Sosyal Medya

Özel / Analiz Haber

Kan, gözyaşı ve yıkım: Suriye iç savaşının 10'uncu yılı

15-03-2021 16:47

Beşşar Esed rejimi ve destekçileri başta olmak üzere tarafların çatışmaları nedeniyle yaklaşık 7 milyon sivil mülteci konumuna düştü.



Suriye'deki iç savaÅŸ 11'inci yılına girerken, Türkiye ve Rusya'nın vardığı mutabakatın ardından geçen bir yılda, Ä°dlib'de BeÅŸÅŸar Esed rejimi ve destekçilerinin saldırıları nedeniyle yerinden edilen sivillerden yaklaşık 300 bini evlerine döndü.
 
15 Mart 2011'de ülkenin güneyindeki Dera ilinde bir grup öÄŸrencinin okul duvarına, "Ey doktor (BeÅŸÅŸar Esed) ÅŸimdi sıra sana geldi" yazmasıyla baÅŸlayan halk ayaklanması yerini dinmeyen kan ve gözyaşına bıraktı.
 
Reform talebiyle sokaklara dökülen binlerce kiÅŸinin sayısı katlanırken, gösteriler kısa sürede ülkenin diÄŸer illerine de sıçradı.
 
Ä°ktidarın deÄŸiÅŸmesini talep eden halkı "terörist" ilan eden Esed rejimi ise varlığını korumak için askerlerini ve güvenlik güçlerini harekete geçirdi.
 
Rejimin güç kullanması, barışçıl halk gösterilerinin iç savaÅŸa dönüÅŸmesine yol açtı. Nitekim Esed rejimi güçleri ile Özgür Suriye Ordusu (ÖSO) adı altında toplanan askeri muhalif gruplar arasında 2012'den itibaren silahlı çatışmalar baÅŸladı.
 
 
2012'nin sonunda iktidardan düÅŸmesi an meselesi görülen Esed'in yardımına Ä°ran ve Lübnan Hizbullah'ı yetiÅŸti. Rejim 2013 baharından itibaren muhaliflere karşı denge kurmaya baÅŸladı. Rusya'nın Eylül 2015'in sonunda savaÅŸa katılmasıyla iç savaşın seyri rejimin lehine çevrildi.
 
Ä°ran destekli terörist gruplar ve Rusya'nın arka çıktığı rejim güçleri, kaybettikleri toprakların büyük bir kısmına yoÄŸun saldırılar ve ablukalar yoluyla tekrar hakim oldu.
 
Milyonlarca sivil yerinden edildi
 
BirleÅŸmiÅŸ Milletler (BM) yetkililerinin, kimyasal silah kullanma, halkı açlığa sürükleme, tehcir, ablukaya alma, keyfi tutuklama ve iÅŸkence gibi savaÅŸ suçlarının iÅŸlendiÄŸine dikkati çektiÄŸi iç savaÅŸta, yüz binlerce sivil hayatını kaybetti.
 
2011 öncesi nüfusu 22-23 milyon civarındaki ülkede, BirleÅŸmiÅŸ Milletler Mülteciler Yüksek KomiserliÄŸi'nin verilerine göre, 6,6 milyon Suriyeli ülkesini terk etmek zorunda kaldı. Bu kiÅŸilerin yaklaşık 3,6 milyonuna Türkiye tek başına ev sahipliÄŸi yapıyor.
 
BirleÅŸmiÅŸ Milletler Ä°nsani Yardım Koordinasyon Ofisi'ne (OCHA) göre 6 milyon 702 bin kiÅŸi ise ülke içinde yerinden edilirken, Suriye'de en az 13 milyon sivil insani yardımlara muhtaç hale geldi.
 
 
Ülke topraklarındaki hakimiyet durumu
 
Türkiye ve Rusya'nın 5 Mart 2020'de vardığı mutabakatın ardından geçen sürede çatışan tarafların ülke toprakları üzerindeki hakimiyet durumu deÄŸiÅŸmedi.
 
Rejim ve destekçileri, güneydeki Dera, Kuneytra illerini, baÅŸkent Åžam'ı, DoÄŸu Akdeniz kıyısındaki Lazkiye ve Tartus'u ve ülkenin orta kesimindeki Humus'u tümüyle elinde tutuyor. Ülkenin orta kesimdeki Hama, kuzeydeki Halep ve doÄŸudaki Deyrizor illerinin merkezine de rejim güçleri hakim. Bu bölgeler, ülkenin yüzde 60'ından fazlasına tekabül ediyor.
 
