Ahmedinejad: İran Türkiye ile birlikte hareket ederse...

ran'ın eski CumhurbaÅŸkanı Mahmud Ahmedinejad, Ä°ran, Türkiye ve Suudi Arabistan'ın birlik içinde hareket etmesi halinde bölgenin çehresinin deÄŸiÅŸeceÄŸini ve 3 ülke arasındaki ortak paydaların ihtilaflı konulardan onlarca kat fazla olduÄŸunu söyledi.

Ä°ran'da Hasan Ruhani'den önce 2005-2013 yıllarında iki dönem cumhurbaÅŸkanlığı yapan Ahmedinejad, bölgedeki geliÅŸmeler, nükleer anlaÅŸma ve 18 Haziran'da yapılacak cumhurbaÅŸkanlığı seçimleriyle ilgili AA muhabirine deÄŸerlendirmelerde bulundu.

"Ä°RAN, TÜRKÄ°YE VE SUUDÄ° ARABÄ°STAN BÄ°RLÄ°K Ä°ÇÄ°NDE HAREKET EDERSE BÖLGENÄ°N ÇEHRESÄ° DEĞİŞİR"

Ä°ran ile Suudi Arabistan arasında yürütülen müzakereleri desteklediÄŸini belirten Ahmedinejad, "Ä°ran, Türkiye ve Suudi Arabistan yan yana durursa ve birlik içinde hareket ederse bölgenin çehresi tamamen deÄŸiÅŸir. Bu çok kolay gerçekleÅŸebilir. 3 ülke arasındaki ortak paydalar ihtilaflı oldukları konulardan onlarca kat daha fazladır. Bu ortak paydaları güçlendirirsek her ÅŸey kolaydır" dedi.

Ahmedinejad, Türkiye, Ä°ran ve Rusya'nın Suriye kriziyle ilgili yürüttüÄŸü Astana sürecinin de bu kapsamda önemli olduÄŸunu dile getirerek, "Ä°ran, Türkiye ve Rusya, Suriye'de barışın tesisine yardımcı olabilirler. Bu ÅŸekilde Suriye halkının iradesi hakim olabilir. Bölge halkları ve ülkeleri dost olabilirse büyük bir güç ortaya çıkar. Hegemonik deÄŸil, dünya barışına hizmet edecek bir güç" diye konuÅŸtu.

"ABD'NÄ°N HER YERÄ°NDEN Ä°RAN'IN HER YERÄ°NE UÇUÅžLARIN OLMASINDA HÄ°ÇBÄ°R SAKINCA YOK"

Eski Ä°ran CumhurbaÅŸkanı Ahmedinejad, Ä°ran ile ABD arasındaki sorunlarla ilgili olarak da hükümetlerin halkların iletiÅŸimini engelleme hakkı olmadığını söyledi ve cumhurbaÅŸkanlığının ilk döneminde Tahran ile New York arasında direkt uçak seferlerinin olması için ABD yönetimine mektup yazdığını hatırlattı.

Ahmedinejad, "Ä°ran ile ABD arasında sorun varsa bu halkların iliÅŸkilerine engel mi olmalıdır? Kim bu hakkı ve yetkiyi nereden alıyor? Bu halklara sorulması gereken ciddi bir sorudur. EÄŸer halklara böyle bir soru sorulursa onlar iletiÅŸimin devam etmesi yönünde oy kullanır. Çünkü ekonomik, kültürel, bilimsel ve sosyal iliÅŸki kurmak ve gidip-gelmek halkın hakkıdır" ifadelerini kullandı.

"ABD'nin her yerinden Ä°ran'ın her yerine uçuÅŸların olmasında hiçbir sakınca yok" diyen Ahmedinejad, ÅŸöyle devam etti:

"ABD vatandaÅŸlarından çoÄŸu Ä°ran'ı görmek istiyor. Bilimsel, ticari faaliyetler yürütmek ve ülkeyi gezmek istiyorlar. Birçok Ä°ranlı da ABD'ye gitmek istiyor, bunda ne sakınca var? Bu aynı zamanda devletler arasındaki sorunların çözümüne de yardımcı olur. Halkların diyaloÄŸu artarsa devletler arasındaki sorunların çözümü kolaylaşır. Devletler halk için iliÅŸki kuruyor ya da koparıyor. Devletin görevi halkın hukukunu temin etmektir. Halk, adil ve özgür bir ortamda yaÅŸamalıdır. Nereye isterse gidebilmelidir."

Tahran ve Washington'ın geçmiÅŸte iÅŸ birliÄŸi yaptığını ve muhtelif konularda anlaÅŸtığını hatırlatan Ahmedinejad, bunun ÅŸimdi de olabileceÄŸini belirterek, "Ä°ran ile ABD yeni anlaÅŸmalar yapabilir. Asıl olan adalet ve saygıya dayalı bir iÅŸ birliÄŸidir. Dostluk ve barış olursa neden olmasın. Bu, Ä°ran ile ABD'nin bölgedeki halkların çıkarının aleyhine iÅŸ birliÄŸi yapacağı anlamında deÄŸildir. Ä°ÅŸ birliÄŸi hiçbir ülke ve halkın aleyhine olmamalıdır. Mesela Türkiye'nin ABD ile olan dostluÄŸu Ä°ran'ın aleyhine deÄŸildi. Biz Türkiye ile dosttuk ÅŸimdi de dostuz" deÄŸerlendirmesinde bulundu.

Nükleer anlaÅŸmanın ülke için kazanımı olmadığını ve sorunları çözemeyeceÄŸini ifade eden Ahmedinejad, bu anlaÅŸmanın imzalandığı son 5 senede Ä°ran ile ABD'nin birbirinden daha fazla uzaklaÅŸtığını savundu.

