Güncel
Pandora Belgeleri: İngiltere'deki milyarlık gayrimenkul ifşaatları
Follow @dusuncemektebi2
BBC'nin araştırmasına göre İngiltere'de 1500 gayrimenkul, gizli sahiplerinin off-shore şirketleri aracılığıyla satın alındı.
Detayları "Pandora Belgeleri" adlı araÅŸtırmada yer alan verilere göre bu mülklerin deÄŸeri 4 milyar sterlini aşıyor.
Bu mülklerin sahipleri arasında yüksek profilli siyasetçiler, yolsuzlukla suçlanan kiÅŸiler ve Ä°ngiltere'de siyasi kampanyalara bağışta bulunan kiÅŸiler var. Bakanlar, parlamento açıldıktan sonra mevzuyla ilgili yeni bir yasayı sunacaklarını aktardı.
GeçmiÅŸ Muhafazakar Parti hükümetleri de kara para aklamanın önüne geçmek için yabancı ÅŸirketler üzerinden mülk satın alanların isimlerinin açıklanmasını zorunlu kılacaklarını ifade etmiÅŸti.
Belgelerde yer alan kimi ifÅŸalar ÅŸöyle:
Emlak imparatoru Philip Green'in eÅŸi, ÅŸirketlerinin çökme noktasına gelmesine raÄŸmen Londra'da çok sayıda emlak satın aldı
Katar Kraliyet Ailesi, Londra'nın en pahalı iki evini off-shore ÅŸirketler üzerinden satın alarak vergi ödemedi ve milyonlarca sterlin kâr elde etti
FBI tarafından soruÅŸturulan ve yüz milyonlarca dolar deÄŸerinde mal varlığı dondurulan Ukraynalı milyarder Gennadiy Bogolyubov, Londra'da deÄŸeri 400 milyon sterlini aÅŸan mülke sahip.
Rus oligark Mikhail Gutseriev, Londra'da 40 milyon sterlin deÄŸerinde bir ofis bloÄŸunu elinde tutuyor
BBC bu araÅŸtırma kapsamında Uluslararası AraÅŸtırmacı Gazeteciler Konsorsiyumu (ICIJ), Guardian gazetesi, araÅŸtırmazı gazetecileri eÄŸiten Finance Uncovered ile beraber çalışarak, Ä°ngiltere ve Galler'de denizaşırı ÅŸirketler üzerinden mülk sahibi olan kiÅŸileri ortaya çıkardı
Bir off-shore ÅŸirket üzerinden gayrimenkul sahibi olmanın yasa dışı olmadığı gibi bir mülk satın almak için yabancı ÅŸirketleri kullanmak illa bir yanlışın yapıldığı anlamına gelmiyor.
Ancak Ä°ngiltere hükümeti çok yakın zamanda emlak piyasası üzerinden kara para aklamanın riskini orta seviyeden yükseÄŸe çıkardı.
Ä°ngiltere Ä°çiÅŸleri Bakanlığı'nın Aralık 2020'deki bir raporuna göre buradaki en büyük risk, zincirin son halkasındaki mülk sahibinin kim olduÄŸunu belirlemek.
Green çifti
BHS, Topshop, Miss Selfridge gibi markaların sahibi olan Sir Philip ve Tina Green, ÅŸirketlerinin sıkıntıya girdiÄŸi bir dönemde Londra'da lüks gayrimenkullere milyonlarca sterlin harcadı.
Satışlar, vergi cenneti olarak bilinen Ä°ngiltere'ye baÄŸlı Virjin Adaları'ndaki ÅŸirketler üzerinden yapıldığı için Philip Green'in eÅŸi Tina'nın ismi mülklerin sahibi olarak gözükmüyor. Mayfair'de 15 milyon sterlin deÄŸerinde bir ev ile Buckingham Sarayı yakınında kızları için 2016'da satın aldıkları 10,6 milyon dolar deÄŸerinde bir ev, sahip olunan mülkler arasında.
Katar Kraliyet Ailesi
Pandora Belgeleri, Katar kraliyet ailesinin de ÅŸirketler ağı üzerinden sahibi olduÄŸu gayrimenkulları ortaya çıkarıyor. El Sani ailesi, Regent's Park'a bakan Cornwall Terrace'ta dünyanın en pahalı evlerinden iki mülk satın aldı. Bu mülklerin off-shore ÅŸirketler üzerinden satın alınmasıyla vergiden milyonlarca sterlin kaçınıldı.
BBC araÅŸtırmasına göre aile buradaki yapılar üzerinden 650 milyon sterlin deÄŸerinde mülke sahip. Katar hükümeti BBC'nin konuyla ilgili sorularına yanıt vermedi.
Londra'da satın alınan bu mülkler çiftin sahip olduÄŸu perakende zinciri BHS'in iflas etmesi sırasında gerçekleÅŸti, zincirin çökmesi yüzünden 11 bin kiÅŸi iÅŸsiz kalmıştı. Ä°flasın ardından ÅŸirketin emekli fonunda 571 milyon sterlin bir gedik yarattığının ortaya çıkması da büyük tartışma yaratmıştı. Çift, avukatları üzerinden bu mevzuların kiÅŸisel olduÄŸunu belirterek soruları yanıtlamayı kabul etmedi.
