Filistin direnişinin kadın özneleri (2)

Sibel Eraslan: / Star Gazetesi

Bugünkü yazımızda 1967 sonrasını ele alacağız. Ä°srail zorbalığının Filistinli her kadını uyanışa ve direniÅŸe zorunlu hale getirdiÄŸi tespitinden sonra 1967'ye, Leyla Halid adında bir öÄŸretmen hanımın, Ä°srail hapishanelerindeki Filistinlilerin serbest bırakılması için Ä°srail Havayolları El Al'a ait uçakların kaçırılması eylemlerine katılarak Filistin direniÅŸinin sembolü haline geliÅŸine uzanacağız. 1967-68 yılları tüm dünyada öÄŸrenci ve gençlik eylemleriyle tarihe geçerken, Filistinli gençlerin de bu hareketlilik kuÅŸağında yer alması kadar normal bir ÅŸey olamazdı. Üstelik, vatansız kalmışlar, evlerini, vatanlarını gasp edenler tarafından yersiz yurtsuz bırakılmışlardı. Leyla, buna itiraz eden, sol tandanslı bir söylemle direniÅŸe geçen bir Filistinliydi...

Ardından Delal el-MaÄŸribi isimli Filistinli genç bir kızın, Fetih Hareketi'ne baÄŸlı bir grup direniÅŸçinin ÅŸiÅŸme botlarla Tel Aviv sahillerine inerek düzenlediÄŸi operasyonu yönettiÄŸini yazdı ajanslar, tarih 1978'di.

1981'de Gazze'de kurulan Ä°slami Cihat Örgütü o tarihe kadar etkin anlamda sol direniÅŸçilerin baÅŸrolde olduÄŸu direniÅŸte artık Ä°slami duyarlılığın öne geçeceÄŸinin ilk sinyallerini veriyordu. 1987'de kurulan Hamas, bir siyasi cephe olduÄŸu kadar bir direniÅŸ grubuydu da. Kurucuları Åžeyh Ahmet Yasin ve Prof. Rantisi, Filistinli kadınların, öÄŸretmenler, anneler, kız kardeÅŸler olarak savaşın bizzat içinde deÄŸil de, toplumsal görevlerde yer almalarını önceliyorlardı. Kadınlara duydukları hürmet ve onların izzeti için yaptıkları bu deÄŸerli jestin karşılığındaysa hanımlardan Filistin direniÅŸine has bilinçlendirme görevini ve hüznü sabırla taşımalarını bekliyorlardı.

Gazze Åžeridi'nin kuzeyindeki Cebaliya Mülteci Kampı'nda 1'inci Ä°ntifada'nın patlak verdiÄŸi günlerde (1987), Filistinli kadınlar da Ä°srail askerlerine karşı direniÅŸin her safhasında yer almışlardı. Filistinli kadınlar için yeni bir direniÅŸ eÅŸiÄŸiydi bu...

Filistinli kadınlar, 28 Eylül 2000 yılında Ariel Åžaron'un Mescid-i Aksa'ya girmesiyle baÅŸlayan Aksa Ä°ntifadası'nda da (2. Ä°ntifada) Ä°srail'e yönelik farklı direniÅŸlere katıldılar. Vefa Ä°dris isimli genç bir kızın düzenledÄŸii istiÅŸhad, yani gönüllü ÅŸehitlik eylemiyle, Filistin direniÅŸindeki kadınlar, cihadın en aktif noktasına taşındılar. Böylece Aksa Ä°ntifadası'nda 3'ü Gazze Åžeridi'nden, 9'u Batı Åžeria'dan, 12 Filistinli kadın, Ä°srail askerlerince ve silahlı yerleÅŸimcilerce ÅŸehit edildiler.

SorulduÄŸunda 'sayılarını Allah bilir, ben de unuttum' diyerek her konuÅŸmasında torunlarının çokluÄŸundan söz eden 57 yaşındaki Fatıma en-Neccar ise, 2018'de kadın direniÅŸinde yeni bir içtihat açtı; vatanları için, 'büyükanneler de ÅŸehit olabilirler'di.

Filistinli kadınlar, 2000 yılındaki Ä°kinci Ä°ntifada'dan bu yana "silahlı mücadeleye" katıldıkları bahanesiyle gözaltına alınıyorlar... Hamas mensubu Ahlam et-Temimi de herkese gözdağı verilmek üzere gözaltına alınarak tutuklanan bu kadınlardan biriydi. Kudüs'te eylem düzenlediÄŸi gerekçesiyle, 2001 yılında 16 kez müebbet hapis cezasına çarptırıldı. 10 yıl cezaevinde kaldıktan sonra Hamas ile Ä°srail arasında yapılan esir takası anlaÅŸmasıyla serbest kaldı.

Filistin'deki direniÅŸin anneleri ve kız kardeÅŸleri olan bu kadınlardan bahsederken, 1949 Gazze doÄŸumlu Meryem Ferhat'tan bahsetmemek olmaz. Üç oÄŸlunu da ÅŸehit veren Ferhat, Filistinli direniÅŸçi kadınların sembol isimlerindendir. Filistin Yasama Konseyi'nde Hamas milletvekili seçildi. Lakabı: "DireniÅŸin annesi"ydi.

Bu arada 2003 yılında Filistinli ve Müslüman olmadığı halde, iÅŸgalci Ä°srail tarafından evlerinden atılan Filistinlilere destek olurken, buldozerle ezilerek katledilen insan hakları aktivisti Rachel Corie'yi de ÅŸükranla yad ederiz. O da Filistin'in direniÅŸçi kadınlarındandır.

31 Mayıs 2010'da Gazze'ye insani yardım taşıma amacıyla yola çıkan ve uluslar arası sularda Ä°srail tarafından vurulan Mavi Marmara, Filistin direniÅŸine yeni bir ufuk kazandırmıştır. Geminin kadın mürettebatından avukat Gülden Sönmez, halen davayla ilgili tüm uluslar arası süreci takip eden örnek bir kardeÅŸimizdir, Filistin'in direniÅŸçi kadınları arasındadır.

Sol olarak baÅŸlayıp, Ä°slamcı kulvarda devam eden ve bugünlerdeyse artık küreselleÅŸmiÅŸ bir kadın direniÅŸ ağıyla, Filistin hepimizin gönüllerinde...