Muhalifler ise Ä°dlib GerginliÄŸi Azaltma Bölgesi'nde, Fırat Kalkanı Harekatı bölgesi, Zeytin Dalı Harekatı'yla terörden temizlenen Afrin ilçesi, Fırat Nehri'nin doÄŸusunda Barış Pınarı Harekatı'yla kurtarılan Tel Abyad ve Rasulayn ilçelerinde varlık gösteriyor.
 
ABD'nin desteÄŸini alan terör örgütü YPG/PKK, ülkenin kuzeyindeki Münbiç ve Tel Rıfat ilçeleri ile Fırat'ın doÄŸusundaki bölgeleri iÅŸgalinde tutuIŞİD ise Humus çölü olarak bilinen ve Esed rejimi kuÅŸatmasındaki küçük bölgede varlığını sürdürüyor.
 
İdlib'de bir yıldır ateşkes hakim
 
Türkiye, Rusya ve Ä°ran'ın katıldığı, 4-5 Mayıs 2017'deki Astana toplantısında, Ä°dlib ve komÅŸu illerin (Lazkiye, Hama ve Halep vilayetleri) bazı bölgeleri, Humus ilinin kuzeyi, baÅŸkent Åžam'daki DoÄŸu Guta ile ülkenin güney bölgeleri (Dera ve Kuneytra vilayetleri) olmak üzere 4 "GerginliÄŸi Azaltma Bölgesi" oluÅŸturulmuÅŸtu.
 
Ancak rejim ve Ä°ran destekli teröristler, Rusya'nın hava desteÄŸiyle 4 bölgeden 3'ünü ele geçirip Ä°dlib'e yönelmiÅŸ, Mayıs 2019'da tüm bölgeyi ele geçirmek için operasyonlara baÅŸlamıştı. Böylece rejim güçleri, Ä°dlib GerginliÄŸi Azaltma Bölgesi içinde çok sayıda büyük yerleÅŸimi ele geçirmiÅŸti.
 
Türkiye ve Rusya arasında 5 Mart 2020'de Moskova'da yeni bir mutabakat saÄŸlandı. Göç verilerine iliÅŸkin çalışmalar yürüten Suriye Müdahale KoordinatörlüÄŸü'ne göre, yürürlüÄŸe giren ateÅŸkesin üzerinden geçen bir yılda en az 282 bin 500 sivil evine döndü.
 
Rejim güçlerinin zaman zaman ihlal ettiÄŸi ateÅŸkes büyük ölçüde korunuyor. 2017-2020 döneminde yaklaşık 2 milyon sivil, Rusya ve rejim güçlerinin saldırılarında Türkiye sınırına yakın bölgelere göç etmek zorunda kaldı.
 
Rejim bölgelerindeki ekonomik kriz derinleÅŸiyor
 
Esed rejimi ve destekçilerinin iç savaÅŸta kaynakları kullanarak ekonomi altyapısını yok etmesi, ülkeyi darboÄŸaza soktu.
 
Yüksek enflasyon nedeniyle Ocak 2021 sonunda 5 bin liralık yeni banknot basan Esed rejimi, kontrol ettiÄŸi bölgelerde halkın temel ihtiyaçlarını karşılamıyor.
 
Ülke ekonomisinin kontrolünü yitiren rejim, son aylarda derinleÅŸen ekmek ve yakıt kriziyle de mücadele edemiyor.
 
Esed rejiminin iÅŸlediÄŸi insanlığa karşı suçlar karşısında ABD ve Avrupa tarafından ekonomik yaptırımlara maruz kalması, Suriye Lirası'nın hızla deÄŸer kaybetmesine yol açtı.
 
Ä°ç savaÅŸ öncesinde 1 dolar yaklaşık 50 Suriye Lirası'na denk gelirken, bugün 1 dolar yaklaşık 4000 Suriye Lirası'na tekabül ediyor. Suriye lirası iç savaşın baÅŸladığı Mart 2011'den bu yana dolar karşısında neredeyse 80 kat deÄŸer kaybetti.
 
Rejim Anayasa Komitesi'nin çalışmalarını baltalıyor
 
Siyasi çözüm süreci, 30 Haziran 2012'de Ä°sviçre'nin Cenevre kentinde, BM gözetiminde baÅŸlamış, ancak rejimin uzlaÅŸmaz tavrı sebebiyle sonuçsuz kalmıştı.
 
