Çin zulmünü kendi verileriyle ele verdi! Uygur olmak hapse girmek için yeterli

Çin'in DoÄŸu Türkistan'daki Uygur Türkleri üzerinde uyguladığı insanlık dışı politikalar, zulmü gün geçtikçe daha da net bir ÅŸekilde ortaya çıkarıyor. Çin'in ısrarla reddettiÄŸi fakat birçok ülkenin soykırım olarak tanıdığı ve kınadığı politikalar bu kez de Çin'in kendi paylaÅŸtığı verilerle ortaya çıktı.

HAPÄ°S CEZALARINDA CÄ°DDÄ° ARTIÅž

Independent Türkçe'nin aktardığı habere göre, Çin hükümetinin verileri, Pekin'in bölgedeki Müslüman Uygurlara yönelik baskılarını baÅŸlattığı 2014'ten bu yana DoÄŸu Türkistan'daki uzun hapis cezalarına çarptırıldığı bildirilen kiÅŸi sayısında ciddi bir artış olduÄŸunu gösterdi.

CNN'in haberine göre, gözaltı sisteminin yanı sıra yürütülen ayrı bir program kapsamında uzun hapis cezaları verildi. Program kapsamında iddia edilen terörizm, ayrılıkçılık ve etnik nefreti kışkırtma gibi suçlar için çok uzun hapis cezalarına karar verildi.

Fakat kayıtlar hapis cezasına çarptırılanların iÅŸlediÄŸi suçları göstermiyor. Hüküm giyenlerin etnik ve dini profilini de açıklamıyor. Yayın kuruluÅŸu, programın hâlâ yürürlükte olup olmadığını bağımsız olarak teyit edemediklerini de kesin bir ÅŸekilde belirtti.

UYGURLAR 'GÄ°ZLÄ°LÄ°KLE ÖRTÜLÜ DEVASA BÄ°R TOPLAMA KAMPINDA'

Çin, Müslüman Uygurları bir BM panelinin deyimiyle "gizlilikle örtülü devasa bir toplama kampında" gözaltında tutması nedeniyle birçok kesim tarafından kınanıyor. DoÄŸu Türkistan bölgesinde bir milyondan fazla Uygur'un, eskiden gözaltında tutulanların gardiyanlara ve yetkililere sistematik tecavüz ve cinsel ÅŸiddet suçlaması yönelttiÄŸi kamplara yerleÅŸtirildiÄŸi bildiriliyor.

Ülke, tesisleri gönüllü "mesleki eÄŸitim merkezleri" diye adlandırıp aynı zamanda terörle mücadele çabalarının gerekli bir parçası olarak göstererek bölgedeki tesisler ağını defalarca kez savundu.

6 KAT ARTIÅž

CNN'nin haberine göre, 2014'te DoÄŸu Türkistan'da yaklaşık 21 bin kiÅŸi hapis cezasına çarptırılmıştı. 2018 itibariyleyse bu sayı 6 kat artarak 133 bin 200'e ulaÅŸtı. Çin , 2018'den beri hapishane verilerini yayımlamıyor.

Habere göre 2016'da tutuklananların sadece yüzde 27'si 5 yıldan uzun hapis cezasına çarptırılırken bu oran 2017'de yüzde 87'ye yükselmiÅŸ.

"RAKAMLARLA OYNUYORLAR"

Çin'i rakamlarla oynamakla suçlayan Ä°nsan hakları Ä°zleme Örgütü Çin araÅŸtırmacısı Maya Wang "(Çin hükümet yetkililerinin) özellikle de daha siyasallaÅŸmış ortamlarda rakamları saklama ve rakamlarla oynama yönünde bir uygulaması olduÄŸunu düÅŸünüyorum. Neler döndüÄŸü bir nevi ortada" dedi.

Ä°nsan Hakları Ä°zleme Örgütü, ÅŸubatta da yine benzer bir rapor yayımlamıştı. Rapora göre DoÄŸu Türkistan'da Uygurlara ve diÄŸer Müslümanlara yönelik uzun hapis cezalarıyla beraber "temelsiz hapis cezalarında" hızlı bir artış yaÅŸandı.

Ä°nsan hakları kuruluÅŸu, 2016 ve 2018 arasındaki yaklaşık 60 ceza davasını analiz ederek "birçok kiÅŸinin gerçek bir suç iÅŸlemeden hüküm giydiÄŸi ve hapse atıldığı" sonucuna vardı.

HAPÄ°SHANE ALTYAPISI GENÄ°ÅžLETÄ°LMÄ°ÅžTÄ°

Sincan Uygur Özerk Bölgesi BaÅŸkanı Åžohrat Zakir 2019'da bu kamplarda tutulan herkesin artık "mezun olduÄŸunu" söylese de, Avustralya Stratejik Politika Enstitüsü (ASPI) tarafından yayımlanan bir raporda yer alan uydu görüntüleri hapishane altyapısının geniÅŸletildiÄŸini göstermiÅŸti.

2020'de yayımlanan raporda, neredeyse yarısı yüksek güvenlikli olan bazı mevcut tesislerin geniÅŸletildiÄŸi de öne sürülmüÅŸtü.

DüÅŸünce kuruluÅŸuna göre bu durum, "düÅŸük güvenlikli 'yeniden eÄŸitim merkezlerinden' daha yüksek güvenlikli hapishane tarzı tesislere doÄŸru bir geçiÅŸe" iÅŸaret ediyor olabilir.

Washington DC'deki düÅŸünce kuruluÅŸu Newlines Strateji ve Politika Enstitüsü'nün ayrı bir raporunda, Mayıs 2013'ten itibaren bölgedeki önemli geliÅŸtirmeler incelenerek Sincan bölgesinde inÅŸa edilen toplama kamplarında yaklaşık bir ila iki milyon kiÅŸinin gözaltında tutulduÄŸu sonucuna varıldı. 2017'den bu yanaysa bölgede 380'den fazla yeni inÅŸa edilmiÅŸ ya da kayda deÄŸer ölçüde geniÅŸletilmiÅŸ gözaltı alanı olduÄŸu belirtildi.