Sosyal Medya

Taha Kılınç: Gölge Lider

22-03-2021 16:23

Modern dönemde İslâm dünyasının farklı köşelerinde devlet yönetiminin çeşitli kademelerine yükselmiş olan Müslüman politikacıların siyaset pratikleri, bıraktıkları (veya bırakamadıkları) izler ve durdukları yer konusunda ayrıntılı çalışmalara ihtiyaç var.



DoÄŸu Afrika ülkelerinden Tanzanya’da, Devlet BaÅŸkanı John Pombe Magufuli (61), geçtiÄŸimiz çarÅŸamba günü (17 Mart 2021) hayatını kaybetti. Yapılan resmî açıklamada, 27 Åžubat’tan itibaren kamuoyunun huzuruna çıkmaması nedeniyle saÄŸlığı hakkında çeÅŸitli söylentilerin yoÄŸunlaÅŸtığı Magufuli’nin uzun yıllardır “kalp rahatsızlığı” yaÅŸadığı belirtildi. “Cesur liderimizi yitirdik” diyen BaÅŸkan Yardımcısı Samia Suluhu Hassan, ülke çapında 14 gün yas ilân edildiÄŸini duyurdu.
 
Ä°lk kez 2015’te devlet baÅŸkanı seçilen, geçtiÄŸimiz yıl yapılan seçimlerde de ikinci beÅŸ yıllık görev dönemine baÅŸlayan John P. Magufuli, Tanzanya’nın son dönemde gördüÄŸü en vizyoner liderdi. Altyapı, ulaÅŸtırma ve ekonomi alanlarında çok sayıda reform gerçekleÅŸtiren ve kalıcı projelere imza atan Magufuli, tüm bunlar yerine Covid-19 salgını karşısında aldığı tavır sebebiyle akıllarda kalacak gibi görünüyor. Salgının ülkeye ulaÅŸtığı günlerde “Koronavirüs ÅŸeytandır, Ä°sa’nın vücudunda barınamaz” diyen Magufuli, Tanzanya halkına çaÄŸrıda bulunarak kiliselerde ve camilerde dua edilmesini istemiÅŸti. Haziran ayında ülkeyi “Virüsten tamamen temizlenmiÅŸ” ilân eden Magufuli, bunu dua ve ÅŸifalı otlara dayalı tedaviyle saÄŸladıklarını öne sürmüÅŸtü. Magufuli’nin emriyle koronavirüs verilerini açıklamayan Tanzanya hükümeti, aşı satın almayı reddetmiÅŸti. Magufuli, virüsün yayılmasına karşı maske takılması ve sosyal mesafeye dikkat edilmesi gibi tedbirlerle de alay ettiÄŸi için, Tanzanya’da bu tür kurallar yürürlüÄŸe konmamıştı.
 
Ülke içinde ve dışında herkes Magufuli’nin ani ölümüne tam olarak neyin sebep olduÄŸunu tartışırken, müteveffa liderin koronavirüse yakalandığı ve Kenya’nın baÅŸkenti Nairobi’deki bir hastanede tedavi gördüÄŸüne dair iddialar giderek ciddiyet kazanıyor. Ki hakikat de muhtemelen bu yönde.
 
John P. Magufuli’nin ölümünün ardından, yerini yardımcısı Samia Suluhu Hassan aldı. 2015 ve 2020 seçimlerine Magufuli’yle birlikte giren Hassan, böylece Tanzanya’nın 1961’de Ä°ngiltere’den bağımsızlığını kazanmasından bu yana devlet baÅŸkanlığı görevini üstlenen ilk kadın ve 1985-1995 arasında iktidarda bulunan Ali H. Mwinyi’den sonraki ikinci Müslüman baÅŸkan oldu. Nüfusu 60 milyona yaklaÅŸan Tanzanya’da yüzde 61 Hristiyan çoÄŸunluÄŸa karşın, Müslümanların oranı yüzde 35 dolayında. Hassan ve Mwinyi, yüzde 99’luk Müslüman nüfusun yaÅŸadığı Zanzibar’dan.
 
Birçok yönden tarihe geçen Samia Suluhu Hassan ayrıca, dün (cuma) yemin ederek görevine baÅŸladıktan sonra, hâlihazırda “dünyada baÅŸörtülü ikinci devlet baÅŸkanı” unvanını da kazandı. Bu konuda ilk isim, 2017’den bu yana görevde olan Singapur Devlet BaÅŸkanı Halime Yakub’du. (23 Eylül 2017 Cumartesi günü, kendisini bu sütunda misafir etmiÅŸtim; dikkatli okurlar hatırlayacaktır.)
 
***
Ä°slâm dünyasındaki geliÅŸmeleri Türkiye penceresinden izlerken, herhangi bir ülkede Müslüman siyasetçiler devlet baÅŸkanlığı gibi önemli vazifeleri üstlendiklerinde, o ülkede Müslümanların genel durumunun da iyileÅŸtiÄŸi veya “Ä°slâmî siyaset” noktasında örnek bir stratejinin ortaya konduÄŸu gibi bazı umutlar ve genellemeler sıkça görülüyor. Oysa hem Tanzanya hem de Singapur, bu durumun tam tersi örnekler:
 
Tanzanya’da Ali H. Mwinyi ve Samia Suluhu Hassan, tamamen ülke içi siyaset dengeleri sayesinde devlet baÅŸkanı olabildiler. BaÅŸarılarının anahtarı ise, Hristiyan patronlarla uyum içinde çalışmalarıydı. Tanzanya’nın kurucu Devlet BaÅŸkanı Julius K. Nyerere (1922-1999), 21 yıllık baÅŸkanlığının ardından emekliye ayrılırken yerini Mwinyi’ye bıraktı. John P. Magufuli de aynı ÅŸekilde, siyasî partner olarak Hassan’ı kendisi tercih etti.
 
Singapur’da ise daha ilginç detaylar var. BaÅŸörtülü bir hanımın devlet baÅŸkanlığı yaptığı ülkede, birçok alanda baÅŸörtüsü yasak. Devlet kurumlarında ve okullarda, yasak katı biçimde devam ediyor. Özel sektörde de, baÅŸörtüsüyle çalışmak isteyen Müslüman hanımlara karşı ciddi bir baskı ve direnç var. Buna dair taze bir vaka, daha birkaç ay önce medyanın gündemine gelmiÅŸti.
 
***
Modern dönemde Ä°slâm dünyasının farklı köÅŸelerinde devlet yönetiminin çeÅŸitli kademelerine yükselmiÅŸ olan Müslüman politikacıların siyaset pratikleri, bıraktıkları (veya bırakamadıkları) izler ve durdukları yer konusunda ayrıntılı çalışmalara ihtiyaç var. Bu konu genelde Ä°hvân-ı Müslimîn (Mısır), Nahda Hareketi (Tunus) veya AK Parti (Türkiye) gibi örnekler üzerinden ele alınsa da, Tanzanya ve Singapur gibi çok sayıda misal de mevcut. Tüm bunların mukayeseli biçimde ve Müslüman araÅŸtırmacılar eliyle ortaya konması, Ä°slâm dünyasının nabzını kavrama konusunda ufuk açıcı bir projeksiyon olacaktır.
 
 
YeniÅŸafak

Etiketler :

Henüz yorum yapılmamış.

* İşaretli tüm alanları doldurunuz.