Suriye'deki iç savaşın son bulması ve ateÅŸkesin kalıcı hale gelmesi için Kazakistan'ın baÅŸkenti Nur Sultan'da Ocak 2017'den Türkiye, Rusya ve Ä°ran garantörlüÄŸünde düzenlenen görüÅŸmelerde, GerginliÄŸi Azaltma Bölgeleri dışında alınan bir diÄŸer sonuç da Anayasa Komitesi oluÅŸturulması oldu.
 
Ä°sviçre'nin Cenevre kentinde ilk kez 30 Ekim 2019'da toplanan komitenin görüÅŸmeleri de Esed rejiminin tutumu nedeniyle çıkmaza giriyor. Nitekim 25-29 Ocak 2021'de bir araya gelen komitenin 5'inci tur toplantısı da rejimin anlaÅŸmaz tavrı ve ciddiyetsizliÄŸi nedeniyle baÅŸarısızlıkla sonuçlanmıştı.
 
Muhalefet kanadı ise siyasi çözümden kaçan Esed rejimine "yeterli baskının yapılmadığı" ÅŸikayetini sık sık dile getiriyor.
 
Rakamlarla iç savaşın bilançosu
 
Suriye Müdahale KoordinatörlüÄŸü verilerine göre, rejim ve destekçileri, ele geçirdikleri bölgelerden 14 Mart-31 Temmuz 2018'de çoÄŸu sivil, 128 bin 926 kiÅŸiyi zorla göç ettirdi.
 
Suriye Ä°nsan Hakları Ağı'nın (SNHR) AA muhabiriyle paylaÅŸtığı rapora göre, Esed rejimi, keyfi olarak alıkoyduÄŸu kiÅŸilerden 14 bin 315'i iÅŸkence ederek öldürdü. Muhalif kaynaklara göre, Esed rejimi güçleri iç savaşın baÅŸlamasından bu yana yaklaşık 400 bin kiÅŸiyi halen alıkoyuyor.
 
 
Ä°ç savaÅŸta saÄŸlık tesislerinin en az 863 kez çatışan taraflarca hedef alındığı ifade edilen raporda, en az 859 saÄŸlık çalışanının öldürüldüÄŸü kaydedildi.
 
Rapora göre, iç savaÅŸta 1411'i Esed rejimi ve Rusya tarafından olmak üzere en az 1584 okul saldırılara maruz kaldı.
 
Bu sürede aralarında AA'ya hizmet veren 4 kiÅŸinin de bulunduÄŸu en az 709 medya çalışanı katledildi.
 
Esed rejimi, iç savaşın baÅŸlamasının ardından muhaliflerin kontrolündeki yerleÅŸimlere 217 kez kimyasal silah saldırısı düzenledi.
 
Ä°lk kimyasal silah saldırısını Aralık 2012 yılında Humus'un Beyyada semtinde gerçekleÅŸtiren rejim, en son saldırısını ise 19 Mayıs 2019'da Lazkiye'ye baÄŸlı Kebine köyüne düzenledi.
 
Esed rejiminin baÅŸkent Åžam'ın DoÄŸu Guta bölgesinde 21 AÄŸustos 2013'te 1400'ün üzerinde sivili öldürdüÄŸü kimyasal silah saldırısı hafızalarda yer edindi.
 
ABD ve Rusya sözlerinde durmuyor
 
Türkiye, 9 Ekim 2019'da baÅŸlattığı Barış Pınarı Harekatı sürerken ABD ve Rusya ile ayrı ayrı mutabakatlar yaptı.
 
Harekatın güvenli bölge olarak tesis ettiÄŸi, Türkiye sınırından itibaren 30 kilometre derinlikteki alandan YPG/PKK'nın çekileceÄŸini vadeden ABD, sözünü tutmadı.
 
Rusya da 23 Ekim 2019'den itibaren Rus askeri polisi ve rejim güçlerinin YPG/PKK'lı teröristlerin silahlarıyla Türkiye-Suriye sınırından itibaren 30 kilometrenin dışına çıkarılmasını temin etmek üzere, Barış Pınarı Harekatı bölgesinin dışında kalan Türkiye-Suriye sınırının Suriye tarafına, gireceklerini taahhüt etmiÅŸti. Ruslar, YPG/PKK'lı teröristlerin de silahlarıyla Münbiç ve Tel Rıfat’tan da çıkarılacağı vaadinde bulundu.
 
