Körfez’in ilişkilerini kestiği Lübnan'da kriz endişesi

Lübnan Enformasyon Bakanı George Kardahi'nin daha önce Riyad yönetiminin "Yemen'deki politikasını eleÅŸtirmesini" gerekçe göstererek, Beyrut'taki Büyükelçisi'ni geri çağıran Suudi Arabistan, Lübnan'dan ülkesine yapılacak ithalata da yasak getirdi.

Riyad'ın ardından Bahreyn yönetimi de benzer adımı attı. Bu geliÅŸmenin hemen ardından Lübnan lirası dolar karşısında yüzde 10'luk bir deÄŸer kaybetti.

Lübnan BaÅŸbakanı Necib Mikati, krize neden olan Kardahi'den ülkenin menfaatleri için fedakârlık yaparak, imalı bir ÅŸekilde ya özür dilemesi veya istifa etmesi teklifinde bulundu.

Ülkedeki Ä°ran ve Hizbullah'a yakın 8 Mart Blokunda yer alan Hristiyan Bakan Kardahi ise Mikati'nin çaÄŸrısına raÄŸmen sessizliÄŸini bozmadı. Kardahi, daha önce de özür dilenecek bir durum olmadığını ifade etmiÅŸti.

Hizbullah yayımladığı yazılı açıklamada, Kardahi'nin istifaya zorlanmasını kabul etmediklerini bunun Lübnan'ın egemenliÄŸinin ihlal edilmesi anlamına geldiÄŸini savundu.

Yerel medyada ise koalisyonun bir parçası olan Hizbullah'ın, Mikati'ye, Kardahi'nin istifa etmesi halinde partinin hükümetten tüm bakanlarını çekeceÄŸi uyarısında bulunduÄŸu iddia edildi.

Eski Lübnan BaÅŸbakanı ve Müstakbel Hareketi lideri Saad el-Hariri ise Körfez ülkeleriyle yaÅŸanan gerilimden Hizbullah'ı sorumlu tuttu.

Hariri, dün yaptığı açıklamada, ÅŸu ifadeleri kullandı:

"Bu olayın sorumluluÄŸu her ÅŸeyden önce Araplar ve Körfez ülkeleri arasında düÅŸmanlık yayan Hizbullah'ın ve dizginleri, siyasi cücelerin, basının ve Arap yönetimlerinin onuruna saldıranların eline veren yönetimindir."

Dürzi Ä°lerici Sosyalist Partisi lideri Velid Canbolat da Riyad ile iliÅŸkilerin bozulmasına neden olmakla suçlanan Kardahi'nin görevden uzaklaÅŸtırılması çaÄŸrısında bulundu.

Canbolat, Twitter hesabından yaptığı açıklamada, "Felaketler için yeter artık. Çok geç olmadan Körfez'deki Arap ülkeleriyle iliÅŸkilerimizi yıkmadan bakanı görevinden uzaklaÅŸtırın." ifadeleriyle tepkisini dile getirdi.

Suudi Arabistanlı Siyaset Uzmanı Mansur el Malik de yine sosyal medya hesabı üzerinden yaptığı kısa deÄŸerlendirmede, ÅŸunları kaydetti:

"Suudi Arabistan ve Arap ülkelerinin Lübnan'a yönelik siyasi ve ekonomik yaptırımlarının hedefi, Lübnan'daki Ä°ran rejimini düÅŸürmektir."

BaÅŸbakan Mikati ise Suudi Arabistan'ı kaybetmeden, hükümeti de düÅŸürmeden DışiÅŸleri Bakanlığında kurulan bir kriz masasıyla sorunu çözmeye çalışıyor.

LÜBNAN'IN TÄ°CARÄ° Ä°LÄ°ÅžKÄ°LERÄ°NÄ°N YARISI KÖRFEZ'DEN

Lübnan Sanayiciler Cemiyeti BaÅŸkanı Fadi el-Cemil, basına yaptığı açıklamada, krizin ardından ülkedeki tüm üreticilerin gözünün Riyad'ın kararını revize etmesine çevrildiÄŸini söyledi.

Cemil, ülkesinin sanayi ihracatının yüzde 50'sinin yani yaklaşık 400 milyon dolarının Körfez ülkelerine yapıldığı bilgisini vererek, "Tüm ithalatın durdurulması kararı bir sürprizdi. Bu, üreticinin elindeki malın limanlarda beklemesi demektir." dedi.

Lübnan Ziraat ve Tarım Cemiyeti tarafından yapılan yazılı açıklamada ise ülkenin gelen yasakla birlikte uÄŸrayacağı zarar hakkında bazı veriler paylaşıldı.

