Özel / Analiz Haber
Ermenistan: Karmaşa, sefalet ve siyasi bölünmüşlük
Follow @dusuncemektebi2
Ermenistan, tam 30 senedir, halkı ütopik hayallerin ve pembe masalların peşinde koşma görevine mahkum edenler yüzünden sıkıntı, sefalet ve belirsizlik içinde varlık gösteriyor.
Ermenistan'da köklü reformlar vaadi ile Batı tarafından desteklenerek iktidara gelen PaÅŸinyan'a karşı, KarabaÄŸ klanı olarak adlandırılan eski CumhurbaÅŸkanları Robert Koçaryan ve Serj Serkisyan'ın yanı sıra Ermenistan Kilisesi ve ülkedeki Katolikleri temsil eden diÄŸer kiliselerin liderleri diÅŸ bilemiÅŸ durumdaydı. 2. KarabaÄŸ Savaşı'ndan Ermenistan'ın maÄŸlubiyetle ayrılması sürece tuz biber oldu.
Ermenistan'da, geçtiÄŸimiz haftalarda Genelkurmay BaÅŸkanlığı'ndan yapılan "Ermenistan BaÅŸbakanı ve hükümeti, Ermeni ulusu için kritik önem taşıyan mevcut kriz durumuyla ilgili makul kararlar alabilecek durumda deÄŸildir" açıklaması ve "görevdeki yetkililerin ordunun itibarını sarsmayı amaçlayan saldırılarına hoÅŸgörü göstermeyeceÄŸi" vurgusu ciddi bir siyasi kriz baÅŸlatmıştı.
Ermenistan BaÅŸbakanı Nikol PaÅŸinyan, Facebook üzerinden yaptığı canlı yayında ordunun "darbe giriÅŸiminde" bulunduÄŸunu belirtmiÅŸ ve halkı hükümete destek vermek için Erivan ÅŸehir merkezinde toplanmaya çağırmıştı.
PaÅŸinyan'ın taraftarları ve aleyhtarlarının karşı karşıya geldiÄŸi hatta zaman zaman tekme tokat birbirlerine girdikleri sokak kavgaları eÅŸliÄŸinde mevcudiyetini sürdüren siyasi kriz, Ermenistan CumhurbaÅŸkanı Sarkisyan'ın, PaÅŸinyan tarafından azledilen Genelkurmay BaÅŸkanı Onik Gasparyan kararını onaylamaması ülkede resmen iktidar olsa da muktedir olmayan bir hükümetin varlığını gözler önüne serdi.
Krizin sebepleri
Ermenistan'daki siyasi krizin sebebinin, PaÅŸinyan'ın Kasım ayında Rusya Devlet BaÅŸkanı Vladimir Putin'in giriÅŸimiyle Azerbaycan ile Ermenistan arasındaki çatışmaları sona erdirmek için varılan ve Azerbaycan'ın zaferiyle sonuçlanan anlaÅŸma olduÄŸu iddia edilse de aslında Rusya'nın onayı olmadan Ermenistan BaÅŸbakanı koltuÄŸunda oturan PaÅŸinyan'a karşı son bir senedir ülkesinde çeÅŸitli siyasi hamleler yapılmakta, Rus medyasında Putin taraftarları tarafından PaÅŸinyan itibar suikastına maruz bırakılmaktadır.
Reform vaadleri
Ermenistan'da köklü reformlar vaadi ile Batı tarafından desteklenerek iktidara gelen PaÅŸinyan'a karşı, KarabaÄŸ klanı olarak adlandırılan eski CumhurbaÅŸkanları Robert Koçaryan ve Serj Serkisyan'ın yanı sıra Ermenistan Kilisesi ve ülkedeki Katolikleri temsil eden diÄŸer kiliselerin liderleri diÅŸ bilemiÅŸ durumdaydı. 2. KarabaÄŸ Savaşı'ndan Ermenistan'ın maÄŸlubiyetle ayrılması sürece tuz biber oldu.
PaÅŸinyan'ın reform yapmak istediÄŸi kurumların başında tamamen Rusya'ın güdümünde olan Ermenistan Ordusu ilk sırada yer alıyordu ve Ordu ile PaÅŸinyan arasında bir süredir var olan gerilim, Genelkurmay Ä°kinci BaÅŸkanı Korgeneral Tiran Kaçaryan'ın görevden alınmasıyla iyice arttı.