Ancak YPG/PKK, söz konusu mutabakatlara raÄŸmen, belirlenen sınırlardan ve bölgelerden çekilmeyerek iÅŸgalini sürdürüyor.
 
 
Kronoloji
 
Ä°ç savaşın dönüm noktalarının kronolojisi ÅŸöyle:
 
15 Mart 2011: Suriye iç savaşı, ülkenin güneyindeki Dera ilinde bir grup gencin düzenlediÄŸi rejim karşıtı barışçıl gösterilerle baÅŸladı. Gösteriler hızla ülke geneline yayıldı.
 
Ocak-Åžubat 2012: Rejim-muhalifler arasındaki çatışmalar ÅŸiddetlendi.
 
26 Nisan 2011: Rejim ordusu, ayaklanmanın fitilinin ateşlendiği Dera'ya girdi.
 
30 Haziran 2012: Cenevre'de siyasi geçiÅŸ müzakereleri baÅŸladı.
 
Temmuz-Aralık 2012: Terör örgütü YPG/PKK, Aynularab (Kobani) ve Afrin ilçeleri ile Haseke'nin Amude ilçesini çatışmadan rejimden devraldı.
 
Mayıs 2013: Türkiye, ABD'ye Suriye'de uçuÅŸa yasak bölge ilan edilmesi, siviller için güvenli bölge oluÅŸturulması ve koalisyon güçleriyle ortak kara operasyonu yapılmasından oluÅŸan 3 aÅŸamalı plan sundu.
 
21 AÄŸustos 2013: Esed rejimi, DoÄŸu Guta'da 1400'den fazla sivili kimyasal silah ile katletti. ABD, askeri müdahaleye yanaÅŸmayarak Rusya’yla rejimin kimyasal silahlarını imha için anlaÅŸmaya vardı.
 
Ocak 2014: Rejimin çökmeye baÅŸlaması üzerine Ä°ran, Åžii milisleri Suriye'ye sokmaya baÅŸladı. IŞİD, Rakka'yı muhaliflerden aldı.
 
30 Haziran 2014: IŞİD, sözde hilafet ilan etti.
 
22 Eylül 2014: ABD öncülüÄŸündeki koalisyon, DEAÅž'a hava saldırısı baÅŸlattı.
 
26 Ocak 2015: YPG/PKK, ABD'nin 4 ay süren yoÄŸun hava desteÄŸiyle Aynularab'ı IŞİD'den aldı. Böylece ABD-YPG/PKK ittifakı baÅŸladı.
 
Mart 2015: Ä°dlib, muhaliflerin eline geçti.
 
21 Mayıs 2015: IŞİD, Tedmur (Palmira) kentini ele geçirerek Suriye'nin yaklaşık yarısında hakimiyet saÄŸladı.
 
30 Eylül 2015: Rusya, iç savaÅŸa doÄŸrudan müdahil oldu. Rejime saÄŸladığı hava desteÄŸiyle muhalifleri köÅŸeye sıkıştırdı.
 
18 Aralık 2015: BMGK, 2254 sayılı kararını kabul etti. Siyasi geçiÅŸin yol haritası belirlendi.
 
24 AÄŸustos 2016: Türk Silahlı Kuvvetleri ve Suriye Milli Ordusu, Fırat Kalkanı Harekatı'nı baÅŸlattı. Suriye'nin kuzeyinde 2 bin 55 kilometrekare alan, DEAÅž'tan temizledi.
 
23-24 Ocak 2017: Türkiye ve Rusya'nın giriÅŸimiyle ilk Astana toplantısı yapıldı.
 
23 Åžubat-4 Mart 2017: Astana süreci sayesinde, bir seneden sonra Cenevre’de rejim ve muhalefet arasında görüÅŸmeler yeniden baÅŸladı.
 
4 Nisan 2017: Rejim, Han Åžeyhun beldesinde düzenlediÄŸi kimyasal silah saldırısında en az 100 sivili öldürdü.
 
Ekim 2017: IŞİD çekilerek, Rakka ve Deyrizor'un büyük kısmını terör örgütü YPG/PKK'ya teslim etti.
 
Kasım 2017: Rejimin DoÄŸu Guta ablukası sıkılaÅŸtı. Yüz binlerce sivil iç savaşın en büyük insani krizini yaÅŸadı.
 
Ocak 2018: Türkiye, Afrin'deki terör örgütleri YPG/PKK-IŞİD'a karşı Zeytin Dalı Harekatı'nı baÅŸlattı.
 
