Parası pula dönen Lübnan'da yeni hükümeti neler bekliyor?

Beyrut Limanı'ndaki büyük patlama sonrası tepki eylemleri üzerine 10 AÄŸustos 2020'de istifa eden Hassan Diyab hükümetinin yerine yenisini kurmak üzere Mikati'den önce sırayla Lübnan'ın Berlin Büyükelçisi Mustafa Edib ve eski BaÅŸbakan Saad el-Hariri görevlendirildi. Ancak ikisinin çabaları da sonuç vermedi.

Edib ve Hariri, ekonomik krizin baÅŸ gösterdiÄŸi 17 Ekim 2019'dan beri halkın talebi olan ve aynı zamanda Lübnan'a uluslararası yardımların önünü açacak teknokratlar hükümetini kurmakta ısrar ediyordu.

Edib ve Hariri'den sonra 26 Temmuz'da hükümeti kurma görevini alan eski BaÅŸbakan Mikati ise Müslüman ve Hristiyan partileri temsil edecek kabine için CumhurbaÅŸkanı MiÅŸel Avn ile anlaÅŸmayı baÅŸardı.

Mikati'nin 24 üyeden oluÅŸan kabinesini açıklayan Bakanlar Kurulu Sekreteri Mahmud Mekiyye, Mikati hükümetinin ilk toplantısını 13 Eylül Pazartesi yapacağını bildirdi.

Yeni hükümeti neler bekliyor?

Lübnan hükümeti, geçen yıl vadesi dolan toplam 4,6 milyar dolarlık eurobond ödemelerini, ülkenin döviz rezervlerini korumak amacıyla yapmadığı için tarihinde ilk kez temerrüde düÅŸtüÄŸünü açıklamıştı.

Ekonomik krize karşı tek çözüm yolunun Uluslararası Para Fonu (IMF) ile müzakerelerde olduÄŸu ve bunun için de ekonomik reformların hayata geçirilmesi gerektiÄŸini açıklayan Diyab hükümeti, geçen yıl duyurduÄŸu ekonomik plandan sonra IMF ile müzakerelere baÅŸlamıştı ancak Beyrut Limanı'ndaki patlama sonrasında istifa etmek mecburiyetinde kalmıştı.

Beyrut patlamasından bu yana süren yönetim boÅŸluÄŸunun yanında gıda, ilaç ve akaryakıt gibi temel ihtiyaçları sübvanse eden Merkez Bankası, 12 AÄŸustos'tan itibaren artık akaryakıtı sübvanse edecek dövizlerinin kalmadığını duyurmuÅŸtu.

Aylardan beri vatandaşın ilaç, elektrik ve akaryakıt bulmakta zorlandığı Lübnan'da yetkililer, ABD'nin yeÅŸil ışık yakmasıyla Suriye toprakları üzerinden Mısır ve Ürdün'den enerji tedariki giriÅŸimlerine baÅŸladı.

Mısır ve Ürdün'den tedarik edilmeye çalışan enerji giriÅŸiminin zaman alması ve devletin akaryakıta yönelik sübvansiyonunun kalkması nedeniyle akaryakıt krizinin daha da derinleÅŸeceÄŸi Lübnan'da eski hükümetin duyurduÄŸu, yoksul ailelere yönelik "yardım karnesi"ni finanse edecek kaynak sorunu da söz konusu.

Tüm bunlara bakıldığında Lübnan'da bugün açıklanan Mikati hükümetini bekleyen iç siyasi çekiÅŸmelerinin yanında derinleÅŸen ekonomik krizin ağır sorunları var.

Lübnan'daki ekonomik kriz

Farklı din ve mezheplere dayalı siyasi bölünmeler açısından oldukça kırılgan bir yapıya sahip Lübnan ekonomisi, 1975-1990 yıllarındaki iç savaÅŸtan bu yana en büyük krizi yaşıyor.

Yerel para birimi Lübnan lirası, Merkez Bankası kuru sabit tutsa da karaborsada yüzde 90'ın üzerinde deÄŸer kaybetti.

Ülkede bir süredir devam eden benzin krizi nedeniyle akaryakıt istasyonlarının çoÄŸu kapalı, açık olanların önünde de uzun kuyruklar oluÅŸmaya devam ediyor.

Günün çoÄŸunu elektrik kesintileriyle geçiren Lübnanlılar ayrıca eczanelerde ilaç bulmakta zorluk çekiyor.

Mezhepsel siyasi gruplar, 13 ay önce istifa eden Hassan Diyab hükümetinin yerine yenisini kurma konusunda bugüne kadar anlaÅŸamadığı için kriz her geçen gün farklı sektörleri vurmaya devam ediyordu.

BaÅŸbakan Hassan Diyab, Mart 2020'de ülkedeki kamu borcunun 90 milyar doları aÅŸtığını belirtmiÅŸti.

BirleÅŸmiÅŸ Milletler Batı Asya Ekonomik ve Sosyal Komisyonu tarafından 3 Eylül'de yayımlanan araÅŸtırma raporunda, Lübnan nüfusunun yüzde 74'ünün yoksulluk çektiÄŸine iÅŸaret edilmiÅŸti. Raporda, bu oranın 2020 yılında yüzde 55, 2019'de ise yüzde 28 olduÄŸu hatırlatılmıştı.

AA