Sosyal Medya

Rasim Özdenören: Hizmet ve yatırımda denge

08-04-2021 14:48

Kim derse ki, ben yatırım yapmadan hizmet sektöründe iyileştirme gerçekleştiririm, boş konuşmuş olur. Bu iddianın veya vaadin realitedeki karşılığı sıfırdır.


Neden mi?
 
Åžundan: yatırıma gitmeden hizmet alanında giriÅŸimde bulunmak kasa mevcudundan harcama yapma demektir. Kasaya gelir saÄŸlamadan oradan harcama yapmaya kalkışan, bir süre sonra sermayeden yemiÅŸ olduÄŸunu görür.
 
Ekonomide hizmetler ve yatırımlar arasında bağlılaşım var.
 
Bu iki temel sektör arasında söz konusu baÄŸlılaşım kurulmadığı takdirde ekonomi beklenen düzende iÅŸlemez. Sadece birine ağırlık verildiÄŸi takdirde ekonominin tüm dengesi bozulur.
 
Yatırım sektörü ihmal edilerek sadece hizmete ağırlık verildiÄŸinde bunun sonucu hizmet sektörüne de yansır ve tersi… Åžöyle ki:
 
Herhangi bir yatırımın gerçekleÅŸtirilebilmesi onun projesini hazırlamaktan geçer. Proje yoksa yatırıma giriÅŸilmez. GiriÅŸilse de hedeflenen sonuç alınmaz.
 
Yatırım konusu ister bir fabrika kuruluÅŸu olsun ister konut veya herhangi bir sektör… Ä°lkin onun projesi hazırlanır. O projeyi hazırlamak hizmet sektörünü ilgilendirir. Yatırım projesinin konusu hangi alanda olursa olsun; ulaşım, inÅŸaat, savunma vb. tümünde, projeyi hazırlama iÅŸi hizmet sektörünü ilgilendirir.
 
Demiryolu inÅŸa edilecekse onun projesi elde bulunmalı ki inÅŸaata baÅŸlansın. Projeyi hazırlamaksa eÄŸitim sektörünü, yani hizmeti ilgilendirir.
 
Zaten herkesin bildiÄŸini farz ettiÄŸimiz bu elementer bilgileri niçin aktarıyorum? Åžunun için: kimi parti liderleri iÅŸsizliÄŸi önleyeceÄŸiz, iÅŸçi ücretleri ÅŸu rakamdan aÅŸağı olmayacak, muhtarlara birer sekreter verelim kabilinden yığınla vaatte bulunuyor. Ancak iÅŸsizliÄŸin önlenmesi yatırımla kaimdir. Yatırım yoksa iÅŸçi nerede istihdam edilebilir?
 
Nerede bir istihdam alanı açılacaksa orada bir kaynaÄŸa ihtiyaç vardır. Yatırımı finanse edecek kaynak yoksa, iÅŸçiye de iÅŸ yok demektir.
 
Belli ki hizmet sektörü ile yatırım sektörü arasında baÄŸlılaşım saÄŸlanması zorunlu görünüyor. Bu dengeyi saÄŸlamak için iyi bir koordinasyona ihtiyaç vardır. Aksi takdirde geliÅŸi güzel bir yatırım bilfarz gerçekleÅŸtirilse bile, devamı mümkün olmaz.
 
Bu durumda, yapılan vaatlerin tümü boÅŸa çıkar.
 
Öyleyse, iÅŸsizliÄŸi önleyeceÄŸiz, ücretleri artıracağız vb. diyenler, neye güvenerek bu iddiada bulunuyor? Sermayeye artı deÄŸer katmadan harcama yapmak hazırdan harcama yapmak demektir. Hazıra ise daÄŸlar dayanmaz… Kısa zamanda hazinenin kasası boÅŸalır, bu da dış borca yönelmeyi sonuçlar. Dış borç ise netamelidir, belli ÅŸartlarla gelir, bu parayı ÅŸuraya yatıracaksın veya yüksek faiz kabilinden… Bu da dışa bağımlılıktır.
 
Vaatte bulunanlara ÅŸu soru yöneltilmeli: hangi kaynakla bu vaadi gerçekleÅŸtireceksin? Para basarak mı? (Öyle konuÅŸan da oldu çünkü.) Hangi yatırım alanı açılacak da bu vaatler yerine getirilecek? “Ben, yatırım yapmadan ücretleri artırırım” diyen, onun kaynağını göstermiyorsa, bu vaat içeriksiz demektir, boÅŸ laf demektir, karşılığı sıfırdır!
 
YeniÅŸafak

Etiketler :

Henüz yorum yapılmamış.

* İşaretli tüm alanları doldurunuz.