30-31 Ocak 2018: Soçi'de Ulusal Diyalog Kongresi düzenlendi. Anayasa Komitesi kurulması kararı alındı.
 
14 Mart- 24 Nisan 2018: DoÄŸu Guta'dan zorunlu tahliyeler yapıldı. Bölge rejimin eline geçti.
 
6 Nisan 2018: Rejim, 10 numaralı olarak bilinen bir kanun çıkararak, tehcir edilen sivillerin taşınmaz mallarına el koymaya baÅŸladı.
 
21 Mayıs 2018: BaÅŸkent Åžam tümüyle rejimin kontrolüne girdi.
 
15-31 Temmuz 2018: Ülkenin güneyindeki iller, Ürdün ve Ä°srail sınırı, tümüyle rejimin eline geçti.
 
17 Eylül 2018: CumhurbaÅŸkanı Recep Tayyip ErdoÄŸan ve Rus mevkidaşı Vlademir Putin, Ä°dlib'deki ateÅŸkesi koruma altına alan Soçi mutabakatını imzaladı. Ancak rejimin ihlalleri hız kesmedi. Soçi mutabakatından bu yana rejim ve destekçilerinin Ä°dlib'e saldırılarında yaklaşık 2 bin sivil can verdi.
 
19 Aralık 2018: ABD, Suriye'deki güçlerini çekeceÄŸini duyurdu. Bunun üzerine güvenli bölge, ABD'nin YPG/PKK’ya saÄŸladığı silahların geri alınması konuları tartışılmaya baÅŸlandı.
 
15 Åžubat 2019: YPG/PKK ve ABD, Fırat'ın doÄŸusunda kalan son IŞİD bölgesini ele geçirdi. Böylece IŞİD varlığı, yalnızca rejim kuÅŸatmasındaki bölgede kaldı.
 
Åžubat-Mart 2019: Rejim ve destekçisi Ä°ran'ın komutasındaki yabancı terörist gruplar, "Ä°dlib GerginliÄŸi Azaltma Bölgesi"ne saldırılarını yoÄŸunlaÅŸtırdı. Askeri muhalif kaynaklar, rejimin garantörü Rusya'nın da hava saldırılarına eÅŸlik ettiÄŸini rapor etti.
 
12 Mart 2019: Rejim, silah olarak kullanımı yasak olan beyaz fosfor bombasıyla İdlib'deki sivil yerleşimlere saldırdı.
 
25 Mart 2019: Eski ABD Başkanı Donald Trump, Golan Tepeleri'ni İsrail toprağı olarak tanıyan kararı imzaladı.
 
6 Mayıs 2019: Esed rejimi güçlerinin Ä°dlib'in güneyine yönelik artan saldırı ve tacizleri kara harekatına dönüÅŸtü.
 
22 AÄŸustos 2019: Esed rejimi daha önce kimyasal silahla saldırdığı Han Åžeyhun ilçesini Rusya'nın hava desteÄŸiyle ele geçirdi.
 
16 Eylül 2019: Ankara'daki "Türkiye-Rusya-Ä°ran Üçlü Zirvesi"nde Suriye'nin yeni anayasasını yazacak komitenin listesinde uzlaşı saÄŸlandı. Komite 30 Ekim 2019'da Ä°sviçre'nin Cenevre kentinde ilk kez toplandı.
 
7 Ekim 2019: ABD'ye ait askeri noktaları kullanan hareketli unsurlar, Tel Abyad ve Rasulayn ilçelerinden çekilmeye baÅŸladı.
 
9 Ekim 2019: Türk Silahlı Kuvvetleri, Suriye Milli Ordusu'yla Suriye'nin kuzeyinde PKK/YPG terör örgütlerine ve IŞİD'e karşı Barış Pınarı Harekatı'nı baÅŸlattı.
 
12-13 Ekim 2019: Harekat kapsamında TSK ve SMO askerleri 12 Ekim'de Rasulayn ve 13 Ekim'de Tel Abyad ilçe merkezini kurtardı.
 
17 Ekim 2019: Harekat devam ettiÄŸi sırada, dönemin ABD BaÅŸkan Yardımcısı Mike Pence, CumhurbaÅŸkanı Recep Tayyip ErdoÄŸan ile Ankara'da görüÅŸtü. GörüÅŸmenin ardından, YPG/PKK'lı teröristlerin bölgeden çekilmesine karşılık Barış Pınarı Harekatı'na 120 saatliÄŸine ara verildi.
 
