Fransa'da seçim: Macron'un partisi ilk turu kaybetti

Fransa’da ikinci turu düzenlenen bölge ve vilayet seçimlerinde CumhurbaÅŸkanı Emmanuel Macron’un partisi LREM daha ilk turda kaybetti.

Ipsos-Sopra Steria araÅŸtırma ÅŸirketinin tahminlerine göre, seçimin ikinci turunda katılım oranı yüzde 34,3 oldu. Kayıtlı seçmenlerin yüzde 65,7’si oy kullanmadı.

DiÄŸer yandan, Le Figora gazetesi ülke genelinde ana muhalefet partisi Cumhuriyetçilerin (LR) de içinde bulunduÄŸu saÄŸ partilerin yüzde 38,1, sol ve çevreci partilerin yüzde 34,8, aşırı saÄŸcı Ulusal Birlik’in (RN) yüzde 20,2, iktidardaki Cumhuriyet YürüyüÅŸü (LREM) ile Demokratik Hareket’in (MoDem) yüzde 6,9 oranında oy aldığı tahminlerini paylaÅŸtı.

Macron ilk turda elendi

Bölge seçimlerinde, CumhurbaÅŸkanı Emmanuel Macron’un partisi LREM daha ilk turda elenirken, aşırı saÄŸcı RN de hiçbir bölgeyi alamadı. Geçen hafta pazar günü düzenlenen ilk turda katılım 33,9 olmuÅŸtu.

Mart ayında yapılması planlanan ancak yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgını nedeniyle ertelenen seçimlerin geçen hafta pazar günü yapılan ilk turu, Fransa’da 5. Cumhuriyet döneminde referandumlar hariç katılımın en düÅŸük olduÄŸu oylama olarak tarihe geçmiÅŸti.

Ä°lk turda katılımın düÅŸüklüÄŸünden endiÅŸelenen siyasetçiler, halkı sandığa çağırmışlardı. Fransa’da bölge ve vilayet seçimleri, Nisan 2022’de düzenlenmesi planlanan cumhurbaÅŸkanlığı seçimi öncesi, seçmenin nabzının tutulduÄŸu son seçimler olarak ön plana çıkıyor.

Bölge ve vilayet seçim sistemi

Bölgesel seçimlerde ilk turda, bir partinin ve ittifakın listesi oyların yüzde 50’den fazlasını alırsa, bölge konsey üyeleri doÄŸrudan belirlenebiliyor.

Birinci gelen listeye, çoÄŸunluk bonusu verilerek koltukların yüzde 25’i ayrılıyor, geri kalan koltuklar da yüzde 5’i geçen her listenin oy oranına göre dağıtılıyor. Hiçbir listenin yüzde 50 oya ulaÅŸamaması durumunda ikinci tur düzenleniyor. Partilerin ikinci turda yer alabilmesi için ilk turda en az yüzde 10 oy alması gerekiyor.

Bununla birlikte ilk turda en az yüzde 5 oy alan bir liste, ikinci tura kalan bir listeyle birleÅŸip ikinci turda da yer alabiliyor. Ä°kinci turda en yüksek oyu alan listeye de çoÄŸunluk bonusu verilerek koltukların yüzde 25’i ayrılıyor, geri kalan koltuklar da yüzde 5’i geçen her listenin oy oranına göre dağıtılıyor.

Vilayet seçimlerinde ise vilayetlerde yer alan seçim bölgesi tayin edilen her bir kanton için bir kadın ve erkekten oluÅŸan bir çift aday yarışıyor. Fransa genelinde 2 bin 54 kantonda, birer kadın ve erkek toplam 4 bin 108 vilayet konseyi üyesi iki turlu seçimle belirleniyor.

Bir çift aday, ilk turda oyların mutlak çoÄŸunluÄŸu ve kayıtlı seçmen sayısının 4’te 1’i oranında oy alırsa doÄŸrudan seçiliyor. Hiçbir çift adayın ilk turda seçilememesi durumunda ise ilk turda kayıtlı seçmen sayısının 8’de 1’ini alan adaylar ikinci tura kalıyor.

Ä°lk turda hiçbir çift aday bu eÅŸiÄŸi yakalayamazsa, oyların en çoÄŸunu alan ilk 2 çift aday ikinci turda yarışabiliyor. Ä°kinci turda oyların en fazlasını, yani nispi çoÄŸunluÄŸunu alan çift aday vilayet konseyi olarak seçiliyor.