Ermenistan basınında yer alan haberlere göre, Kaçaryan PaÅŸinyan'ın DaÄŸlık KarabaÄŸ çatışmaları sırasında Rus yapımı Ä°skender füzelerinin belirlenen hedefleri vuramadığı yönündeki deÄŸerlendirmeleriyle "dalga geçti". Kaçaryan, bu tepkisinin PaÅŸinyan'ın kulağına gitmesi akabinde görevden alındı. Sonrası malum...
Siyasi sorunun kaynağı
Aslında Ermenistan'da yaÅŸanan siyasi sorunun en büyük kaynağı ülkenin dış güçlerin yönlendirilmesi ile idare edilmesidir. Bağımsızlığını 30 sene önce ilan etmesine raÄŸmen bu devletin fiilen bağımsız olmaması, kah Batılı ülkelere göbekten baÄŸlı olan Ermeni lobisinin (PaÅŸinyan örneÄŸinde olduÄŸu gibi) kah KarabaÄŸ'daki Ermeni mafyasının (Hocalı Soykırımı'nda aktif rol alan ve Rusya tarafından desteklenen Koçaryan, Sarkisyan örneÄŸinde olduÄŸu gibi) ülke yönetimi için piyasaya sürülmesi ve bağımsız siyaset için hareket serbestisinden mahrum edilmesi Ermenistan'ı bölge ülkelerden tecrid eden ve ekonomik kalkınmasının önünü kesen temel nedendir.
Ermenistan'ı yönetenler Ermeni halkının deÄŸil, Ermenistan'a dışarıdan yön veren Ermeni lobisinin dikte ettiÄŸi ÅŸekilde faaliyetlerini sürdürmeye zorlanmaktadır. Aksi takdirde, Ermenistan'ın en yakın komÅŸuları olan Türkiye ve Azerbaycan ile iliÅŸkilerini normalleÅŸtirmesi hatta geliÅŸtirmesi gerektiÄŸini ifade eden, PKK'yı desteklemekten imtina eden, sözde soykırımı gündeme getirme tekliflerini reddederek kısır döngüden Ermenistan'ı kurtarmayı amaçlayan Ter Petrosyan örneÄŸinde olduÄŸu gibi siyasi kurban oluyorlar.
Ermenistan, tam 30 senedir, halkı ütopik hayallerin ve pembe masalların peÅŸinde koÅŸma görevine mahkum edenler yüzünden sıkıntı, sefalet ve belirsizlik içinde varlık gösteriyor.
O masal bitti
Ä°ÅŸgal edilmiÅŸ Azerbaycan topraklarının muzaffer alî baÅŸkumandan Aliyev ve kahraman Azerbaycan Ordusu tarafından geriye alınması sonucunda o masal bitti. On binin üzerinde genç insanını kaybeden Ermeni anneler "Neden?" diye onları bu kanlı savaÅŸa iten dışarıdaki ve içerideki Ermeni liderlerden hesap sormaktalar.
Ermenistan, yıllardır sözde Ermeni soykırımı nedeniyle bölgenin en güçlü devleti ve yakın komÅŸusu Türkiye ile ambargo halindedir.
Oysa hem Azerbaycan hem Türkiye devlet baÅŸkanları tarafından defalarca söylendiÄŸi gibi Ermenistan, her iki devlete karşı mesnetsiz iddialardan el çektiÄŸi takdirde bölgede barış ve istikrar için ortak ekonomik yatırımları amaçlayan altılı devlet modeli içerisinde yer alabilir.
Ermenistan ÅŸu an yol ayrımındadır; ya günümüzde olduÄŸu gibi dışarıdaki Ermeni lobisinin oyuncağı olarak geleneksel düÅŸmanlık edebiyatı üzerinden devam ederek daha çok uzun yıllar karmaÅŸa sefalet ve iktidar savaÅŸlarının hiç bilmediÄŸi bir ülke ve bölgenin kanayan yarası aynı zamanda tecrid edilmiÅŸ devleti olmaya devam edecek, yahut yepyeni bir sayfa açarak Azerbaycan ve Türkiye tarafından kendisine sunulan ÅŸansı kullanarak Güney Kafkasya'nın ekonomik kalkınmasından nasibini alarak kendi bağımsız politikasını kendisi yürütecek ve ekonomik, siyasi güçünü dışarıdan sadakalara gereksinim duymadan elde edecek.
Ermenistan'ın seçimi ne olacak ?
YaÅŸayıp göreceÄŸiz.
Müellif: Prof. Dr. Aygün Attar / Türkiye Azerbaycan Dostluk, Ä°ÅŸbirliÄŸi ve Dayanışma Vakfı BaÅŸkanı
Henüz yorum yapılmamış.