Kürsü
Ä°nsani bir nitelik olarak merhamet
Follow @dusuncemektebi2
Merhamet, birbirimizin hayatını iyilikle değiştirmemiz için birbirimizin hayatına daha fazla dokunmamızı, birbirimizle ilişki kurmamızı ve ilgilenmemizi gerektirmektedir.
Ä°nsanın kabalaÅŸtığı, yozlaÅŸtığı ve vahÅŸileÅŸtiÄŸi bir dönemden geçiyoruz. ErkeÄŸin kadına, güçlünün zayıfa, yetiÅŸkinin çocuÄŸa, saÄŸlıklı olanın hasta olana duygulu, düÅŸünceli ve duyarlı davranmadığı gerçeÄŸiyle karşı karşıyayız. Ä°nsanların katılaÅŸması, duyarsızlaÅŸması ve acımasızlaÅŸması yaÅŸamak için tek seçenek olarak algılanmaktadır. Birbirimize merhamet etmek, canlılar alemiyle ve doÄŸayla merhamet üzerine bir iliÅŸki kurma konusunda baÅŸarılı olamıyoruz.
Merhametli olmak, insanın önündeki çetin bir meydan okumadır. Kalp inceliÄŸine sahip olmayı, iyilik yapmayı en büyük amaç haline getirmeyi, suçlamak ve intikam yerine vazgeçmeyi ve affetmeyi gerektiren merhamet, sürekli olarak insanlaÅŸmayı gerektirmektedir. Ä°ncelik sahibi olmak için incelmeyi bilme olgunluÄŸuna ermek, merhametli olmanın en temel ÅŸartıdır.
Merhamet, hiçbir canlının insanın ötekisi ve düÅŸmanı olmadığını öÄŸretmektedir. KiÅŸinin insanın ötekisi ve düÅŸmanı haline getirildiÄŸi bir yerde merhametin ortaya konması mümkün deÄŸildir. Merhamet, insanın bütün insanlar ve canlılara karşı duyarlı olmasıdır. Åžefkat, affetme, dayanışma ve yardımlaÅŸma duyguları, merhamet duyarlılığının asli unsurlarıdırlar. Merhamet, basit bir acıma duygusundan ibaret deÄŸildir. Merhamet, acıma duygusunun ötesinde duyarlı, düÅŸünceli ve incelikli bir ÅŸekilde diÄŸer insanlarla ve canlılarla birlikte deÄŸiÅŸmek için harekete geçmektir. Merhamet, acıtmamak, kanatmamak, kırmamak ve incitmemektir. Merhamet, benimizin ve ötekinin yardımlaÅŸarak birbirine karşı duyarlılık kazanarak incelmesidir.
Duyarlılık olarak merhamet, fedakarlık ve adanmışlığı gerektirmektedir. Åžekilsel bir incelikten öte merhamet, bizden farklı olanın hayatına maksimum düzeyde katkıda bulunmayı kapsamaktadır. Merhamet, birbirimizin hayatını iyilikle deÄŸiÅŸtirmemiz için birbirimizin hayatına daha fazla dokunmamızı, birbirimizle iliÅŸki kurmamızı ve ilgilenmemizi gerektirmektedir. William Shakespeare, merhametin insanları ve dünyayı deÄŸiÅŸtiren gücünü ÅŸöyle ifade etmektedir: “Merhamet, her zaman intikamdan asildir. Merhamet ısmarlama olmaz. Tatlı bir yaÄŸmur gibi gökten düÅŸer. Verene de alana da faydalıdır.” Merhamet, insanın insana, doÄŸaya ve canlılara maksimum düzeyde bakması ve bakım yapmasıdır.
Ä°nsanın insana cezalarla, yaptırımlarla ve tehditlerle yaklaÅŸması merhamet deÄŸildir. Din ve ahlak adına insanın insanı tehdit etmesi, korkutması ve cezalandırmaya kalkması, dindarlık ve maneviyat deÄŸildir. Din ve ahlak, insanın insanı cezalandırma ve korkutma yolları deÄŸildirler. Sahih din, insanın insana sahici bir ÅŸekilde merhamet etme yolunu göstermektedir. Felsefe, ahlak, bilim, din ve sanat, bize kalp ve akıl düzeyinde ince ve duyarlı olmayı öÄŸrettikleri sürece, anlamlı, deÄŸerli ve yapıcı bir ÅŸekilde hayatlarımıza katkıda bulunabilirler.
Merhametin dışında tutulacak, hiçbir canlı ve insan bulunmamaktadır. Bazı insanların veya canlıların merhameti hak etmediÄŸini söylemek, aslındanefreti besleyen tohumların yeÅŸermesi demektir. Merhametin zıddı nefrettir. Dini, dili, mezhebi, cinsiyeti, rengi, statüsü ve kültürü gibi özellikler ileri sürülerek bazı insan gruplarından nefret etmenin meÅŸru ve gerekli olduÄŸunu savunmak, ırkçılık, cinsiyetçilik, mezhepçilik ve fanatizm gibi kötülükleri beslemekte ve geliÅŸtirmektedir. Irkçılık, mezhepçilik, cinsiyetçilik ve fanatizm gibi kötülüklerin panzehri merhamettir. Merhamet olmadan kadın ve erkeÄŸin birbirlerine eÅŸit, onurlu ve barışçıl davranmaları mümkün deÄŸildir. Birbirimizden nefret etmeyi kolay bir ÅŸekilde öÄŸreniyoruz. Birbirimize duyarlı, duygulu ve düÅŸünceli davranmamız için gerekli olan akıl ve kalp inceliÄŸi düzeyine nasıl varacağımızı öÄŸrenmemizi saÄŸlayacak bir merhamet tecrübesine ihtiyaç vardır.
Ä°nsanın insanla, doÄŸayla ve canlılar alemiyle baÄŸlarını keÅŸfetmesi lazımdır. BaÄŸlar olmadan insanın insana, doÄŸaya ve canlılara baÄŸlanması mümkün deÄŸildir. Merhamet, baÄŸlanmak, affetmek, adamak ve barışçıl olmak demektir. Merhametten marazın doÄŸacağına dair bir anlayış bütün iliÅŸkilerimizi olumsuz olarak etkilemektedir. Sahte merhamet iliÅŸkilerinin baÄŸlanma, bağışlama ve barış doÄŸurmayacağı açıktır. Sahih ve sahici merhamet, maraz deÄŸil, iyilik doÄŸurmaktadır. Merhamet, ahlakın, hukukun, aklın, sanatın, bilimin ve felsefenin birlikte olmasından doÄŸan sahici bir insani düzeydir.
Müellif: Prof. Dr. Bilal Sambur / Kaynak: Milat Gazetesi
Henüz yorum yapılmamış.