlere deÄŸmesini engellemek veya kocasına güzel görünmek için bunu yaparsa hadisin kaplamına girmez.

Soru

Selamünaleyküm Hocam,

Katılım bankasında paramı bulundurduğum vadesiz hesabım var. Alışveriş yaparken yanımda para bulundurmak yerine genellikle banka kartı ile alışveriş yapıyorum.

Geçenlerde hesabımı kontrol ettiÄŸimde 0.48 gr altın para biriktiÄŸini gördüm. Bunun nereden geldiÄŸini araÅŸtırdığımda kartla alışveriÅŸ başına belli miktar altın puan verildiÄŸini öÄŸrendim.

Bu biriken 0.48 gr altını hesabıma aktarıp kullanmakta dinen bir sakınca var mıdır?

Cevap

Banka, carideki paranızı kullanma karşılığında size altın vermiyor (böyle olsa faiz olur), kartla alış-veriÅŸ yapmanızı teÅŸvik için alış-veriÅŸ başına puan veriyorsa bu caiz ve helâl olur. Bankanın menfaati, kartla bankaya vekâleten kart hamilinin aldığı malı vekil-müÅŸteri sıfatıyla bankadan satın aldığı için bankanın kazanç saÄŸlamasıdır; iÅŸte bunu arttırmak için -bankadan belli miktarda mal alana veya miktar ÅŸartı olmadan- hibe (bonus) vermesi caiz ve bu helâl olur.

Soru

Hocam ben iÅŸten sonra akÅŸamları dinlenirken kendim bir program yaparak program dâhilinde -lâ ilaheillallah- salavat vb. zikirleri çekiyorum. Bu ÅŸekilde birkaç senedir bunu devam ettirmeye çalışıyorum. Kendim o günkü yorgunluÄŸum durumuma göre sayıyı belirliyorum bazen fazla bazen eksik bu ÅŸekilde bunu devam ettirmeye çalışıyorum.

Bazı yerlerde zikrin bir sistematik içerisinde mürÅŸit-ÅŸeyhten ders alınarak onun verdiÄŸi sayıyı takip ederek kiÅŸiyi gerçek mânâda amacına ulaÅŸtıracağını, aksi halde kendimiz manevi ihtiyacımızı tam bilmeyip manevi olarak çok mesafe kaydedemeyeceÄŸini duydum.

Bu aklımda birtakım soru iÅŸaretleri oluÅŸturdu. Acaba düzenli olarak yapmaya çalıştığım bu zikirleri bir ÅŸeyh gözetiminde yapmadan Allah’ı zikir için hadislerde bahsedilen müjdeli durumlara ulaÅŸamam mı diye endiÅŸelenmeye baÅŸladım.

Kur’ân ve Sünnet ışığında zikir konusunda nasıl bir yol izlemem gerektiÄŸi ile ilgili tavsiyelerinizi istiyorum hocam.

Cevap

ÇeÅŸitli duaları ve zikirleri Peygamberimiz (s.a.) tavsiye ediyor. Bazıları için sayı da söylüyor. Kelime-i tevhid, namaz sonrası tespih, salavât, sübhânellah, el-hamdü lillah… da bunlar arasındadır. Efendimiz’in tavsiye ettiÄŸi zikir ve duaları yapanlar sevap ve arınma bakımından gayelerine ererler. “Bir baÅŸka kiÅŸinin tavsiye etmesi olmazsa Peygamberimiz’in tavsiye ettiÄŸi zikirlerin faydası olmaz” demek bir mümine yakışmaz, hatta itikadî bakımdan tehlikelidir.

Tarikat eÄŸitimi ayrı bir konudur; bu eÄŸitime giren insana ÅŸeyhinin tavsiye ettiÄŸi zikir ve sayılar özel bir durumla ve amaçla ilgilidir, sünnet olanın yerine geçme iddiası olamaz.

Soru

Sabah namazı ile ilgili olarak iki sorum olacak hocam.

Sabah namazında alarmı geç duyup güneÅŸin doÄŸmasına (06.51) 4-5 dk kala uyandım.

Namazın farzını kılıp bitirdiÄŸimde güneÅŸin doÄŸuÅŸ saati olan 06.51 idi. Bu durumda kıldığım sabah namazı vakit çıktığı bir zamanda bitirdiÄŸim için kabul olmuÅŸ mudur?

GüneÅŸ doÄŸmadan önce sabah namazının farzına niyet ettiÄŸimizde, namaz sırasında güneÅŸ doÄŸarsa bu namaz geçerli olur mu?

Ä°kinci sorum da namazın farzı bittiÄŸinde tam takvimde yazan güneÅŸ doÄŸuÅŸ saati (06.51) olursa bu namaz vakit içinde kılınmış olup geçerli bir namaz olur mu?

Cevap

Hanefî mezhebine göre sabah namazının farzı bittiÄŸinde güneÅŸ doÄŸmaya baÅŸlamamış olacaktır. Namaz kılınırken güneÅŸ doÄŸmaya baÅŸlarsa o namaz geçersiz hale gelir.

GüneÅŸ doÄŸarken, tam tepede iken ve batarken o günün ikindi namazının farzı dışında farz namaz kılmak da caiz deÄŸildir, kılınırsa namaz bâtıl olur.

Cumhur denilen fukaha çoÄŸunluÄŸuna göre ise güneÅŸ doÄŸarken o günün sabah namazını kılmak caizdir.

Yine cumhura göre uyurken veya unutarak geçirilen bir namazın vakti, uyanıldığı veya hatırlandığı vakittir.

Üç kerahet vaktinde genel olarak farz, vacip ve isimli nafile namazların kılınması da cumhura göre caizdir ve namazlar sahih olur.

Soru

Başımıza gelen musibetlerin sebebi günahlarımız mıdır?

Cevap

“Bazı musibetlerin kulun ahiretteki derecesinin artması, bazılarının imtihan maksadıyla verildiÄŸini biliyordum. Yani hepsinin bir kusurumuz olduÄŸu için deÄŸil çeÅŸitli hikmetleri gereÄŸi Allah’ın kula musibet verebileceÄŸi, hatta bela ve musibetlere Allah’ın en sevdiÄŸi kullarının daha fazla maruz kalabileceÄŸi ÅŸeklinde bir bakış açısına sahiptim” diyorsunuz, bu bilginiz doÄŸrudur.

Her musibet kulun kusurundan oluyorsa henüz ergen olmamış çocuklara, bebeklere, peygamberlere, velîlere… yapılanlar da onların kusurundan mı oluyor?! Her günah, suç ve kusurun cezası bir musibet olarak dünyada kulun başına gelseydi ceza hukukuna gerek kalmazdı ve imtihan hikmeti de ortadan kalkardı; çünkü cezasını musibet olarak hemen çekeceÄŸini bilen insan kötülük yapamaz, suç iÅŸleyemezdi.