Ayşe Böhürler / Risklerle baş etmek

AyÅŸe Böhürler / Yeni Åžafak

Siyaset sosyolojinin önemli bir parçası. Ä°lla ki siyasetçiler sosyologlardan beslenmek zorunda. Günümüz dünyasında “risk küreseldir ve öngörülemez” diyen sosyolog Ulrich Beck’in tespitleri bugünün siyaset arenasında hayat buluyor. Risk küresel ve öngörülemez olunca ona tepki de büyük oluyor. Beck böyle bir durumda “Umutlu olmak için zemin de bulabiliriz” diyor. Yeter ki böyle durumlarda iletiÅŸim mantığının farklı çalıştığını kavrayalım.

Küresel riskler, uzlaÅŸamayacağını düÅŸündüÄŸümüz farklı dünyaları olan insanları da bir araya getiriyor. Birbiriyle hiç iliÅŸkisi olmayan ve bunu da reddedenler arasında iletiÅŸim kurulmasını zorunlu kılıyor. Ä°letiÅŸimi bu farklı dünyaları kapsayacak hale gelmeye zorluyor. Riskler, siyasetin ulusal ve uluslararası gündeminin yanısıra kültürlerin, dillerin, dinlerin ve sistemlerin sadece kendileriyle ilgilenmesini de engeller. Öncelikleri altüst eder, birbirini görmezden gelen ya da birbirine karşı olan tarafları partileri ve çatışma halindeki ulusları eyleme geçirecek baÄŸlamlar yaratır. Ä°letiÅŸimden kaçanların sırtına sorumluluk yükler.

Ayrıca riskler üzerine çalışmanın aydınlatma, tecrübe kazandırma iÅŸlevi de var. Mevcut düzeni istikrarsızlaÅŸtırıyor ama yeni kurumların inÅŸasında da rol oynuyor. Çözüm odaklı bakış açısını kazandırıyor. Türkiye küresel riskler arasında yer alan iklim ve göç sorunları karşısında baÅŸka ülkelerin tecrübesinden istifade etmeli. Avrupa’daki gibi doÄŸrudan iklim ve göçe dair riskleri yönetecek kurum ve kuruluÅŸlara ihtiyaç var.

NASIL Ä°LETÄ°ÅžECEĞİZ…

Risk toplumu; kısmen aydınlanmaya tüm elleriyle sarılanların hayal kırıklığıdır, kısmen modernleÅŸme karşıtlığıdır, kısmen klasik sanayi toplumlarındaki bilim ve teknoloji anlayışının büyüsünün bozulmasıdır, kısmen sanayi toplumunun çözülmesidir, kısmen bilimde metodik ÅŸüphenin oluÅŸması, bilimsel doÄŸruluÄŸun hükmünün kalmamasıdır. Bugün aşı karşıtlarında gördüÄŸümüz tabloda olduÄŸu gibi…

Risk toplumu sanayi toplumunun sistemli yapısını bozar. ModernliÄŸin kavramlarıyla oluÅŸmuÅŸ ulus devletlerin yapısını, bu kavramların deÄŸiÅŸmesiyle deÄŸiÅŸime zorlar. DeÄŸiÅŸim, esas unsurlar olarak bilinenleri deÄŸiÅŸtirir. Böyle olunca da sanayi, kalkınma, ilerleme ülküsüne sarılan ana akım siyasi partilerin savunduÄŸu fikirler ile toplum arasında fay kırıkları ortaya çıkar. Topluma öncülük rolü, siyasetten “alt siyasete” ya da mikro siyasi alanlara geçer. Gündelik siyaseti belirleyen aktörler de deÄŸiÅŸir. Hükümetlerden ana meselelerinin yanı sıra daha alt siyasetin sorunlarını çözmesi beklenir. Özetle devlet daha önce üzerine vazife olmayan iÅŸlerden sorumlu tutulur.

Eminim ki her birimiz Ulrich Beck’in Risk Toplumu – BaÅŸka Bir ModernliÄŸe DoÄŸru kitabındaki bu saptamalara iliÅŸkin pek çok somut örnek verebiliriz. Küresel riskleri giderek daha çok hissettiÄŸimiz bu “belirsizlik” ortamında “nasıl iletiÅŸeceÄŸiz” sorusuna, sosyal medyaya yaslanmayan cevaplar üretmek gerekiyor.

Aklıselim siyaset sahnesine özellikle de iletiÅŸime hakim olmak zorunda. Sözlerimize “aklımız ve kalbimiz” birlikte mihver olmalı ki gelecek dünyanın risklerini karşılayalım. Beck’in John Dewey’in dediÄŸi gibi: Siyasetin baÄŸrında eylemler deÄŸil sonuçlar yatar…

BU OYUNA GELMEYELÄ°M

Ä°ncelikle sabırla uzun süredir devam eden sosyal medya iÅŸçiliÄŸi, çıkarılan söylentiler kıvılcımları hızla alevlendiriyor, insanları vahÅŸileÅŸtiriyor olayları bir sosyal yangın haline getiriyor. Fırsatı ganimet bilen popülist politikacılar da yangına körükle gidiyor. Manipüle edilen ise evini koruma duygusu…

Ankara AltındaÄŸ Mahallesi’nde yaÅŸanan provokasyon hepimizin hafızasında onlarca utanç sayfasını canlandırdı… Ancak tarihte de benzerlerine üzülerek ÅŸahit olduÄŸumuz böylesi provokasyonlar ne geçmiÅŸte kimsenin iÅŸine yaradı ne de bugün yarayacak. Sadece kaos çağına hizmet edecek. Sosyal ya da siyasal problemlerin çözümü ise hiçbir zaman kaosun içinden çıkmadı ya da çıkmayacak. Birlikte ortak bir gelecek vandallıkla inÅŸa edilemez.