Kendisinin de daha önce anlaÅŸma yaptığını aktaran Ahmedinejad, "Daha önce de anlaÅŸma yaptık ancak bu taraf izin vermedi. Hala görev başında olan farklı akımlar birlik oldular ve bunun gerçekleÅŸmesini engellediler" dedi.

"SEÇÄ°M ATMOSFERÄ° ÇOK DURAÄžAN, HÄ°ÇBÄ°R ZAMAN BÖYLE OLMAMIÅžTI"

CumhurbaÅŸkanlığı seçimleri öncesinde Hasan Ruhani hükümetinin 8 yılın ardından Viyana müzakerelerinden bir kazanım elde etmek istediÄŸini ve yeni tip koronavirüsün (Kovid-19) oluÅŸturduÄŸu ÅŸartları da fırsat bilerek seçimlerin ertelenmesinden yana olduÄŸunu savunan Ahmedinejad, salgının hükümet karşıtı cenahta yer alanlar için de "halkın rahatsızlığını kullanmak ve sandık başına gitmemesini saÄŸlamak için iyi bir fırsat" oluÅŸturduÄŸunu söyledi.

Ahmedinejad, cumhurbaÅŸkanlığına aday olup olmayacağıyla ilgili soruyu da "Henüz görüÅŸ belirtmedim. Bekleyelim. Halkın haklarını daima savundum. Milli çıkarlara ve insani deÄŸerlere aykırı bir durum gördüÄŸümde sesimi yükselttim. Seçim atmosferi çok duraÄŸan, hiçbir zaman böyle olmamıştı. Nasıl olacağı geliÅŸmelere baÄŸlıdır. Birçok geliÅŸme yaÅŸanabilir" ÅŸeklinde yanıtladı.

Kendi döneminde bakanlık yapanlardan cumhurbaÅŸkanlığına aday olanları destekleyip desteklemeyeceÄŸiyle ilgili Ahmedinejad, "Herkes katılabilir. Halkın seçimiyle ilgili herhangi bir sınırlama olmamalı. Kim kendinde yeterlilik görüyorsa aday olabilir" diye konuÅŸtu.

Eski CumhurbaÅŸkanı, seçimlerde yolsuzluk iddialarına dair de ÅŸunları ifade etti:

"GeçmiÅŸte sandıkları tek tek ilan ediyorduk. 44 binden fazla sandığın içindeki oylar tek tek sayılıyor ve ilan ediliyordu. Bu ÅŸekilde sandık başındaki 17 gözlemci de öyle olup olmadığını görüyordu. Seçmenler de bu ÅŸekilde kendileri de oyları hesaplayabilir ve kıyaslayabilirdi. Yapılan son 2-3 seçimde sandıklar ilan edilmiyor. Bu iyi bir ÅŸey deÄŸil."

2005 yılında devrimin idealleri arasında yer alan "adalet, özgürlük, kalkınma ve insan onuru" gibi konularda ısrarcı olursa devlet kademelerinde faaliyet yürütenlerin de destek vereceÄŸi gibi bir anlayışa sahip olduÄŸunu aktaran Ahmedinejad, kısa süre içinde bunun "yanlış" bir görüÅŸ olduÄŸunu anladığını dile getirdi.

"Ä°RAN'DA GÜÇLÜ VE UYUMLU BÄ°R VÄ°RÜS YÖNETÄ°MÄ° YOK"

Ä°ran hükümetinin Kovid-19'la mücadelesini yetersiz bulan ve bunu eleÅŸtiren Ahmedinejad, "Ä°ran'da güçlü ve uyumlu bir virüs yönetimi yok. Ülke saÄŸlık kadrolarının potansiyeli ve yeteneklerinden yararlanılmıyor. Bazı konuların anlatıldığı gibi olmadığını sonradan öÄŸreniyoruz. Alınan kararların koordinasyonla alınmadığını görüyoruz. Aşı ithal etmenin bu kadar zor olmadığını düÅŸünüyorum" ifadelerini kullandı.

Ülkede açıklanan Kovid-19 vakaları ve can kayıplarının gerçekçi olmadığını savunan Ahmedinejad, ÅŸunları aktardı:

"Oranları düÅŸürüp yükseltiyorlar. Kendileri de gerçek rakamların açıklanandan 2 kat fazla olduÄŸunu söyledi. Koronavirüs yönetimine baÅŸka hususlar da eklendi ve istenen bir seviyede deÄŸiliz. Ä°lginç bir dehÅŸet hali yaÅŸanıyor. Korku bedenin bağışıklığını zayıflatır. Bir gün aşı gelecek bir gün gelmiyor diyorlar. Bazen aşı etkilidir bazen de aşı vurulsan da saÄŸlık kurallarına uymalısın diyorlar. Yüksek düzeyde sorumluluk duygusunun oluÅŸması için net bir yöntem yok."

Ülke yetkililerinin aşı yaptırmış olabileceÄŸini, bu nedenle rahat hareket ettiklerini iddia eden Ahmedinejad, "YavaÅŸ yavaÅŸ aÅŸamalı olarak gaflet, halktan uzaklaÅŸarak nelerin olduÄŸunu bilmiyoruz. Açıklanan oranlar doÄŸruysa devleti yönetenlerde deprem etkisi oluÅŸturmalı. EÄŸer doÄŸru deÄŸilse yöneticilerin baÅŸka hedeflerle doÄŸru olmayan rakamları paylaÅŸması çok kötü bir ÅŸeydir" görüÅŸünü paylaÅŸtı.

Dünya SaÄŸlık Örgütünü (DSÖ) de eleÅŸtiren Ahmedinajed, Kovid-19'un siyasi amaçlar için üretilmiÅŸ olabileceÄŸi iddiasında bulundu.

KAYNAK: AA