Gennadiy Bogolyubov
Gennadiy Bogolyubov, FBI tarafından kara para aklamak iddiaları yüzünden soruÅŸturulan Ukraynalı bir milyarder.
Ortağı ile beraber kurdukları bankayı 1 milyar dolar sterlin dolandırmakla suçlanıyor. Pandora Belgeleri arasında yer alan mahkeme kayıtlarına göre Bogolyubov, biri Trafalgar Meydanı'nda bir ev olmak üzere Ä°ngiltere'de toplamda 400 milyon sterlin deÄŸerinde mülkün sahibi.
Mülklerin sahipleri, kimisi offshore olmak üzere bir ÅŸirketler ağı olarak görünüyor. Bogolyubov'un kurucularından olduÄŸu PrivatBank, 2016 yılında bilançosunda 5,5 milyar dolar açık bulunmasının ardından kamulaÅŸtırılmıştı.
PrivatBank, Ä°ngiltere ve ABD'de açtığı davalar üzerinden Bogolyubov ve iÅŸ ortağı Igor Kolomoisky'den yönettikleri sırada bankadan kaybolan 3 milyar doların hesabını sormaya çalışıyor. ABD Adalet Bakanlığı, 2020 yılında "Privatbank'ın fonları kullanılarak zimmetlerine geçirdikleri" iddiasıyla Texas, Ohio ve Kentucky'de ortakların sahip olduÄŸu mülkleri ele geçirmeye çalışmıştı.
Davalar halen sürüyor. PrivatBank'ın 2017 yılında aldığı mahkeme kararıyla Bogolyubov'un varlıkları dünya çapında donduruldu. Bogolyubov, 2016 yılında vergiden kaynaklanan nedenlerle ülkesini terk ederek Ä°sviçre'ye yerleÅŸmiÅŸti. Bogolyubov'un avukatları yasal sürecin devam ettiÄŸini söylerek cevap vermedi.
Mikhail Gutseriev
Mikhail Gutseriev, Ä°ngiltere'de Belarus Devlet BaÅŸkanı Aleksander LukaÅŸenko ile yakın iliÅŸkileri yüzünden AÄŸustos ayından itibaren yaptırıma uygulanan bir Rus oligark. Pandora Belgeleri, Gutseriev'in oÄŸlunun bir off-shore ÅŸirketi üzerinden 40 milyon sterline satın alınan ofislere sahip olduÄŸunu gösterdi. Gutseriev; petrol, kömür, gayrimenkul ve perekande yatırımları bulunan Safmar Group ÅŸirketinin kurucusu.
2020 yılında Belarus'ta insan hakları ve demokrasiye karşı yapılan zararın ardından Ä°ngiltere ve Avrupa BirliÄŸi (AB) baÅŸta LukaÅŸenko olmak üzere Gutseriev ve iÅŸ ortaklarına yaptırım kararı almıştı.
Ä°ngiliz hükümeti Gutseriev'in Belarus hükümetine yaptığı iÅŸler üzerinden destek verdiÄŸini aktarmıştı. Gutseriev'in artık ilgisinin kalmadığı Safmar ÅŸirketinin bir kısmına Ä°ngiliz vatandaşı olan oÄŸlu Said sahip.
Said Gutseriev'in temsilcisi BBC'ye, "babasıyla hiçbir iÅŸ iliÅŸkisinin kalmadığını" söyledi. Gutseriev'in 2016'da Jennifer Lopez ve Enrique Iglesias'ın sahne aldığı lüks düÄŸününün 1 milyar dolara mal olduÄŸu gazete manÅŸetlerine yansımıştı.
Ä°ngiliz hükümeti ne yapıyor?
Ä°ngiltere'de gayrimenkul ÅŸirketlerinin kayıt altına alınması planları ilk defa 2016 yılında dönemin baÅŸbakanı David Cameron tarafından "yolsuzluÄŸun ve kara para aklamanın önüne geçmek" amacıyla açıklanmıştı.
Yasa taslağı iki yıl sonra kamuoyuna açıklandı, yasanın deÄŸiÅŸmesinde ilerlemenin kaydedildiÄŸi de 2019 yılında Kraliçe II. Elizabeth'in konuÅŸmasında vurgulandı. Bu yıl G7 zirvesinin ardından hükümet de bu konuya baÄŸlılığını yeniledi. Ancak yasa henüz parlamentoya sunulmuÅŸ deÄŸil, bu yıl parlamentonun gündeme alacağı yasal deÄŸiÅŸiklikler açısından da Kraliçe'nin konuÅŸmasında yer almadı.
Ana muhalefetteki Ä°ÅŸçi Partisi'nin milletvekillerinden Margaret Hodge da BBC'ye yaptığı açıklamada, Cameron döneminden beri, hükümetin bu alanda bir adım atmasını beklediklerini söyledi. Hükümet ise kara para aklama suçuyla daha sert yasalar ve yürütme ile mücadele ettiÄŸimni belirtirken, Ä°ngiltere'de gayrimenkule sahip olan off-shore ÅŸirketlerin kayıt altına alınması için çıkarılacak yasanın zamanı geldiÄŸinde Parlamento'ya sunulacağını açıkladı.