Ülkenin yıllık 173 bin ton, toplamda tarım ürünleri ihracatının yaklaşık yüzde 55'ini Suudi Arabistan ve diÄŸer Körfez ülkelerine yaptığı belirtildi.

Açıklamada, gelen yasaklarla birlikte günlük zararın 250 bin dolar olduÄŸu kaydedildi.

DÖVÄ°Z GÄ°RDÄ°SÄ° CÄ°DDÄ° DÜÅžECEK

Lübnanlı Ekonomi Uzmanı Velid Ebu Süleyman yaptığı açıklamada, Suudi Arabistan'ın kararının endüstri, tarım ve sanayi alanında ağır bir ÅŸekilde hissedileceÄŸini belirtti.

Ülkenin halihazırda derin bir ekonomik kriz içinde olduÄŸunu ifade eden Ebu Süleyman, ÅŸöyle devam etti:

"Bu yaptırımlar, daha çok özel sektörün gelirini vuracak. Böyle olması halinde Lübnan'a döviz girdisinde ciddi düÅŸüÅŸler yaÅŸanabilir. Bu da ekonomide baÅŸka bir daralma sebebi olacak."

Ebu Süleyman ekonomik açıdan endiÅŸe verecek bir baÅŸka durumun da "Riyad'ın kararına destek vermek ve onunla dayanışmak için Körfez Ä°ÅŸbirliÄŸi Konseyindeki diÄŸer ülkelerin de Lübnan'a yaptırım uygulamak istemesi" olduÄŸunu dile getirdi.

- "Suudilerin Lübnan'daki yatırımları düÅŸecek"

Lübnanlı bir diÄŸer Ekonomi Uzmanı Patrick Mardini de Suudi Arabistan'ın Lübnan'daki farklı yatırımlarının durmasının söz konusu olduÄŸunu belirtti.

Riyad'ın kararının Lübnan için ağır bir faturası olabileceÄŸini söyleyen Mardini, "Suudi Arabistan'a ihracat duracak. Suudilerin Lübnan'daki yatırımları düÅŸecek." diye konuÅŸtu.

Patrick'e göre, Lübnan'ın ihracat yaptığı ülkelerin başında BirleÅŸik Arap Emirlikleri'nden sonra Suudi Arabistan ardından Suriye, Güney Afrika ve Irak geliyor.

LÜBNAN-SUUDÄ° ARABÄ°STAN KRÄ°ZÄ°

Lübnan Enformasyon Bakanı Kardahi, daha önce katıldığı ve 27 Ekim'de yayınlanan bir televizyon programında Husiler ve Yemen'e iliÅŸkin bir soru üzerine Riyad'ı suçlayıcı ifadeler kullanmıştı.

"Hizbullah gibi Husilerin de silahlı bir örgüt olarak kendi toprağını savunduÄŸunu düÅŸünüp düÅŸünmediÄŸine" iliÅŸkin soruya Kardahi, "Tabii ki toprağını koruyor. Åžahsi görüÅŸüm, Yemen'de bu savaşın sona ermesi gerekiyor. SavaÅŸ uçaklarıyla evler, binalar, köyler ve ÅŸehirler saldırılara maruz kalıyor." yanıtını vermiÅŸti.

Enformasyon Bakanı Kardahi'nin bu ifadeleri üzerine BaÅŸbakan Necib Mikati, yazılı bir açıklama yayımlamıştı.

Açıklamada, Kardahi'nin bakanlık görevine baÅŸlamadan önce bir televizyon programında Yemen'le ilgili bazı ifadeler kullandığı, bunun hiçbir ÅŸekilde ÅŸu anki konumunu yansıtmadığı belirtilmiÅŸti.

Kardahi'nin açıklamalarının reddedildiÄŸi vurgulanırken söz konusu ifadelerin hiçbir ÅŸekilde Lübnan'ın Arap ülkeleri ve özellikle Suudi Arabistan ile olan siyasetini yansıtmadığı kaydedilmiÅŸti.

Suudi Arabistan, dün Lübnan Enformasyon Bakanı George Kardahi'nin, Riyad'ı eleÅŸtiren ifadeleri üzerine Beyrut'taki Büyükelçisi Velid bin Abdullah el-Buhari'yi geri çağırıp, Lübnan'dan tüm ithalatı da durduÄŸunu açıklamıştı.

Riyad’ın bu kararı üzerine Mikati ise durumdan derin üzüntü duyduklarını belirterek kararın gözden geçirilmesi temennisinde bulunmuÅŸtu.