22 Ekim 2019: YPG/PKK'lı teröristler, Türkiye ile Rusya arasında terör örgütü YPG/PKK'nın sınır hattından çekilmesi konusunda mutabakata vardı. Ancak terör örgütü YPG/PKK, Soçi'de varılan mutabakat gereÄŸi boÅŸaltması gereken Tel Rıfat ve Münbiç ilçesindeki iÅŸgalini sürdürüyor.
 
27 Ekim 2019: IŞİD'ın elebaşı Ebu el-BaÄŸdadi ABD'nin Ä°dlib'de düzenlediÄŸi operasyonla öldürüldü.
 
Aralık 2019: Esed rejimi ve destekçileri Ä°dlib GerginliÄŸi Azaltma Bölgesi'ne kara saldırıları baÅŸlattı.
 
29 Ocak 2020: Rusya destekli BeÅŸÅŸar Esed rejimi güçleri, Astana anlaÅŸmaları ve Soçi mutabakatını hiçe sayarak, Ä°dlib'in en büyük ilçesi Maarratünnuman'ı ele geçirdi.
 
27 Åžubat-5 Mart 2020: Türkiye, Ä°dlib'de ateÅŸkes gözlem misyonu yürüten 34 askerini ÅŸehit eden rejim unsurlarına karşı Bahar Kalkanı Harekatı'nı icra etti.
 
5 Mart 2020: CumhurbaÅŸkanı Recep Tayyip ErdoÄŸan ile Rusya Devlet BaÅŸkanı Vladimir Putin arasında gerçekleÅŸtirilen toplantının ardından Ä°dlib'de ateÅŸkes konusunda mutabık kalındı. Mutabakat gereÄŸi ateÅŸkes 6 Mart 00:01'de yürürlüÄŸe girdi. AteÅŸkesin üzerinden geçen bir yılda en az 282 bin 544 sivil evine döndü.
 
6 Mart 2020: Türkiye ile Rusya'nın, Ä°dlib GerginliÄŸi Azaltma Bölgesi'nde uygulanmak üzere anlaÅŸmaya vardığı ateÅŸkes süreci baÅŸladı.
 
22 Mart 2020: Esed rejimi, Suriye'de ilk yeni tip koronavirüs (Kovid-19) vakasını açıkladı.
 
29 Mart 2020: Esed rejimi, Suriye'de Kovid-19 kaynaklı ilk ölümün yaÅŸandığını duyurdu.
 
1 Mayıs 2020: Suriyeli oligark Rami Mahluf ile Esed rejimi arasında ipler gerilmeye baÅŸladı. 20 Mayıs 2020'de ise Rami Mahluf, kendisinin ve ailesinin mal varlıklarına el konulduÄŸunu, rejimin kararıyla 5 yıl boyunca ihalelerden men edildiÄŸini açıkladı.
 
17 Haziran 2020: Donald Trump'ın Aralık 2019'da imzaladığı "Sezar Suriye Sivil Koruma Yasası" yürürlüÄŸe girdi. Suriye'nin kuzeyinde muhaliflerin kontrolündeki bölgelerde yaÅŸayan Halk, Sezar Yasası'nın yürürlüÄŸe girmesinin ardından Türk lirasını kullanmaya baÅŸladı
 
19 Temmuz 2020: Esed rejimi, halkın yarısından fazlasının ülkesini terk ettiÄŸi veya yerinden edildiÄŸi Suriye'de parlamento seçimleri düzenledi.
 
1 Kasım 2020: Suriye Kürt Ulusal Konseyi (ENKS) ile terör örgütü YPG/PKK arasında dokuz aydır süren müzakereler, örgütün ENKS'nin taleplerini karşılamaması nedeniyle baÅŸarısız oldu.
 
11-12 Kasım 2020: Suriye'deki iç savaÅŸ boyunca sivil yerleÅŸim yerlerini hedef alarak milyonlarca vatandaşı yerinden eden Esed rejimi, baÅŸkent Åžam'da mültecilerin geri dönüÅŸü için "uluslararası" konferans düzenledi.
 
16 Kasım 2020: Esed rejiminin DışiÅŸleri Bakanı Velid Muallim öldü. Yerine yardımcısı Feysal Mikdad getirildi.
 
08 Mart 2021: Beşşar Esed ve eşi Kovid-19'a yakalandı.

Etiketler :

Henüz yorum yapılmamış.

* İşaretli tüm alanları doldurunuz.