Dünya liderleri
Ürdün Kralı Abdullah'ın ve Azerbaycan'ı yöneten Aliyev ailesinin Ä°ngiltere'deki mülkleri BBC Panorama tarafından Pazar günü açıklandı. Kral Abdullah'ın avukatları, kiÅŸisel servetini ev satın almak için kullandığını, bunu yaparken de offshore ÅŸirketleri kullanmanın yasa dışı bir yanının olmadığını vurguladı.
Pandora Belgeleri'ne göre Kenya Devlet BaÅŸkanı Uhuru Kenyatta, on yıllardır gizlice çok sayıda off-shore ÅŸirkete sahip. Kenya Devlet BaÅŸkanı'nın annesi ve iki kızkardeÅŸi tarafından kurulan bu ÅŸirketlerden biri Londra'da ünlü kilise Westminster Abbey'e yürüme mesafesinde merkezi bir ev satın aldı.
2018 yılında BBC'nin Hardtalk programına konuÅŸan Kenyatta, ailesinin servetinin kamu tarafından bilindiÄŸini ve yasa gereÄŸi mal varlığını açıkladığını dile getirdi.
Guardian gazetesi ise Pazar günü Ukrayna Devlet BaÅŸkanı Volodimir Zelensky'nin uzun zamandır arkadaşı ve iÅŸ ortağı olan isimlerle off-shore ÅŸirket ağına dahil olduÄŸunu ortaya çıkardı.
Bu ÅŸirketlerin Londra'nın Regent's Park yakınındaki evler dahil olmak üzere gayrimenkul yatırımları bulunuyor. Bazı dünya liderleri belgelerin ortaya çıkmasının ardından yasa dışı bir faaliyet içinde olmadıklarını açıkladı.
Muhafazakar Parti'nin bağışçıları
Ä°ngiltere'de iktidardaki Muhafazakar Parti'nin bağışçıları olan isimlerin de off-shore ÅŸirketler üzerinden gayrimenkul yatırımlarının olduÄŸu ortaya çıktı.
BBC'nin Panorama programı tarafından Avrupa'nın en büyük yolsuzluk skandallarından birine karıştığı tespit edilen iÅŸ insanı Mohammed Amersi'nin Mayfair ve Gloucestershire'de iki evinin olduÄŸu ortaya çıkarıldı.
Amersi, iddiaları reddediyor. Muhafazakar Parti'ye 2012 yılından beri 1,8 milyon sterlin bağış yapan Lubov Chernukhin'ın ise Rusya'nın eski bakanlarından olan eşi ile beraber off-shore servetinin olduğu bulundu.
Londra'da 38 milyon sterlin deÄŸerinde Regent's Park yakınındaki bir ev ile Oxfordshire'da 10 milyon sterline alınan bir villa bu yatırımlar arasında. Chernukhin'in avukatları müvekkilerinin Ä°ngiliz vatandaşı olduÄŸunu ve parasıyla istediÄŸini yapabileceÄŸini aktardı.
Åžirketleri aracılığıyla milletvekillerine 900 bin sterlin veren Rus iÅŸ insanı Victor Fedotov'un Hampshire'da offshore ÅŸirketler aracılığıyla bir köÅŸkünün olduÄŸu ortaya çıktı.
Pandora Belgeleri'ndeki dökümanlar yolsuzluk iddialarını da gün yüzüne çıkardı. Fedotov'un avukatları ise yapılan herhangi bir yanlışa dair belgenin olmadığını aktardı.
BBC, Pandora Belgeleri kapsamında bütün siyasi partilerin bağışçıları hakkında araÅŸtırma yaptı ancak soruÅŸturmanın sonucu sadece Muhafazakar Parti'ye bağış yapanlara dair iddialar ortaya çıktı. Sızdırılan Pandora Belgeleri'nde yaklaşık 12 milyon dosya ve belge bulunuyor. Bunlar arasında dünya liderleri, siyasetçiler ve milyarderlere dair belgeler de var.
Söz konusu belgeler ABD'nin baÅŸkenti Washington DC'de bulunan Uluslararası AraÅŸtırmacı Gazeteciler Konsorsiyumu tarafından edinildi ve dünyanın en büyük küresel araÅŸtırmacı gazetecilik çalışmasının gerçekleÅŸtirilmesini saÄŸladı. 117 ülkeden 600'den fazla gazeteci belgeler üzerinde çalıştı. Ä°ngiltere'deki araÅŸtırma, BBC'nin araÅŸtırmacı gazetecilik programı Panorama ve Guardian gazetesi tarafından üstlenildi.
Belgelerin sosyal medyadaki yansımalarını görmek için #PandoraPapers ve #PandoraBelgeleri etiketlerine bakabilirsiniz.
BBCTürkçe
Henüz yorum yapılmamış.