Gürcistan üzerinden yürütülen planlar

Özellikle Gürcistan'daki Türk Müslüman nüfus üzerine dolaylı baskılarla, Sovyetler BirliÄŸi'nin çöküÅŸünden bu tarafa ÅŸahitlik etmekteyiz.

Tabii burada Gürcistan üzerinden Kafkasya'daki tüm enerji projelerinin transit geçiÅŸi de, Gürcistan'ı kendinden emin duruma soktu. Gürcistan, Rusya açısından da ileriye dönük sorunların merkezi olarak görülmekte. Tabii iÅŸin önemli tarafı ise, NATO ile beraberlik yolunu benimsemiÅŸ olmasıdır. Rusya, Azerbaycan ve Ermenistan kanalının düzeltilmesi gerektiÄŸine, biraz da Gürcistan üzerinden hazırlanan nihai hedefler yüzünden razı gelebildi. Tabii bu konjonktürde, Azerbaycan ve Türkiye açısından anlamlı sonuçlara kapı açmış oldu. Lakin "bu iÅŸin bitiÅŸi" anlamı taşımıyor.

Gürcistan; Müslüman-Türk vatandaÅŸlarına yönelik baskıcı politikalarının dozunu giderek artırma yolunda. Burada anlaşılan Ermenistan-Azerbaycan kanalının barışa gidilmemesi için birazcık çaba da harcıyor. Nitekim ki Gürcistan'ın Karapapak bölgesinde çeÅŸitli provokasyonları, son günlerde sık sık duymaya baÅŸladık.

Gürcistan üzerine ara ara uyarıcı yazılar yazmışımdır. Hatta Abhazya'nın ne kadar giderek büyük anlam taşıyacağını da zaman zaman hatırlatıyoruz.

Gürcistan bu dönemde, hele hele KarabaÄŸ Savaşının Azerbaycan'ın lehine yekünleÅŸmesi ile beraber "Batı ittifakının Gürcistan üzerinden yeni durum ÅŸekillendirme istekleri güncellenmiÅŸtir" desem yanılmam.

Rusya her ne kadar da Gürcistan içerisinde siyasi durumları kontrol edebilse de, genel tablo Rusya açısından iç açıcı deÄŸildir. Tabii ki bu da bölgesel gerilimin zaman zaman "yeni etnik konular üzerinden depreÅŸtirileceÄŸi" anlamını taşıyabilir.

Gürcistan kendince, Türkler ve Ermeni vatandaÅŸlar üzerinden gerilim politikasını, kendi içindeki denge açısından geçmiÅŸte kullandı ama bugün, bu konuda daha da ileri ÅŸeyler hesaplamakta.

Tabii ki burada en önemli desteÄŸi, NATO geniÅŸletilmesi projesinin mimarı Amerika'dır.

Biden dönemi ile beraber "Rusya'nın çembere alınma projesinin daha da üst seviyelere çıkacağını" öngörenler de az deÄŸil!

Tabii Ukrayna ve Gürcistan bu hususta biraz paralel adımlar atacaÄŸa benzer. Åžimdilik Gürcistan'ın sesi yüksekten çıkmasa da, bölgedeki gerilimin iç açıcı sonuçlara varmayacağı aÅŸikardır.

Azerbaycan bu tür gerilimlerde, özellikle Borçalı'da yaÅŸayan Türk nüfusu üzerine baskılar uyguladıkça hep devreye girmiÅŸtir. Yine de Azerbaycan aktif devrede. Alternatif yollarının olması gerçeÄŸi veya geliÅŸeceÄŸi durumunda, Gürcistan'ın tansiyonu yükseltecek hamlelere ihtiyaç duyacağı açıktır.

Tabii ki Ä°ran faktörünü de unutmamak lazım. "Ne alaka" diye sorarsanız, Ä°ran Kültür Merkezi, Gürcistan'daki Türkler üzerine uzun yıllardır, dini kanaldan çalışmalar yapmakta!

Tabii ki bu da bölgesel geliÅŸmeler açısından anlamlı bir detaydır.

ABD ile kendince hem hesaplaÅŸmada olan Ä°ran, baÅŸka taraftan da ortak noktada anlaÅŸma kanalları için de bu faktörleri zinde tutmakta.

Herkes pazarlık gücünü zinde tutmak için, aktörlerini ve kozlarını çoÄŸaltma peÅŸinde. Abhazya konusu bu açıdan da, ileride Türkiye açısından "iÅŸe yarar koz" olarak görülebilir. Türkiye içerisindeki Abhazya diasporasının gücünü ve Abhazya'daki etkisini dikkate alırsak, bu önemli zenginlik "çetrefilli oyunlar gölgesinde" iri tutulacak enstrümandır. Gürcistan'la iliÅŸkilerimizin iyi olması önemlidir, lakin bu iliÅŸkileri diri tutacak ÅŸeylerin başındaki en önemli koz, alternatiflerin çokluÄŸudur ve senin elinde olmasıdır. ABD-Rusya geriliminde ise, hele hele bu coÄŸrafyada alternatiflerin çokluÄŸu hayatidir!

Sevil Nuriyeva İsmayılov / Star Gazetesi